Бұл мақала немесе бөлім бір ғана аймаққа қатысты жағдайды сипаттайды. Бұл бет немесе бөлім баяндаманы бағдарлау ережесін бұзу мүмкін. |
Қазақгейт — американдық бизнесмен және Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың бұрынғы кеңесшісі Джеймс Гиффен айналасындағы жанжал.
Айыптау
Американдық прокурорлар Гиффенді 1990-шы жылдары батыс компанияларын Теңіз мұнай кен орнының келісімшартымен қамтамасыз ету үшін Назарбаев пен Нұрлан Балғымбаевқа пара берді деп айыптады. 2003 жылы Гиффен Нью-Йорк әуезжайынан Парижге жол тарту кезінде тұтқындалды. Кейін белгілі болғандай, Гиффен елден қашуды жоспарламаған, бұл Джеймстің жоспарлаған әдеттегі жолсапары болған. Нью-Йорктің Оңтүстік округ прокурорымен Гиффен 1977 жылғы Шетелдегі Жемқорлық Заңы, және ақшаның ізін жасыру бойынша айыпталды. Қазақстан Республикасы заңдарына сәйкес қос азаматтық тыйым салынғанымен, Джеймсте сол кезде Қазақстанның дипломатиялық азаматтығы болған. Сондай-ақ прокуратура бұрынғы Mobil мұнай компаниясының басшысы Брайан Уильямс ІІІ-ні салық төлеуден жалтарды және Қазақстанда бизнес жүргізу кезінде төленген параларға байланысы бар деп айыпталды.
Пара туралы федералды айыптау бойынша Гиффен Швейцариялық банк шоттарын құрды, 20 миллион долларды табыстады, қазақ ресми тұлғаларының отбасы мүшелерінің беделді мектеп-интернаттарындағы оқу ақысын төледі және миллион доллардай тұратын асыл бұйымдар сатып алды деп айыпталды. Гиффен қорғаушылары "Джеймс АҚШ үкіметінің толық білімімен және мақұлдауымен жұмыс жасады" - деп мәлімдеді. Гиффен сот процессі кезінде сотты өзі құпия ақпаратты қарауға рұқсат беруін сұрады. Гиффеннің бұл сұрауына АҚШ үкіметі қарсы шықты.
Реакция
Қазақстан басшылығы ресми түрде шығынның Қазақстанға қатынасы жоқ екенін, бұл іс американдық азаматтың айыптауы екенін мәлімдеді. Бұған қарамастан кейбір американдық заңгерлер АҚШ Әділет департаментіне Қазақстан атынан үндеу тастады. Олар АҚШ-тың Қазақстанмен қарым-қатынасының стратегиялық маңыздылығын ескере отырып, іс тыңдауын тоқтатуды сұрады.
Сот процессі
Гиффен сот процессі кезінде ЦРУ-ның мақұлдауымен іс атқарғанын мәлімдеді. ЦРУ бұл іске қатысы бар құпия құжаттарды жариялаудан бас тартты. Гиффен қорғаушылары Джеймстің Қазақстан басшылығының тапсырысын орындағанын, Қазақстан шетелдік мемлекет ретінде өз қөзқарасына қарай және АҚШ үкіметі мүдделерін қанағаттандыруына қарай ненің заңды екендігін анықтай алатындығын атап өтті.
2010 жылдың тамыз айында Гиффен жемқорлыққа қарсы күрес заңнамасы бойынша салықтық қылығын мойындады; басқа берілген айптарды Гиффен қабылдаудан бас тартты. Гиффенге тиесілі Mercator Corporation айыптаудың бір пункті бойынша өз кінәсін мойындады (Шетелдегі жемқорлық заңына сәйкес Қазақстан Республикасының жоғарғы лауазымдағы шенеунікке заңсыз төлем жасады деген айып бойынша).
Сот процессі 2010 жылдың қарашасында аяқталды; американдық округтің судьясі Уильям Поли сот процессі кезінде жарияланбаған құпия құжаттармен танысқанын, және соған орай Гиффенді түрмеге қамаудан, оған айыппұл салудан бас тартатынын мәлімдеді.
Қазақгейт көркем шығармада
Бұрынғы ЦРУ агенті "See No Evil" кітабында "Mr. Kazakhstan" ретінде көрсетілген. Джордж Клуни осы кітап бойынша "" фильмін түсірді. Бұл фильмде Гиффен рөлін ойнады.
Дереккөздер
- Peter Maass, The Fuel Fixers, The New York Times, желтоқсан 23, 2007.
- Kazakhgate fires up Kazakhstan’s election campaign Мұрағатталған 12 ақпанның 2012 жылы. Eurasia Insight
- Kazakhstan President Nazarbayev Accepted Bribes, U.S. Alleges, Bloomberg, April 16, 2003.
- Timothy O'Connor, "Mamaroneck banker can use spy defense at trial Мұрағатталған 30 қыркүйектің 2007 жылы.," The Journal News, January 26, 2007.
- Eurasia.net, "Letter Indicates that Attorneys for Kazakhstan Were Concerned about President's Possible Indictment in US Corruption Case Мұрағатталған 18 тамыздың 2016 жылы.," Eurasia Insight, March 8, 2003.
- http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/northamerica/usa/7943201/George-Clooney-film-inspiration-Mr-Kazakhstan-finally-brought-to-justice.html
- http://foreignpolicy.com/2010/11/19/was-james-giffen-telling-the-truth/
- [1]
Сыртқы сілтемелер
- Айыптау актілері пара Қазақстанның мұнайы үшін төленді деп хабарлайды
- АҚШ үкіметі Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев пара алды деп хабарлайды
- Джеймс Гиффен - халықаралық құпия
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makala nemese bolim bir gana ajmakka katysty zhagdajdy sipattajdy Bul bet nemese bolim bayandamany bagdarlau erezhesin buzu mүmkin Қazakgejt amerikandyk biznesmen zhәne Қazakstan Respublikasynyn Prezidenti Nursultan Nazarbaevtyn buryngy kenesshisi Dzhejms Giffen ajnalasyndagy zhanzhal AjyptauAmerikandyk prokurorlar Giffendi 1990 shy zhyldary batys kompaniyalaryn Teniz munaj ken ornynyn kelisimshartymen kamtamasyz etu үshin Nazarbaev pen Nurlan Balgymbaevka para berdi dep ajyptady 2003 zhyly Giffen Nyu Jork әuezzhajynan Parizhge zhol tartu kezinde tutkyndaldy Kejin belgili bolgandaj Giffen elden kashudy zhosparlamagan bul Dzhejmstin zhosparlagan әdettegi zholsapary bolgan Nyu Jorktin Ontүstik okrug prokurorymen Giffen 1977 zhylgy Sheteldegi Zhemkorlyk Zany zhәne akshanyn izin zhasyru bojynsha ajyptaldy Қazakstan Respublikasy zandaryna sәjkes kos azamattyk tyjym salynganymen Dzhejmste sol kezde Қazakstannyn diplomatiyalyk azamattygy bolgan Sondaj ak prokuratura buryngy Mobil munaj kompaniyasynyn basshysy Brajan Uilyams III ni salyk toleuden zhaltardy zhәne Қazakstanda biznes zhүrgizu kezinde tolengen paralarga bajlanysy bar dep ajyptaldy Para turaly federaldy ajyptau bojynsha Giffen Shvejcariyalyk bank shottaryn kurdy 20 million dollardy tabystady kazak resmi tulgalarynyn otbasy mүshelerinin bedeldi mektep internattaryndagy oku akysyn toledi zhәne million dollardaj turatyn asyl bujymdar satyp aldy dep ajyptaldy Giffen korgaushylary Dzhejms AҚSh үkimetinin tolyk bilimimen zhәne makuldauymen zhumys zhasady dep mәlimdedi Giffen sot processi kezinde sotty ozi kupiya akparatty karauga ruksat beruin surady Giffennin bul surauyna AҚSh үkimeti karsy shykty ReakciyaҚazakstan basshylygy resmi tүrde shygynnyn Қazakstanga katynasy zhok ekenin bul is amerikandyk azamattyn ajyptauy ekenin mәlimdedi Bugan karamastan kejbir amerikandyk zangerler AҚSh Әdilet departamentine Қazakstan atynan үndeu tastady Olar AҚSh tyn Қazakstanmen karym katynasynyn strategiyalyk manyzdylygyn eskere otyryp is tyndauyn toktatudy surady Sot processiGiffen sot processi kezinde CRU nyn makuldauymen is atkarganyn mәlimdedi CRU bul iske katysy bar kupiya kuzhattardy zhariyalaudan bas tartty Giffen korgaushylary Dzhejmstin Қazakstan basshylygynyn tapsyrysyn oryndaganyn Қazakstan sheteldik memleket retinde oz kozkarasyna karaj zhәne AҚSh үkimeti mүddelerin kanagattandyruyna karaj nenin zandy ekendigin anyktaj alatyndygyn atap otti 2010 zhyldyn tamyz ajynda Giffen zhemkorlykka karsy kүres zannamasy bojynsha salyktyk kylygyn mojyndady baska berilgen ajptardy Giffen kabyldaudan bas tartty Giffenge tiesili Mercator Corporation ajyptaudyn bir punkti bojynsha oz kinәsin mojyndady Sheteldegi zhemkorlyk zanyna sәjkes Қazakstan Respublikasynyn zhogargy lauazymdagy sheneunikke zansyz tolem zhasady degen ajyp bojynsha Sot processi 2010 zhyldyn karashasynda ayaktaldy amerikandyk okrugtin sudyasi Uilyam Poli sot processi kezinde zhariyalanbagan kupiya kuzhattarmen tanyskanyn zhәne sogan oraj Giffendi tүrmege kamaudan ogan ajyppul saludan bas tartatynyn mәlimdedi Қazakgejt korkem shygarmadaBuryngy CRU agenti See No Evil kitabynda Mr Kazakhstan retinde korsetilgen Dzhordzh Kluni osy kitap bojynsha filmin tүsirdi Bul filmde Giffen rolin ojnady DerekkozderPeter Maass The Fuel Fixers The New York Times zheltoksan 23 2007 Kazakhgate fires up Kazakhstan s election campaign Muragattalgan 12 akpannyn 2012 zhyly Eurasia Insight Kazakhstan President Nazarbayev Accepted Bribes U S Alleges Bloomberg April 16 2003 Timothy O Connor Mamaroneck banker can use spy defense at trial Muragattalgan 30 kyrkүjektin 2007 zhyly The Journal News January 26 2007 Eurasia net Letter Indicates that Attorneys for Kazakhstan Were Concerned about President s Possible Indictment in US Corruption Case Muragattalgan 18 tamyzdyn 2016 zhyly Eurasia Insight March 8 2003 http www telegraph co uk news worldnews northamerica usa 7943201 George Clooney film inspiration Mr Kazakhstan finally brought to justice html http foreignpolicy com 2010 11 19 was james giffen telling the truth 1 Syrtky siltemelerAjyptau aktileri para Қazakstannyn munajy үshin tolendi dep habarlajdy AҚSh үkimeti Қazakstan Respublikasynyn Prezidenti Nursultan Nazarbaev para aldy dep habarlajdy Dzhejms Giffen halykaralyk kupiya