Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қаратау маралтамыры (лат. Rhaponticum karatavicum) – астралылар тұқымдасы, маралтамыр (маралшөп тамыры) туысына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік.
| Қаратау маралтамыры | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||
| Rhaponticum karatavicum |
Ботаникалық сипаты
- Биіктігі 5 – 10 см-дей.
- Тамырсабағы өте жуан.
- Киіздей қалың әрі жұмсақ түктер қаптаған сабағында жапырақтары кезектесіп орналасады. Жапырақтары қалың түкті болғандықтан бозғылт түсті. Жапырақ тақтасының жиектері салаланып терең ойықталған. Сабағының тамырға таяу жеріне орналасқан жапырақтары ұзын сағақты, сабақ ұшына жоғарылаған сайын сағақтары қысқарады.
- Гүлдері себет гүлшоғырына топталған. Себеттің сыртындағы орама жапырақтары шар тәрізді (дөңгелек), түксіз, ені 2 – 2,5 см. Күлтесі қызғылт түсті, ұзындығы 2 – 2,2 см.
- Тұқымынан көбейеді. Маусымда гүлдеп, шілдеде жемістері піседі.
- Жемісі – сарғыш, құрғақ тұқымша, оның ұзындығы 6 мм, ені 1,5 – 2 мм. Тұқымшасында үлпек ақ айдаршасы болады, ол тұқымның желмен ұшып таралуына мүмкіндік береді.
Өсетін орны мен таралуы
Қаратау жотасының және Мыңжылқы сайының тастақты, қорымтасты жерлері мен жартастардың жарықшақ сызаттарында өседі. Теңіз деңгейінен 1300 – 1500 м биіктіктегі таудың ұсақ тасты беткейлерінде кездеседі.
Қаратау маралтамыры – сәндік өсімдік. Өте сирек кездесетіндіктен қорғауға алынып, Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.
Дереккөздер
- Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
- Тараз энциклопедиясы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қaratau maraltamyry lat Rhaponticum karatavicum astralylar tukymdasy maraltamyr maralshop tamyry tuysyna zhatatyn kop zhyldyk shoptesin osimdik Қaratau maraltamyryDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy AsteraceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi RhaponticumTүri Rh karatavicumRhaponticum karatavicumBotanikalyk sipatyBiiktigi 5 10 sm dej Tamyrsabagy ote zhuan Kiizdej kalyn әri zhumsak tүkter kaptagan sabagynda zhapyraktary kezektesip ornalasady Zhapyraktary kalyn tүkti bolgandyktan bozgylt tүsti Zhapyrak taktasynyn zhiekteri salalanyp teren ojyktalgan Sabagynyn tamyrga tayau zherine ornalaskan zhapyraktary uzyn sagakty sabak ushyna zhogarylagan sajyn sagaktary kyskarady Gүlderi sebet gүlshogyryna toptalgan Sebettin syrtyndagy orama zhapyraktary shar tәrizdi dongelek tүksiz eni 2 2 5 sm Kүltesi kyzgylt tүsti uzyndygy 2 2 2 sm Tukymynan kobejedi Mausymda gүldep shildede zhemisteri pisedi Zhemisi sargysh kurgak tukymsha onyn uzyndygy 6 mm eni 1 5 2 mm Tukymshasynda үlpek ak ajdarshasy bolady ol tukymnyn zhelmen ushyp taraluyna mүmkindik beredi Өsetin orny men taraluyҚaratau zhotasynyn zhәne Mynzhylky sajynyn tastakty korymtasty zherleri men zhartastardyn zharykshak syzattarynda osedi Teniz dengejinen 1300 1500 m biiktiktegi taudyn usak tasty betkejlerinde kezdesedi Қaratau maraltamyry sәndik osimdik Өte sirek kezdesetindikten korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen DerekkozderҚazakstan tabigaty Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy ZhShS 2011 T Z 304 bet ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5 Taraz enciklopediyasy