Мына мақаланы не бөлімін Үлбі металлургиялық зауыты дегенмен біріктіруге ұсынылған. (Талқылауы) |
Үлбі металлургия зауыты ААҚ. “ҮМЗ” ААҚ - өнімді өндіру және өнімді шығарудан 50 жылдық іс-тәжірибесі бар әлемдік деңгейдегі ірі кәсіпорын. Үлбі металлургиялық зауытының ресми туған күні 1949 жылдың 29 қарашасы. Бұл күні кәсіпорын қоймасына алғашқы өнім келіп түсті. Зауыттың дамуының басты сипаты өндірісті үздіксіз жетілдіру еді. 70 жылдардың басы – КСРО-да атом энергетикасы саласын дамыту кезеңі еді. Осы кезеңде бірнеше ірі АЭС құрлысын салу көзделді. Оларды жылумен қамтамасыз ету үшін жылына 1000 тонна құрамында уран қосындысы бар таблеткалар шығару қажет болды. “ҮМЗ” алдында күрделі міндеттер тұрды: ірі қаржылық қолдаусыз жеті айдың ішінде жобалау, жүздеген тонна құнды құрал-жабдық әзірлеу, уран диоксидінің өндірісін қосу және құру, мамандар дайындау қажет болды. Дегенмен де ұжымның күшімен алда тұрған міндеттер мерзімінде орындалды. 70 жылдардың аяғында ядролық реактор құрастырушылары “ҮМЗ” де жоғары сапалы ядролық жылу өндіру мүмкіндігі бар екендігін айтты. Соңынан жылу өндірісі кәсіпорын зкономикасының алдыңғы қатарынан орын алды. Тұрғын үй құрлысы мен әлеуметтік инфраструктура обьектілері қатар жүргізілді. “ҮМЗ”-нің қатысуымен Орталық мәдениет үйі, Спорт сарайы, “Голубой залив” демалыс үйі, Пионерлер сарайы, мектептер мен ауруханалар, бала бақшалары салынды. Стрелка және 90 жылдары Ефим Павлович Славскийдің есімі берілген Ертістің Сол жағалауы шағын аудандарының құрылысы жедел түрде дамыды. Бұл адамның Өскемен қаласы мен ҮМЗ заводының дамуына қосқан үлесі зор. Оның қатарында Владимир Павлович Потанин, Юрий Михайлович Мурин тәрізді адамдар да тұр. Олар бірінен кейін бірі 27 жыл бойы (1961-1974-1988) зауытқа жетекшілік жасаған жандар. Олардың кәсіпорын мен қаланы дамытудағы үлестері ерекше және халықтың есіненен мәңгі орын алды. В.П.Потанин жаңашыл бағытты ұстанды. Оның келуімен зауытта кәсіпорынды дамыту мен көптармақты инфраструктура құруда жаңа бағыттарды іздестіру жолға қойылды. ҮМЗ –ны жаңа көпсалалы өндіріске айналдыру түбегейлі жүргізілді. Жаңа шығармашылық ұжымдар, тантал, бериллий, уран өндіретін жаңа өндірістер құрылды. Оның бастамасымен ауылшаруашылығына қолдау жасала басталды. Осылайша Тарханка селосында ірі совхоз құрылды. В.П. Потаниннің орнын сенімді адам қабылдап алды. Ю.И.Мурин басшылық жасаған кезеңде КСРО дағы және әлемдегі ең қуатты АЭС үшін жылу өндіретін өндіріс құрлысы аяқталды. Тантал, бериллий, және оксид бериллиінен алынатын керамика өндірісі дамыды. 90 жылдардағы қайта құру кәсіпорынға біраз қиындықтар туғызды. Тек зауыттың 50 - жылдығы қарсаңында кәсіпорын жаңа нарық жағдайында өз орнын тауып, жетістіктерге қол жеткізді. Бүгінгі “ҮМЗ” ААҚ жаңаша өрлеуде. 1997 жылы ҮМЗ “Казатомпром” Ұлттық компаниясының құрамына енді. Бұл компанияның басты мақсаты Қазақстанның уран байлығына иек арта отырып, атом өнеркәсібі саласын жоғары сапалы деңгейге жеткізу. 1998 жылдың 15 желтоқсаны күні “ҮМЗ” ААҚ бас директоры болып Виталий Григорьевич Хадеев тағайындалды. Ол заводта 20 жылдан астам жұмыс істеді және қарапайым аппаратчик пен смена мастерінен кәсіпорын басшысына дейінгі жолдан өтті. Оның бойында “жаңа басшыға” тән жастық пен қуат, зор қабілет пен ұйымдастырушылық дарын, білім тәрізді қасиеттердің бәрі де бар. Басты мақсаты заводтың өркендеуі мен әр зауыт қызметкерінің жағдайын жақсартуға ұмтылыс. Мыңжылдықтар тоғысындағы заводтың қазіргі жағдайы үлкен үміттерге жетелейді. Бюджеттік қарыздар мен берешектер өтелді. Еңбек ақы уақтылы төленеді. Бүгінгі зауыттың даму жоспары нақтылы және айқын.
Кәсіпорынның бүгінгі құрамында: ТМД көлеміндегі атом энергетикасына арналған ядролық керамикалық жылу өндіретін ірі өндіріс, бүкілғаламдық ғылым мен технологияның алдыңғы қатардағы жетістіктерін пайдаланады. Евразия континентінде құрамында бериллий қосындысы бар барлық өнімдерді шығаратын бірегей өндіріс орны, (қарапайым құймалардан бастап дайын бұйымдарға дейін шығарады) “ҮМЗ” ААҚ бериллийді 1951 жылдан бастап өндіреді. Бүгінгі “ҮМЗ” ААҚ маркалы бериллий өнімі бүкіләлемдік үздіктердің қатарынан орын алады. ТМД көлеміндегі тантал өндіретін бірегей өндіріс химиялық – металлургиялық, пеш және қаттау тәрізді қуатты құралдармен жабдықталған. 1950 жылы құрылған. Танталдың барлық түрін және құрамында ниобий қосындылары бар өнімдердің барлық түрлерін (фтортантал калийден бастап дайын құймалар, металл шыбықтар мен сымдар тәрізді өнімдерді) шығарады. Плавика қышқылын шығаратын өндіріс орны. Өндірістің қуаттылығы Қазақстан, Ресей, Украина, Белоруссия, Өзбекстан, Қырғызстанды бірге алғанда бәрінің де қажеттілігін өтеуге жарайды. Жоғарыөткізгіш материалдар өндіретін өндіріс орны 1969 жылы құрылды. Мамандардың күшімен жоғары электрлік, техникалық,және іске асатын жаңа өткізгіш сымдар, кабелдік желілер мен шиналардың түрлері пайда болды.
машина жасау комплексі, қазіргі жаңа металл өңдеу жабдықтарымен стандартты құрал-жабдықтар мен жоғары техникалық талаптарға сәйкес бұйымдарды әзірлеуде бай іс-тәжірибе жинақтады.
Тармақты инфраструктура және қуатты ғылыми күш: Құрал-жабдықты - механикалық цех, энергожөндеу, электрожөндеу, транспорт цехы, көпсалалы қызмет көрсету цехы (типографиясымен), технологиялық процесстерді автоматтандырудың орталық лабораториясы, өлшеу техникасының орталық лабораториясы, жобалау-құрастыру институты, орталық ғылыми-зерттеу және талдау лабораториясы, қоршаған ортаны қорғау лабораториясы. “ҮМЗ” ААҚ мамандары “ Қазақстанның теңге сарайын” құрды. 1993 жылдан бастап металл теңгелерді, ал, келесі жылдан бастап Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградаларын шекілдеу басталды. Бүгінгі күні фурнитура бұйымдары, құнды металлдардан жасалған бұйымдар, мерейтойлық теңгелер шығарылады. “Үлгі металлургиялық зауыты” Ашық акционерлік қоғамының Тауарлық белгісі Қазақстан республикасында, сол сияқты, Ресей Федерациясында, Болгария, Ұлыбритания, Германия, Қытай, Польша, Словакия, АҚШ, Франция, Чехия, Жапонияда тіркелген. 1999 жылы “ҮМЗ” ААҚ ISO 9002 халықаралық стандартының талаптарына сәйкес өнім сапасын басқару жүйесіне төмендегі салалар бойынша сертификат берді: Уран қосындыларынан алынған өнім өндірісі, оның ішінде ядролық реакторлар мен энергетикалық қондырғыларға арналған өнім өндірісі; түрлі деңгейде әзірленген өнімдерді ала отырып, уранның түрлі қосындыларын өңдеу. 1999 жылдың аяғында бериллий лигатурының өнімдік сапасын басқару жүйесі қызметін тарату бойынша сертификациялық аудит өткізілді 1999 жылы кәсіпорынның 50 жылдық мерейтойы аталып қана қойған жоқ. Ол Қазақстан республикасының “КАЗАТОМПРОМ” ҰАК құрамына қабылданды және еңбек етті. Жаңаша басқару стилі, стратегиялық басымдықтар мен нақты тактикалық міндеттер Кенді Алтайдың ірі кәсіпорнының бірі “ҮМЗ” ААҚ ұжымын ұзаққа созылған дағдарыстан шығарды. Қазақстан атом саласының үшінші мыңжылдықта әлемдік рынокқа сеніммен шығатын мүмкіндігі мол.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Myna makalany ne bolimin Үlbi metallurgiyalyk zauyty degenmen biriktiruge usynylgan Talkylauy Үlbi metallurgiya zauyty AAҚ ҮMZ AAҚ onimdi ondiru zhәne onimdi shygarudan 50 zhyldyk is tәzhiribesi bar әlemdik dengejdegi iri kәsiporyn Үlbi metallurgiyalyk zauytynyn resmi tugan kүni 1949 zhyldyn 29 karashasy Bul kүni kәsiporyn kojmasyna algashky onim kelip tүsti Zauyttyn damuynyn basty sipaty ondiristi үzdiksiz zhetildiru edi 70 zhyldardyn basy KSRO da atom energetikasy salasyn damytu kezeni edi Osy kezende birneshe iri AES kurlysyn salu kozdeldi Olardy zhylumen kamtamasyz etu үshin zhylyna 1000 tonna kuramynda uran kosyndysy bar tabletkalar shygaru kazhet boldy ҮMZ aldynda kүrdeli mindetter turdy iri karzhylyk koldausyz zheti ajdyn ishinde zhobalau zhүzdegen tonna kundy kural zhabdyk әzirleu uran dioksidinin ondirisin kosu zhәne kuru mamandar dajyndau kazhet boldy Degenmen de uzhymnyn kүshimen alda turgan mindetter merziminde oryndaldy 70 zhyldardyn ayagynda yadrolyk reaktor kurastyrushylary ҮMZ de zhogary sapaly yadrolyk zhylu ondiru mүmkindigi bar ekendigin ajtty Sonynan zhylu ondirisi kәsiporyn zkonomikasynyn aldyngy katarynan oryn aldy Turgyn үj kurlysy men әleumettik infrastruktura obektileri katar zhүrgizildi ҮMZ nin katysuymen Ortalyk mәdeniet үji Sport sarajy Goluboj zaliv demalys үji Pionerler sarajy mektepter men auruhanalar bala bakshalary salyndy Strelka zhәne 90 zhyldary Efim Pavlovich Slavskijdin esimi berilgen Ertistin Sol zhagalauy shagyn audandarynyn kurylysy zhedel tүrde damydy Bul adamnyn Өskemen kalasy men ҮMZ zavodynyn damuyna koskan үlesi zor Onyn katarynda Vladimir Pavlovich Potanin Yurij Mihajlovich Murin tәrizdi adamdar da tur Olar birinen kejin biri 27 zhyl bojy 1961 1974 1988 zauytka zhetekshilik zhasagan zhandar Olardyn kәsiporyn men kalany damytudagy үlesteri erekshe zhәne halyktyn esinenen mәngi oryn aldy V P Potanin zhanashyl bagytty ustandy Onyn keluimen zauytta kәsiporyndy damytu men koptarmakty infrastruktura kuruda zhana bagyttardy izdestiru zholga kojyldy ҮMZ ny zhana kopsalaly ondiriske ajnaldyru tүbegejli zhүrgizildi Zhana shygarmashylyk uzhymdar tantal berillij uran ondiretin zhana ondirister kuryldy Onyn bastamasymen auylsharuashylygyna koldau zhasala bastaldy Osylajsha Tarhanka selosynda iri sovhoz kuryldy V P Potaninnin ornyn senimdi adam kabyldap aldy Yu I Murin basshylyk zhasagan kezende KSRO dagy zhәne әlemdegi en kuatty AES үshin zhylu ondiretin ondiris kurlysy ayaktaldy Tantal berillij zhәne oksid berilliinen alynatyn keramika ondirisi damydy 90 zhyldardagy kajta kuru kәsiporynga biraz kiyndyktar tugyzdy Tek zauyttyn 50 zhyldygy karsanynda kәsiporyn zhana naryk zhagdajynda oz ornyn tauyp zhetistikterge kol zhetkizdi Bүgingi ҮMZ AAҚ zhanasha orleude 1997 zhyly ҮMZ Kazatomprom Ұlttyk kompaniyasynyn kuramyna endi Bul kompaniyanyn basty maksaty Қazakstannyn uran bajlygyna iek arta otyryp atom onerkәsibi salasyn zhogary sapaly dengejge zhetkizu 1998 zhyldyn 15 zheltoksany kүni ҮMZ AAҚ bas direktory bolyp Vitalij Grigorevich Hadeev tagajyndaldy Ol zavodta 20 zhyldan astam zhumys istedi zhәne karapajym apparatchik pen smena masterinen kәsiporyn basshysyna dejingi zholdan otti Onyn bojynda zhana basshyga tәn zhastyk pen kuat zor kabilet pen ujymdastyrushylyk daryn bilim tәrizdi kasietterdin bәri de bar Basty maksaty zavodtyn orkendeui men әr zauyt kyzmetkerinin zhagdajyn zhaksartuga umtylys Mynzhyldyktar togysyndagy zavodtyn kazirgi zhagdajy үlken үmitterge zhetelejdi Byudzhettik karyzdar men bereshekter oteldi Enbek aky uaktyly tolenedi Bүgingi zauyttyn damu zhospary naktyly zhәne ajkyn Kәsiporynnyn bүgingi kuramynda TMD kolemindegi atom energetikasyna arnalgan yadrolyk keramikalyk zhylu ondiretin iri ondiris bүkilgalamdyk gylym men tehnologiyanyn aldyngy katardagy zhetistikterin pajdalanady Evraziya kontinentinde kuramynda berillij kosyndysy bar barlyk onimderdi shygaratyn biregej ondiris orny karapajym kujmalardan bastap dajyn bujymdarga dejin shygarady ҮMZ AAҚ berillijdi 1951 zhyldan bastap ondiredi Bүgingi ҮMZ AAҚ markaly berillij onimi bүkilәlemdik үzdikterdin katarynan oryn alady TMD kolemindegi tantal ondiretin biregej ondiris himiyalyk metallurgiyalyk pesh zhәne kattau tәrizdi kuatty kuraldarmen zhabdyktalgan 1950 zhyly kurylgan Tantaldyn barlyk tүrin zhәne kuramynda niobij kosyndylary bar onimderdin barlyk tүrlerin ftortantal kalijden bastap dajyn kujmalar metall shybyktar men symdar tәrizdi onimderdi shygarady Plavika kyshkylyn shygaratyn ondiris orny Өndiristin kuattylygy Қazakstan Resej Ukraina Belorussiya Өzbekstan Қyrgyzstandy birge alganda bәrinin de kazhettiligin oteuge zharajdy Zhogaryotkizgish materialdar ondiretin ondiris orny 1969 zhyly kuryldy Mamandardyn kүshimen zhogary elektrlik tehnikalyk zhәne iske asatyn zhana otkizgish symdar kabeldik zheliler men shinalardyn tүrleri pajda boldy mashina zhasau kompleksi kazirgi zhana metall ondeu zhabdyktarymen standartty kural zhabdyktar men zhogary tehnikalyk talaptarga sәjkes bujymdardy әzirleude baj is tәzhiribe zhinaktady Tarmakty infrastruktura zhәne kuatty gylymi kүsh Қural zhabdykty mehanikalyk ceh energozhondeu elektrozhondeu transport cehy kopsalaly kyzmet korsetu cehy tipografiyasymen tehnologiyalyk processterdi avtomattandyrudyn ortalyk laboratoriyasy olsheu tehnikasynyn ortalyk laboratoriyasy zhobalau kurastyru instituty ortalyk gylymi zertteu zhәne taldau laboratoriyasy korshagan ortany korgau laboratoriyasy ҮMZ AAҚ mamandary Қazakstannyn tenge sarajyn kurdy 1993 zhyldan bastap metall tengelerdi al kelesi zhyldan bastap Қazakstan Respublikasynyn memlekettik nagradalaryn shekildeu bastaldy Bүgingi kүni furnitura bujymdary kundy metalldardan zhasalgan bujymdar merejtojlyk tengeler shygarylady Үlgi metallurgiyalyk zauyty Ashyk akcionerlik kogamynyn Tauarlyk belgisi Қazakstan respublikasynda sol siyakty Resej Federaciyasynda Bolgariya Ұlybritaniya Germaniya Қytaj Polsha Slovakiya AҚSh Franciya Chehiya Zhaponiyada tirkelgen 1999 zhyly ҮMZ AAҚ ISO 9002 halykaralyk standartynyn talaptaryna sәjkes onim sapasyn baskaru zhүjesine tomendegi salalar bojynsha sertifikat berdi Uran kosyndylarynan alyngan onim ondirisi onyn ishinde yadrolyk reaktorlar men energetikalyk kondyrgylarga arnalgan onim ondirisi tүrli dengejde әzirlengen onimderdi ala otyryp urannyn tүrli kosyndylaryn ondeu 1999 zhyldyn ayagynda berillij ligaturynyn onimdik sapasyn baskaru zhүjesi kyzmetin taratu bojynsha sertifikaciyalyk audit otkizildi 1999 zhyly kәsiporynnyn 50 zhyldyk merejtojy atalyp kana kojgan zhok Ol Қazakstan respublikasynyn KAZATOMPROM ҰAK kuramyna kabyldandy zhәne enbek etti Zhanasha baskaru stili strategiyalyk basymdyktar men nakty taktikalyk mindetter Kendi Altajdyn iri kәsipornynyn biri ҮMZ AAҚ uzhymyn uzakka sozylgan dagdarystan shygardy Қazakstan atom salasynyn үshinshi mynzhyldykta әlemdik rynokka senimmen shygatyn mүmkindigi mol Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz