Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Құмшық ата мешіті — 10-12 ғасырларда салынған жер асты археологиялық ескерткіш. Түркістан қаласындағы Қожа Ахмет Ясауи кесенесінен оңтүстікке қарай 1 км-ге жуық жерде, ашық далада орналасқан.
Сопылардың діни рәсімдер өткізуіне арналған. Құмшық Ата мешіті екі бөлмелі, ұзынша келген (10 м-ге жуық) ені тар дәлізді, шыға берісінде есігі бар үңгір құрылыс. Шаршы шикі кірпіштерден қаланған. Түкпірдегі мекен-жай көлемі 2х2 м-ге жуық, биіктігі 1,6 м, төбесі шатырлы күмбезбен көмкерілген. Оған іргелес диаметрі 2,5 м және биіктігі 2 м-дей дөңгелек пошымды үй күмбезделіп жабылған. Дәлізі иірлі келген, негізгі құрылыс күйдірілген кірпіштен қаланған, күмбезбен көмкерілген. Төбенің орта деңгейінен құдық тәріздес, диаметрі 1 м-дей, дәлізге жарық түсетін ойық жасалған. Жер асты мешітке кіретін есік қирап қалғандықтан, баспалдақтың сатылары анықталмаған. Мешіт пен дәліздің қабырғасы шаршы пішінді күйдірілген кірпіштен өрілген. Бөлме қабырғаларында шырағдан қоюға арналған шағын қуыстар бар. Құрылыстың ішкі құрылымы сыланбаған. Жер асты мешіті 10 - 12 ғасырларда өмір сүрген әулие Құмшық Ата атымен байланысты айтылады. Зерттеулер Құмшык Ата мешіті 12 ғасырдан бастап халық жиналып, діни уағыздар рәсімі өтетін орын болғанын растайды.
Құмшық Ата мешітін 1973-1974 ж. Қазақ КСР мәдениет министрі мен Ғылым Академиясының Тарих, археология және этнография институтының экспедициясы (жетек. Т.Н. Сенигова) зерттеді.
1985 ж. жөндеу жұмыстары жүргізілді. 2003 ж. Құмшық Ата мешіті қалпына келтіріліп, мемлекет қарауына алынған.
Дереккөздер
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қumshyk ata meshiti 10 12 gasyrlarda salyngan zher asty arheologiyalyk eskertkish Tүrkistan kalasyndagy Қozha Ahmet Yasaui kesenesinen ontүstikke karaj 1 km ge zhuyk zherde ashyk dalada ornalaskan Sopylardyn dini rәsimder otkizuine arnalgan Қumshyk Ata meshiti eki bolmeli uzynsha kelgen 10 m ge zhuyk eni tar dәlizdi shyga berisinde esigi bar үngir kurylys Sharshy shiki kirpishterden kalangan Tүkpirdegi meken zhaj kolemi 2h2 m ge zhuyk biiktigi 1 6 m tobesi shatyrly kүmbezben komkerilgen Ogan irgeles diametri 2 5 m zhәne biiktigi 2 m dej dongelek poshymdy үj kүmbezdelip zhabylgan Dәlizi iirli kelgen negizgi kurylys kүjdirilgen kirpishten kalangan kүmbezben komkerilgen Tobenin orta dengejinen kudyk tәrizdes diametri 1 m dej dәlizge zharyk tүsetin ojyk zhasalgan Zher asty meshitke kiretin esik kirap kalgandyktan baspaldaktyn satylary anyktalmagan Meshit pen dәlizdin kabyrgasy sharshy pishindi kүjdirilgen kirpishten orilgen Bolme kabyrgalarynda shyragdan koyuga arnalgan shagyn kuystar bar Қurylystyn ishki kurylymy sylanbagan Zher asty meshiti 10 12 gasyrlarda omir sүrgen әulie Қumshyk Ata atymen bajlanysty ajtylady Zertteuler Қumshyk Ata meshiti 12 gasyrdan bastap halyk zhinalyp dini uagyzdar rәsimi otetin oryn bolganyn rastajdy Қumshyk Ata meshitin 1973 1974 zh Қazak KSR mәdeniet ministri men Ғylym Akademiyasynyn Tarih arheologiya zhәne etnografiya institutynyn ekspediciyasy zhetek T N Senigova zerttedi 1985 zh zhondeu zhumystary zhүrgizildi 2003 zh Қumshyk Ata meshiti kalpyna keltirilip memleket karauyna alyngan DerekkozderҚazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz