Ұлттық Тіл, ұлттык тіл орыс. национальный язык — ауызекі және жазба түрде ұлттык қарым-қатынас кұралы кызметін аткаратын тарихи-әлеуметтік категория. Ұлттық Тіл ұлтпен бірге калыптасады, әрі онын пайда болуының алғы шарты, әрі өзі де сол процестін нәтижесі болып табылады. Капитализм коғамы кезінде буржуазиялыкұлттардың калыптасуында тіл бірлігі экономикалык, территориялык, мәдени бірліктермен бірге аса кажетті негізгі шарттардың бірі болған. Әрбір Ұлттық Тіл өзіне тән дербес жолмен дамып калыптасады.
Тіл білімінде Ұлттық Тілдердін үш түрлі негізден туатыны көрсетілген:
- тілдік белгілері бірынғай, кұрылымында айырмашылык жоқ бір диалект негізінде;
- бірнеше диалектінін шоғырланып бірігуі негізінде;
- ауыса отырып, өзара шоғырлануы негізінде. Қазақ Ұлттық Тілінің халықтық тегінде осы айтылғандардың екінші түрі, яғни қазақ жеріндегі өзара туыс бірнеше диалектінін шоғырланып бірігуі жаткан сияқты. Ұлттық Тілдің кұрылымдық негізі онын халық тілі болып калыптаскан дәуірінде салынады. Ұлттық Тіл өзінін ішкі кұрылымы жағынан халық тілінін мұрагері болып табылады. Бірак Ұлттық Тіл айтылуы, қолданылуы әбден тұрақталған сөздер мен формаларды халық тілінен дайын қалпында қабылдаған деңгейде калмайды. Ұлттық дәуір талабына сай Ұлттық Тіл деңгейі де онан әрі дамып жетіліп отырады.
Ұлттық Тіл өте кең ұғым, өзінің кұрамы жағынан бірынғай емес: оған бүкіл ұлтқа кызмет ететін баспасөз тілі — әдеби тіл де, ауызекі сөйлеу тілі де, жеке аймақтарға тән жергілікті диалектілер мен говорлар да, кәсіби мамандыққа тән сөздер де, жекелеген әлеуметтік топтарға тән жаргондар да кіреді.
Дереккөздер
- Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ұlttyk Til ulttyk til orys nacionalnyj yazyk auyzeki zhәne zhazba tүrde ulttyk karym katynas kuraly kyzmetin atkaratyn tarihi әleumettik kategoriya Ұlttyk Til ultpen birge kalyptasady әri onyn pajda boluynyn algy sharty әri ozi de sol procestin nәtizhesi bolyp tabylady Kapitalizm kogamy kezinde burzhuaziyalykulttardyn kalyptasuynda til birligi ekonomikalyk territoriyalyk mәdeni birliktermen birge asa kazhetti negizgi sharttardyn biri bolgan Әrbir Ұlttyk Til ozine tәn derbes zholmen damyp kalyptasady Til biliminde Ұlttyk Tilderdin үsh tүrli negizden tuatyny korsetilgen tildik belgileri biryngaj kurylymynda ajyrmashylyk zhok bir dialekt negizinde birneshe dialektinin shogyrlanyp birigui negizinde auysa otyryp ozara shogyrlanuy negizinde Қazak Ұlttyk Tilinin halyktyk teginde osy ajtylgandardyn ekinshi tүri yagni kazak zherindegi ozara tuys birneshe dialektinin shogyrlanyp birigui zhatkan siyakty Ұlttyk Tildin kurylymdyk negizi onyn halyk tili bolyp kalyptaskan dәuirinde salynady Ұlttyk Til ozinin ishki kurylymy zhagynan halyk tilinin murageri bolyp tabylady Birak Ұlttyk Til ajtyluy koldanyluy әbden turaktalgan sozder men formalardy halyk tilinen dajyn kalpynda kabyldagan dengejde kalmajdy Ұlttyk dәuir talabyna saj Ұlttyk Til dengeji de onan әri damyp zhetilip otyrady Ұlttyk Til ote ken ugym ozinin kuramy zhagynan biryngaj emes ogan bүkil ultka kyzmet etetin baspasoz tili әdebi til de auyzeki sojleu tili de zheke ajmaktarga tәn zhergilikti dialektiler men govorlar da kәsibi mamandykka tәn sozder de zhekelegen әleumettik toptarga tәn zhargondar da kiredi DerekkozderTil bilimi terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2005 zhyl ISBN 9965 409 88 9Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet