Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қытай халық–азаттық армиясы (ҚХАА) – Қытай Халық Республикасының орталық және жергілікті соғыс органдарымен, соғыс- ғылыми және оқу орындарымен бірге жаяу әскерлердің және теңіз соғысы мен әуе соғысының қарулы күштері. Бұл армияның пайда болуы мен дамуы Ұлы Қазан социалистік революциясынан кейінгі қытай халқының көп жылғы революциясының негізі 1924-27 жылдарда, Қытайдағы революция өрлеу кезеңінде қаланды. 1927 жылы гоминьданның сатқын топтары контрреволюциясы төңкеріс жасағанда ҚКП көптеген қарулы көтерілістер (Наньчан көтерілісі, «күзгіегін» көтерілісі, Гуанчжоу көтерілісі, т.б.) ұйымдастырды. Көтеріліс барысында революция әскери отрядтар мен құрамалар құрылды. Бұлардың бір бөлігі алыстағы селолық жерлерге барып, шаруаларды аграрлық революция жасауға жұмылдырды, революция тірек базаларын құрды. Бұл халық әскерлері кейін Қытайдың Қызыл Армиясы деп аталды.
1927-28 жылы ұйымдасқан Қызыл армия отрядтары мен құрамалары Қытайда революциармия құрудың игі бастамасы болды. Бұған ҚКП тікеклей басшылық етті. 1927 жылы 1-ші тамызда – Наньчан көтерілісінің басталған күні. Бұл күн ҚХАА-ның туған күні деп атап өтіледі.ҚХАА әскерлері жапон басқыншыларына, сондай-ақ гоминьдан әскерлерінің шабылуына қарсы ерлікпен күресті. Олардың тұрпқты күшінің саны 1937 жылы 92 мыңнан 1945 жылы 1280 мыңға жетті. 1947 жылдан бастап ҚХАА барлық майданда гоминьдан армиясына қарсы стратегиялық шабуылға шықты. 1949 жылы 1-ші қазанда Қытай Халық Республикасы жарияланғннан кейін, ҚХАА гоминьдандықтардың сарқыншақтарын, контрреволюцияшыл бандыларды жою, АҚШ империалистерінің Қытай шекарасын бұзуға бағытталған әрекеттеріне тойтарыс беру жолында ерлікпен күресті. Совет Одағы ҚХР құрылғаннан кейін оның қорғаныс шебін нығайтуға, ҚХАА-н қажетті қару-жарақпен жабдықтауға үлкен көмек көрсетті. ҚХР конституциясы бойынша оның қарулы күштерін ҚХР-дің төрағасы басқарады. Қорғаныс және елдің қарулы күштері мәселелерімен шұғылданатын жоғары мемлекет орган – мемлекет қорғаныс комитеті. Оның мүшелері халық өкілдерінің Бүкіл Қытайлық жиналысында бекітіледі. Конституция бойынша мемлекет қорғаныс комитетінің председателі ҚХР председателі болады. Республиканың барлық жаяу әскерлеріне, әуе соғысы және соғыс-теңіз күштеріне ҚХР Қорғаныс министрлігі басшылық етеді. Оның құрамына ҚХАА-ның Бас штабы кіреді. Қарулы күштерге басшылықты жеңілдету мақсатымен ел бірнеше әскери округтарға бөлінген.
Дереккөздер
- Юрьев М.Ф., Китайская Красная Армия, М., 1958;
- Краткая история коммунистической партии Китая, м., 1958.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қytaj halyk azattyk armiyasy ҚHAA Қytaj Halyk Respublikasynyn ortalyk zhәne zhergilikti sogys organdarymen sogys gylymi zhәne oku oryndarymen birge zhayau әskerlerdin zhәne teniz sogysy men әue sogysynyn karuly kүshteri Bul armiyanyn pajda boluy men damuy Ұly Қazan socialistik revolyuciyasynan kejingi kytaj halkynyn kop zhylgy revolyuciyasynyn negizi 1924 27 zhyldarda Қytajdagy revolyuciya orleu kezeninde kalandy 1927 zhyly gomindannyn satkyn toptary kontrrevolyuciyasy tonkeris zhasaganda ҚKP koptegen karuly koterilister Nanchan koterilisi kүzgiegin koterilisi Guanchzhou koterilisi t b ujymdastyrdy Koterilis barysynda revolyuciya әskeri otryadtar men kuramalar kuryldy Bulardyn bir boligi alystagy selolyk zherlerge baryp sharualardy agrarlyk revolyuciya zhasauga zhumyldyrdy revolyuciya tirek bazalaryn kurdy Bul halyk әskerleri kejin Қytajdyn Қyzyl Armiyasy dep ataldy Lanzhou DDG170 is a of the PLANA stealth fighter currently under development for the PLAAF PLA military regions 1996 1927 28 zhyly ujymdaskan Қyzyl armiya otryadtary men kuramalary Қytajda revolyuciarmiya kurudyn igi bastamasy boldy Bugan ҚKP tikeklej basshylyk etti 1927 zhyly 1 shi tamyzda Nanchan koterilisinin bastalgan kүni Bul kүn ҚHAA nyn tugan kүni dep atap otiledi ҚHAA әskerleri zhapon baskynshylaryna sondaj ak gomindan әskerlerinin shabyluyna karsy erlikpen kүresti Olardyn turpkty kүshinin sany 1937 zhyly 92 mynnan 1945 zhyly 1280 mynga zhetti 1947 zhyldan bastap ҚHAA barlyk majdanda gomindan armiyasyna karsy strategiyalyk shabuylga shykty 1949 zhyly 1 shi kazanda Қytaj Halyk Respublikasy zhariyalangnnan kejin ҚHAA gomindandyktardyn sarkynshaktaryn kontrrevolyuciyashyl bandylardy zhoyu AҚSh imperialisterinin Қytaj shekarasyn buzuga bagyttalgan әreketterine tojtarys beru zholynda erlikpen kүresti Sovet Odagy ҚHR kurylgannan kejin onyn korganys shebin nygajtuga ҚHAA n kazhetti karu zharakpen zhabdyktauga үlken komek korsetti ҚHR konstituciyasy bojynsha onyn karuly kүshterin ҚHR din toragasy baskarady Қorganys zhәne eldin karuly kүshteri mәselelerimen shugyldanatyn zhogary memleket organ memleket korganys komiteti Onyn mүsheleri halyk okilderinin Bүkil Қytajlyk zhinalysynda bekitiledi Konstituciya bojynsha memleket korganys komitetinin predsedateli ҚHR predsedateli bolady Respublikanyn barlyk zhayau әskerlerine әue sogysy zhәne sogys teniz kүshterine ҚHR Қorganys ministrligi basshylyk etedi Onyn kuramyna ҚHAA nyn Bas shtaby kiredi Қaruly kүshterge basshylykty zhenildetu maksatymen el birneshe әskeri okrugtarga bolingen DerekkozderYurev M F Kitajskaya Krasnaya Armiya M 1958 Kratkaya istoriya kommunisticheskoj partii Kitaya m 1958