Ұзын қол мешіндер (лат. Hylobatidae) - кішкентай адамтектес мешіндер, адамтектес маймылдар тұқымдасы.
Ұзын қол мешіндер | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ұрпақпен | ||||||||||||
|
Сипаттама
Бойы 1 м ұзын емес, салмағы, 11 кг. Құрылысы жіңішке, нәзік. Терісі қара түсті, жабылған түгі жұмсақ, қалың. Кішкентай құйымшақ сүйектері бар. Жыныстық деморфизмі нашар. Бас сүйектері кішкентай, дөңгеленген. кішкентай айдаршалары бар. Азу тістері ірі. Алдыңғы аяқтары өте ұзын, олардың көмегімен гиббондар 10 метрге дейін және одан да көп арақашықтықта бұтақтан бұтаққа «ұшады». Бұтақтарда және жерде артқы аяқтарымен қимылдап қозғалады, бірақ та алдыңғыларын тең ұстайды.
Кездесуі
Екі туыс: гиббондар, (6 түрі бар) және самангтар, (1 түрі). Оңтүстік-Батыс Азия мен Зонд аралдарының қалың тропикалық ормандарында мекендейді Сүректік өмір сүреді. Кішкентай отбасылық топтарымен өмір сүреді: әр отбасы орманда өз участігін алады.
Мінез-құлқы
Гиббондар, «әнші» маймылдар, сөзбен айтқанда олар ағаштардың, бұтақтардың ең биігіне шығып күнді қатты әуенді толық октавалы өлеңімен қарсы алады.
Көбеюі
Ұя салмайды. 5-7 жасында жынысы жетіледі. Бір баладан табады.
Ұзын қол мешіндер маймылдардың 4 туысы жатады, олар:
- Нағыз гиббондар (Hylobates). Мұның көрнекті түрлері: ақсаусақ гиббон (Hylobates lar) — бұл Индияда тіршілік етеді; ұшқыр гиббон (Hylobates agilis) — түсі жағынан гулокқа ұқсас келеді, ұшқыр гиббон Суматра аралында кездеседі; Мюллер гиббоны (Hylobates Muelleri)— Борнео аралында кездеседі.
- Сиамангалар (Symphalangus);
- Номаскустар (Nomascus);
- Хулоктар (Hoolock).
Дереккөздер
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
- Т. Мұсақұлов, орысша-қазақша түсіндірмелі биологиялық сөздік І-том қазақ мемлекет баспасы, Алматы — 1959, Редакциясын басқарған: Биология ғылымының докторы профессор Т. Дарқанбаев
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ұzyn kol meshinder lat Hylobatidae kishkentaj adamtektes meshinder adamtektes majmyldar tukymdasy Ұzyn kol meshinderҰrpakpenDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby SүtkorektilerSaby PrimattarҰly tukymdasy Tukymdasy Ұzyn kol meshinderSipattamaBojy 1 m uzyn emes salmagy 11 kg Қurylysy zhinishke nәzik Terisi kara tүsti zhabylgan tүgi zhumsak kalyn Kishkentaj kujymshak sүjekteri bar Zhynystyk demorfizmi nashar Bas sүjekteri kishkentaj dongelengen kishkentaj ajdarshalary bar Azu tisteri iri Aldyngy ayaktary ote uzyn olardyn komegimen gibbondar 10 metrge dejin zhәne odan da kop arakashyktykta butaktan butakka ushady Butaktarda zhәne zherde artky ayaktarymen kimyldap kozgalady birak ta aldyngylaryn ten ustajdy KezdesuiEki tuys gibbondar 6 tүri bar zhәne samangtar 1 tүri Ontүstik Batys Aziya men Zond araldarynyn kalyn tropikalyk ormandarynda mekendejdi Sүrektik omir sүredi Kishkentaj otbasylyk toptarymen omir sүredi әr otbasy ormanda oz uchastigin alady Minez kulkyGibbondar әnshi majmyldar sozben ajtkanda olar agashtardyn butaktardyn en biigine shygyp kүndi katty әuendi tolyk oktavaly olenimen karsy alady KobeyuiҰya salmajdy 5 7 zhasynda zhynysy zhetiledi Bir baladan tabady Ұzyn kol meshinder majmyldardyn 4 tuysy zhatady olar Nagyz gibbondar Hylobates Munyn kornekti tүrleri aksausak gibbon Hylobates lar bul Indiyada tirshilik etedi ushkyr gibbon Hylobates agilis tүsi zhagynan gulokka uksas keledi ushkyr gibbon Sumatra aralynda kezdesedi Myuller gibbony Hylobates Muelleri Borneo aralynda kezdesedi Siamangalar Symphalangus Nomaskustar Nomascus Huloktar Hoolock DerekkozderOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Biologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2007 1028 b ISBN 9965 08 286 3 T Musakulov oryssha kazaksha tүsindirmeli biologiyalyk sozdik I tom kazak memleket baspasy Almaty 1959 Redakciyasyn baskargan Biologiya gylymynyn doktory professor T DarkanbaevBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet