Қара сері

Қара сері (ағылш. The Dark Knight) — неонуар элементтері бар суперқаһармандық фильм. Бұл Бэтмен жайлы трилогияның екінші бөлімі. Режиссері — Кристофер Нолан. Басты рөлдерде Бэтмен мен оның қас жауы Джокер рөлін сомдаған Кристиан Бейл мен Хит Леджер. Фильмнің тұсаукесері АҚШ-та 2008 жылдың 18 шілдесінде өтті. Әлем кинотеатрларында фильм 1 миллиардтан астам доллар жинап алды. IMDb бойынша 250 ең үздік фильм ішінде 4 орынға ие болды.

Қара сері
The Dark Knight
Жанры	Неонуар Суперқаһармандық Триллер
Режиссёрі	Кристофер Нолан
Продюсері	Кристофер Нолан Эмма Томас Чарльз Ровен
Сценарийдің авторы	Комикс: Боб Кейн Билл Фингер Фабула: Дэвид С. Гойер Сценарий: Дэвид С. Гойер Кристофер Нолан Джонатан Нолан
Басты рөлдерде	Кристиан Бейл Хит Леджер Гэри Олдман Аарон Экхарт Мэгги Джилленхал Майкл Кейн Морган Фримен
Операторы	Уолли Пфистер
Композиторы	Ханс Циммер Джеймс Ньютон Ховард
Кинокомпания	Warner Brothers DC Comics
Ұзақтығы	152 минут
Бюджеті	185 млн $
Кассалық түсімі	1 004 558 444 $
Мемлекет	АҚШ  Ұлыбритания
Тілі	Ағылшын
Шыққан жылы	2008
Алдыңғы фильм	Бэтмен: Бастама
Келесі фильм	Қара сері: Жандану
IMDb	ID 0468569
https://www.warnerbros.com/dark-knight

Фильм ұраны: "Немене көңілсізсің?" (ағылш. "Why so serious?").

Бұл фильмде өзінің соңғы рөлдерінің бірін сомдаған Хит Леджер Джокер рөлін сомдаған үшін ажалынан кейін екінші желідегі үздік актёр номинациясында Оскар сыйлығын иеленді. Сонымен қатар «Қара сері» фильмі үздік дыбыс монтажы үшін де 2008 жылы Оскар сыйлығын алды.

Желісі

Көлеңкелер әскері Готэм Ситидегі Нероуз аралына шабуыл жасағаннан кейін Готэмде Джокер (Хит Леджер) атты қылмыстық кемеңгер пайда болады. Оның бетінде Глазго жымиысын құрайтын тыртығы бар. Өзінің адамдарымен Джокер мафия банкін тонайды. Тонау барысында Джокер жоспары бойынша банда мүшелері бірін-бірі атып тастады.

Сол кездерде Готэм Ситидің Ақ серісі атанған Харви Дент (Аарон Экхарт) қаладағы қылмыскерлікті заңды түрде жоюға талпынып жатыр, ал Бэтмен (Кристиан Бейл) қылмыскерлікті заңсыз түрде жоюға тырысады. Брюс Уэйн Готэм Сити қорғаушысы ретінде өзін Харви Дентқа ауыстырғысы келеді. Оның ойынша, сондай қорғаушы бар болғанда Бэтмен қалаға керегі жоқ болып, Рейчел Доуспен (Мэгги Джилленхол) қайта қосылуға жол ашылады. Алайда мәселе Рейчелдің Харвимен кездесуінен туындайды.

Харви Дент Джеймс Гордон (Гэри Олдман) мен Бэтменнің құпия одағына қосылғысы келеді, сондықтан Гордонға мафия банкілерін тінту ордерін береді. Алайда ол банкілерде тек бейнеленген банкноттар қалды, себебі қытайлық кәсіпкер Лао (Чин Хань) тінтудің болатынын баяғыда біліп алды. Лао Мафия ақшаларын ешкім білмейтін жерге жасырды. Джокер мафия кеңесіне келіп, мафия ақшаларының жартысы үшін Бэтменді өлтіруді ұсынды, алайда олар "сайқымазақ" ұсынысынан бас тартты, ал нигериялық мафия басшысы Гэмбл (Майкл Джей Уайт) өлі Джокер үшін 500 мың $, тірі Джокер үшін 1 млн $ сыйақы тағайындады.

Дент, Гордон мен Бэтмен Лаоның ақша жасырып қашуын талқылап жатыр. Лао — Қытай азаматы, ал Қытай өз азаматтарын бермейді. Бэтмен Лаоны Готэмге қайтарып, одан мафияны тапсыруға талап етеді. Бэтмен өз жабдықтарымен КХДР аткезшілері арқылы Гонконгқа келді, ал, ресми түрде, Брюс Уэйн қайықпен орыс балериналарын қыдыртып жатыр. ОББ құрастырған "Аспан ілгегі" жүйесі мен Бэтсонар көмегімен Бэтмен Лаоны ұрлап, Готэм Ситиге қайтып келіп, полицияға тапсырады. Лао Мафияны тапсырады. Сол кезде Мафия Джокердің ұсынысын қабылдайды. Ал Джокер Гэмблдың бандасында билік құрып, Гэмблды өлтіреді.

Джокер Бэтмен еліктеушілерінің бірін өлтіріп, мәйтін Готэм әкімінің (Нестор Карбонелл) терезесіне тастайды. Мәйтінде бейнетаспа мен Джокердің визит карточкасы "Джокер" ойын картасы табылады. Бейнетаспада Джокер еліктеушіні тергеп, нағыз Бэтменнен маска шешуді талап етеді. Егер Бэтмен Джокер талабын орындамаса, сайқымазақ адамдарды өлтіре бастайды. "Джокер" ойын картасының ДНҚ-нан Джокердің келешек құрбандары анықталады: Судильо қазы, Лоуб комиссар (Колин МакФарлэйн) және Дент прокурор. Көп ұзамай Сурильо өзінің көлігінде жарылады, Лоуб вискидің орнына қышқыл ішіп уланады, ал Дентті өлтіру үшін Джокер прокурор құрметіне ұйымдастырған кешке баса-көктеп кіреді. Уэйн Дентті құтқару үшін оның құлағын тұндырып, шкафта жасырады. Прокурорды кеш қонақтары арасынан таппаған Джокер бәрін қорқыта бастайды. Сол кезде Рейчел сайқымазақтың назарын өзіне аудартып, оны тоқтады. Ал Бэтмен киімін киген Уэйн Джокер мен оның бандасына шабуыл жасайды. Джокер қашып кету үшін Бэтменнің назарын Рейчелге аудартып, оны терезеден лақтырады.

Бэтмен Джокердің санасын түсінуге тырысады. Уэйннің қызметшісі және көмекшісі Альфред (Майкл Кейн) оған Джокердің саясатқа да, идеологияға да шаруасы жоқ екенін, және оның арманы тек әлемнің өртелгені екенін түсіндіреді. Сол кезде анонимдік қоңырау арқасында полиция өлтірілген полицейлер жатқан пәтер тауып, Джокердің келесі құрбаны — Готэм әкімі екенін анықтайды. Бэтмен пәтерге келіп, іргесінде қалып қойған тапанша оғын сараптамаға алып кетеді. Сараптама нәтижесінде ол күдіктілер есімдерін анықтап, олардың пәтерлеріне кіреді, алайда байлаулы полицейліктер көріп, қастандыққа төтеп бере алмайды. Полицейліктердің киімін киіп алған Джокер мен оның бандасы қала әкіміне атады, бірақ Гордон әкімді жауып, өзін құрбан етеді.

Полицейліктер Джокер көмекшілерінің біреуін ұстап алады, ал Дент оны ұрлап, өлтіру қаупімен одан Джокердің тұратын жерін сұрап, тергейді. Жауап алмаған Дент тиын лақтырады. Шын мәнінде, Харви алдайды, себебі тиынның екі жағы да "бүк", яғни ол өз тағдырын өзі шешеді. Бірақ Денттің адамды ешқашан өлтірмейтіндігін білмеген Бэтмен сол жерге келіп, Дентті тоқтатуға әрекет жасайды. Бэтмен масканы шешіп, өзінің шынайы жүзін көрсету үшін Денттен баспасөз конференциясын ұйымдастыруды сұрайды. Алайда Уэйн жұртқа шықпас бұрын, Дент өзін Готэмнің Қара серісі деп жариялайды. Полицейліктер оны тұтқындайды. Бэтменнің шынайы жүзін білген Рейчел, Денттен болған жайттың себебін сұрайды, ал Дент жауап ретінде оған өзінің "сәтті тиынын" лақтырады. Дентті түрмеге жеткізу кезінде полицейлікте Джокер мен оның бандасы шабуыл жасайды. Ұзаққа созылған айқас нәтижесінде Бэтмен ессізденеді, ал Джокерді Гордон тұтқындайды. Гордон өз өлімін жасағансыды: отбасысына қауіп төнбес үшін фургоншы болып жасырынды. Джокерді ұстаған үшін Готэм әкімі Гордонды полиция комиссарына дейін жоғарылатады.

Джокерді түрмеге әкелген кезде Денттің ұрланғаны мәлім болады. Гордон Джокерді тергеген кезде сайқымазақ ештене айтпады, керісінше комиссарды өзінің қызметшілеріне күмәнмен қарауға мәбжүрлетеді. Ештенеге қол жеткізбеген Гордон сайқымазақты Бэтменге қалдырады. Бэтмен басында сөзбен тергейді, бірақ ештене шықпайтынын түсінген суперқаһарман күш көрсете бастайды. Алайда Джокер өзінің ойының ойнауға мәжбүрлетеді: сайқымазақ Дентпен қатар Рейчелдің ұрланғанын жариялайды, және олар ұсталып жатқан жерлердің мекенжайларын айтады. Бэтмен Рейчелге, ал Гордон Дентке барады. Алайда Джокер оларды алдады: Бэтмен Дентке, ал Гордон Рейчел отырған жерге келеді. Екі жер де жарылады. Бэтмен прокурорды құтқаруға үлгереді, ал қызды құтқаруға Гордон үлгере алмайды. Жарылыс кезінде Дент бетінің сол жағын күйдіріп алады. Джокер өзінің тұтқындалуын жоспарлағаны жайлы мәлім болды. Ол полиция бөлімшесін жарып, Лаомен бірге қашады.

Қара серінің еңсесі түсті. Рейчел жарылған жерде ол Денттің тиынын тауып, оны ауруханадағы бөлмесіне қойып кетеді. Дент қатты ашуға батты: Гордон мен барлық әлемге ызаланып, пластикалық ота мен ауыртпайтын дәрілерден бас тартты. Альфред Рейчелдің Уэйнге жазған хатын табады. Сол хатта Рейчелдің Харвиге тұрмыста шығатыны жайлы айтылады, себебі Уэйн мен Бэтмен әрқашанда бір адам болып қалады, оның үстіне Готэм Ситиге үнемі қаһарман керек. Брюс соны біліп, біржолата үміт үзбес үшін Альфред хатты қожайынына көрсетпей, өртеп жібереді.

Джокер Лао ұстап беріп, ақшаны алған соң қала мафияларында өз билігін орнатады: мафиялар басшыларын өлтіріп, Лаоны ақшамен бірге өрттеп жібереді.

Осы кезде Уэйн компаниясының заңгері Коулман Риз "УэйнТех" есепшотынан Брюс Уэйннің құпия өмірі жайлы біліп қойды. Соны жариялау үшін ол телебағдарламаға қатысады, алайда сол кезде студияға Джокер қоңырау шалып, Бэтменсіз өмірдің қызықсыз болатынын айтып, 60 минуттан кейін Риз өлмесе, онда Готэм ауруханасын жаратынын жариялайды. Қалада зобалаң орын алады: ауруханада жатқан туыстарын құтқару үшін қала тұрғындары Ризді өлтіруге әрекет етеді. Гордон бастаған полицейліктер мен маскасыз Брюс Уэйн Ризді құтқарады: Риз отырған автокөлікті өз автокөлігімен соғуға тырысқан ашуланған тұрғындардың біріне Уэйн өз автокөлігінде кедергі болады. Уэйн Гордонға өз әрекетін кездейсоқтық дейді. Риз Уэйн құтқарушы екенін көрген соң, оның құпиясын ендігәрі жария етпейтін болады. Қалалық ауруханада жатқан Дентке Джокер келіп, Рейчел өліміне өзі емес, мафия, полиция және Гордон кінәлі екенін айтып, көндіреді.

Ауруханадан шыққан Джокер ғимаратты толықтай жарады. Ал Екіжүздіге айналған Харви Дент Рейчелдің өліміне кінәлі болған адамдардан кек ала бастайды. Басында детектив Вюртцті өлтіреді, мафия басшысы Сальваторе Маронидің автокөлігін аударады, ал детектив Рамирезді тірі қалдырады, бірақ сонда да есінен талдырады. Бэтмен қала тұрғындарының ұялы телефондарын бақылайтын қашықтықты анықтағыш жүйесін жандандырады, себебі сол арқылы ол бүкіл Готэм Ситиді түсіріп, Джокердің тұрған жерін анықтайтын болады. Осы жұмысты ол Люциус Фоксқа тапсырады, алайда соңғы тұтастай бақылауды құптамай, жұмысты аяқтаған кезде, қызметінен кетуін айтады.

Қала тұрғындарының бір бөлігін екі паромда тасымалдайды: біріншісінде — бейбітшіл тұрғындар, екіншісінде — тұтқындалғандар. Бірақ екі паромның қозғалтқыштары өшеді. Осы кезде дауыс зорайтқыштардан Джокер дауысы шығады. Сайқымазақ паромдардың миналанғанын, бір паромда екінші паромның оталдырғышы бар екенін, паромдардан бір адам қашса және бір паромдағы адамдар басқа паромды түн жарымына дейін жармаса, онда ол екі паромды да жаратынын айтады.

Бэтмен Джокердің тұрған жерін тауып алып, сол жайлы Гордонға хабарлап, кепілгерлерді қорғап, Джокердің өзін табады. Джокер Бэтменмен төбелеске шығып, оны жеңіп, паромдар жарылысын күтеді. Бэтмен Джокерді ұстап алады, ал Джокер Дентті адастырып, сол арқылы Готэм тұрғындарының жақсылыққа сенемін жоятынын айтады.

Бэтмен Екіжүздіні іздеп, нәтижесінде оны Рейчелдің жарылған жерінде табады. Сол жерде Екіжүзді Гордон мен оны отбасысына жеке үкім жүргізіп тұр. Екіжүзді өз тапаншасын Бэтменге бағыттап, тиын лақтырады. Тиынның "жаман жағы" түскендіктен, Бэтменге атады. Сосын тапаншаны өзіне бағыттап, тиын лақтырғанда, ол "жақсы жақпен" түседі. Енді тапаншаны Гордон баласы кіші Гордонға бағыттап, тиын лақтырған кезде Бэтмен Екіжүздіге шабуылдап, екеуі де жерге құлайды. Екіжүзді қайтыс болады, ал аман қалған Бэтменде тек аяғын жараланады. Харви Денттің Екіжүздінге айналғанын тұрғындар білсе, онда жақсылыққа сенімін жоғалтатын түсінген Бэтмен Гордоннан Харвидің соңғы әрекеттерін айтпауын және Екіжүзді жасаған барлық қылмыстарды өзіне жабуын өтінді. Гордон Бэтменнің өтінішін қабылдап, Харви Дентті жерлеу салтанатын оның тек қаһармандығы жайлы айтты.

Фильмнің соңғы кадрларында Гордон Бэтменді "ғайып күзетші және қырағы қорғаушы — Қара сері" деп мадақтайды.

Кейіпкерлері

• Кристиан Бейл
• Хит Леджер
• Гэри Олдман
• Аарон Экхарт
• Мэгги Джилленхал
• Майкл Кейн
• Морган Фримен

Актері	Рөл атауы	Қызметі немесе атағы
Кристиан Бейл	Брюс Уэйн/Бэтмен	Суперқаһарман
Хит Леджер	Джокер	Супержауыз, қу қылмыскер, Бэтменнің қас жауы
Гэри Олдман	Джеймс Гордон	Готэм Сити полициясының лейтенанты, кейін комиссары
Аарон Экхарт	Харви Дент/Екіжүзді	Готэм Ситидің жаңа прокуроры. Кейін «Екіжүзді» атты супержауыз
Мэгги Джилленхал	Рейчел Доус	Харви Денттің қызы, Брюс Уэйннің бұрынғы қызы
Майкл Кейн	Альфред Пенниуорт	Уэйндер отбасысының қызметшісі
Морган Фримен	Люциус Фокс	Wayne Enterprises компаниясының меңгерушісі
Нестор Карбонелл	Энтони Гарсия	Готэм Ситидің әкімі
Эрик Робертс	Сальваторе Марони	Мафия басшысы
Ричи Костер	Чечен	Мафия мүшесі
Кит Шарабайка	Джерард Стефенс	Детектив
Моника Карнен	Анна Рамирез	Детектив
Рон Дин	Вюрц	Детектив
Джошуа Харто	Коулман Риз	Wayne Enterprises компаниясының бухгалтері
Чин Хань	Лао	Lau Security Investments компаниясының бастығы
Мелинда Макгроу	Барбара Гордон	Джеймс Гордонның зайыбы
Натан Гэмбл	Кіші Джеймс Гордон	Джеймс Гордонның баласы
Колин МакФарлэйн	Джиллиан Б. Лоуб	Готэм Сити полициясының комиссары
Энтони Майкл Холл	Майк Энджел	Жаңалықтар тілшісі
Энди Лютэр	Брайан	Бэтмен еліктеушісі
Том Листер	—	Паромдағы беделді тұтқын
Майкл Джей Уайт	Гэмбл	Нигерия мафиясының басшысы
Уильям Фихтнер	—	Мафия банкінің меңгерушісі
Патрик Лехи	—	Зияпат қонағы
Беатрис Роузен	Наташа	Мәскеу балетінің балеринасы
Киллиан Мёрфи	Джонатан Крейн/Қарғажүзді	Супержауыз, дәрігер, психолог
Дэвид Дастмалчьян	—	Джокер көмекшісі

Фотогалерея

• Басты рөлдерді сомдаған актёрлер және фильм режиссёрі — Кристофер Нолан (сол жақ шетінде)
• Бэтмен автокөлігі — Бэтмобиль
• Бэтмен мотоциклі — Бэтцикл