Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қарқаралы тас мүсіндері– түрік қағандығы (VI-VIII ғасырлар) мен қышлақ заманында (VIII - XIII ғасырлар) жасалған тас мүсіндер.
Қарқаралының шығысындағы Ақбастау мен оңтустігіндегі Қызыларай маңынан жиі ұшырасады.
Орналасуына қарай тас мүсіндердің екі түрі кездеседі: түрік қағандығы кезіндегілері тас шарбақтардың күншығыс жиегінде, қыпшақ заманында жасалғандары тас обалардың күнгей етегінде. Түркі кезеңіндегі тас мүсіндер, негізінен, батырларды, қолбасшы-көсемдерді, тақты билер мен абыздарды, жыршылар мен бақташыларды бейнелейді.
Батырлар мен бақташылар мүсіндері жанынан балбалдар тізбегі (200-ге дейін) кездеседі. Бұл мүсіндерде асынған қару-жарағы (қылыш, қанжар, т.б.) мен қолына ұстағанқұты-сауыты бірге қашалған. Хан мен билерге тұрғызылған тас мүсіндердің қолындағы аса таяғы, беліндегі кісесі (кейде айдар) қоса бедерленген. Қышлақ заманындағы тас мүсіндердің жанында балбалдар тізбегі жоқ, әрі ер кісілердің мүсіні қару-жарақпен безендірілмейді. Олар қызтас, қеліншектас, кемпір-тас түрінде де ұшырасады. Көнек не құты ұстаған бақташы мүсіндері кемпіртастармен қатар тұр. Қарқаралы тас мүсіндерінің бет әлпеті, дене мүшелері, асынған қару-жарағы, қолындағы заттары Жылысай тас мүсіндері мен Ерейментау тас мүсіндеріне қарағанда анығырақ жасалған. Қарқаралы маңында кездесетін тарихи ескерткіштер қазақтың ежелгі мүсін өнерінің озық үлгілерінің біріне саналады.
Дереккөздер
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қarkaraly tas mүsinderi tүrik kagandygy VI VIII gasyrlar men kyshlak zamanynda VIII XIII gasyrlar zhasalgan tas mүsinder Қarkaralynyn shygysyndagy Akbastau men ontustigindegi Қyzylaraj manynan zhii ushyrasady Ornalasuyna karaj tas mүsinderdin eki tүri kezdesedi tүrik kagandygy kezindegileri tas sharbaktardyn kүnshygys zhieginde kypshak zamanynda zhasalgandary tas obalardyn kүngej eteginde Tүrki kezenindegi tas mүsinder negizinen batyrlardy kolbasshy kosemderdi takty biler men abyzdardy zhyrshylar men baktashylardy bejnelejdi Batyrlar men baktashylar mүsinderi zhanynan balbaldar tizbegi 200 ge dejin kezdesedi Bul mүsinderde asyngan karu zharagy kylysh kanzhar t b men kolyna ustagankuty sauyty birge kashalgan Han men bilerge turgyzylgan tas mүsinderdin kolyndagy asa tayagy belindegi kisesi kejde ajdar kosa bederlengen Қyshlak zamanyndagy tas mүsinderdin zhanynda balbaldar tizbegi zhok әri er kisilerdin mүsini karu zharakpen bezendirilmejdi Olar kyztas kelinshektas kempir tas tүrinde de ushyrasady Konek ne kuty ustagan baktashy mүsinderi kempirtastarmen katar tur Қarkaraly tas mүsinderinin bet әlpeti dene mүsheleri asyngan karu zharagy kolyndagy zattary Zhylysaj tas mүsinderi men Erejmentau tas mүsinderine karaganda anygyrak zhasalgan Қarkaraly manynda kezdesetin tarihi eskertkishter kazaktyn ezhelgi mүsin onerinin ozyk үlgilerinin birine sanalady DerekkozderҚazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8Osy makala kazak mәdenieti turaly bastama bolyp tabylady Buny tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektesuinizdi surajmyz