Қаратұмсық содырғы (лат. Prunella himalayana) - Торғайтәрізділер отрядының Содырғылар тұқымдасының қошқыл реңділігі байқалатын құс.
Қаратұмсық содырғы | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(IUCN3.1) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Prunella himalayana (, 1842) |
Биологиялық сипаттама
Қаратұмсық содырғы - сұржон содырғыға өте ұқсас, алайда денесі сәл кішірек (20-30 г). Жоны мен екі қапталы тот түстес қоңыр реңкті тығыз орналасқан қошқыл аламыш болып келеді: ақ тамақтан да осындай аламыш жолақтар бойлай созылады. Қаратұмсық содырғы, сондай-ақ жақсы сайрайды және аспандап сайрай ұшып, құсойнақ жасайды.
Ұяларын көбінесе тас астына, кейде шөптесін томардың тасасына жай ғана орналастырады. Салындыдағы 3-5 шұбарланбаған көгілдір жұмыртқаларды аналық екі аптаға жуық басады.
Ұядағы балапандарды осынша уақыт ата-енелері қоректендіреді. Бұл түр жұптарының жеке бөлігі тіпті осыншалық биіктікте, бір жазда екі рет балапан өрбітіп үлгеретінін біздің анықтай алуымызға мүмкіндік болды. Біз қаратұмсық содырғыларды Батыс Тәңіртаудан қыста кездестірдік, олар мұнда қоректерін іздеп көшіп келеді.
Таралуы
Тәңіртау, Жоңғар Алатауы және Алтай тауларының субальпілік белдеуінде, сондай-ақ альпі белдеуінің төменгі бөлігіне (Тәңіртауға - 2700-ден 3500 метрге дейін) еніп, сұржон содырғымен қатар өмір сүріп, орын тебеді. Алайда қаратұмсық содырғы - жартастарды, ал сұржон содырғы тастары бар көгалды ұнатады.
Дереккөздер
- Prunella himalayana. Version 2013.2. (2012). Тексерілді, 26 қараша 2013.
- Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қaratumsyk sodyrgy lat Prunella himalayana Torgajtәrizdiler otryadynyn Sodyrgylar tukymdasynyn koshkyl rendiligi bajkalatyn kus Қaratumsyk sodyrgy IUCN3 1 Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby TorgajtәrizdilerTukymdasy SodyrgylarTegi SodyrgyTүri Қaratumsyk sodyrgyPrunella himalayana 1842 Biologiyalyk sipattamaҚaratumsyk sodyrgy surzhon sodyrgyga ote uksas alajda denesi sәl kishirek 20 30 g Zhony men eki kaptaly tot tүstes konyr renkti tygyz ornalaskan koshkyl alamysh bolyp keledi ak tamaktan da osyndaj alamysh zholaktar bojlaj sozylady Қaratumsyk sodyrgy sondaj ak zhaksy sajrajdy zhәne aspandap sajraj ushyp kusojnak zhasajdy Ұyalaryn kobinese tas astyna kejde shoptesin tomardyn tasasyna zhaj gana ornalastyrady Salyndydagy 3 5 shubarlanbagan kogildir zhumyrtkalardy analyk eki aptaga zhuyk basady Ұyadagy balapandardy osynsha uakyt ata eneleri korektendiredi Bul tүr zhuptarynyn zheke boligi tipti osynshalyk biiktikte bir zhazda eki ret balapan orbitip үlgeretinin bizdin anyktaj aluymyzga mүmkindik boldy Biz karatumsyk sodyrgylardy Batys Tәnirtaudan kysta kezdestirdik olar munda korekterin izdep koship keledi TaraluyTәnirtau Zhongar Alatauy zhәne Altaj taularynyn subalpilik beldeuinde sondaj ak alpi beldeuinin tomengi boligine Tәnirtauga 2700 den 3500 metrge dejin enip surzhon sodyrgymen katar omir sүrip oryn tebedi Alajda karatumsyk sodyrgy zhartastardy al surzhon sodyrgy tastary bar kogaldy unatady DerekkozderPrunella himalayana Version 2013 2 2012 Tekserildi 26 karasha 2013 Mektep enciklopediyasy Almaty Atamura 2010