Қалиев Ғабдолла (17.9.1929 жылы туған, Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы) – ғалым, филология ғылым докторы (1990), профессоры (1992). Қазақ -і (1968), КСРО оқу-ағарту ісінің үздігі (1980). 1950 жылдан бері Абай атындағы ҚазҰПУ-да қызмет істейді. 1958 – 61, 1972 – 77 ж. қазіргі қазақ тілі кафедрасының, 1993 – 2003 ж. жалпы тіл білімі және қазақ тілі тарихы кафедрасының меңгерушісі, 1993 – 98 ж. оқу-әдістемелік бірлестік бойынша , университеттің жетекші ғалымы (2005). 2-дүниежүзілік соғысқа қатысқан. Қалиевтың негізгі еңбектері қазақ тілінің диалектологиясы, , , әдеби тіл тарихы мәселелеріне арналған. Қалиев қазақ диалектологиясы ғылымының қалыптасуына елеулі үлес қосты. 1950 – 54 ж. қазақ тілінің диалектілік ерекшеліктерін бірінші болып говорлық деңгейде зерттеді. “Қазақ говорларындағы диалектілік сөз тудыру” (1985) монографиясы түркі диалектологиясында жаңа бағыт ретінде қабылданды. 1960 ж. студенттерге арнап қазақ тілінде диалектологияның тұңғыш оқу құралын жазған. 1969, 1996, 2005 ж. диалектология аймақтық сөздіктер жасауға қатысты. Студенттер үшін қазақ тілінің лексикологиясы, диалектологиясы, әдеби тіл тарихы, жалпы тіл білімінің оқулықтарын жазды. 2004 жылдан бері “Мәдени мұра” мемл. бағдарламасы бойынша шығарылып жатқан 15 томдық “” жасауға қатысып келеді. Қалиевтың жетекшілігімен 12 ғылым , 2 ғылым дайындалды. Көптеген медальдармен, 2003 ж. “Қазақстан ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін” белгісімен марапатталған.
Қалиев Ғабдолла | |
---|---|
Дүниеге келгені: | 17.9.1929 Қазақстан, Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай ауданы Үштөбе ауылында |
Мансабы: | ғалым, филология ғылым докторы (1990), профессоры (1992) |
Шығармалары
- Қазақ говорлары жүйесін зерттеу мәселелері. Монография, А., 1977;
- Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі, А., 2005;
- Русско-казахский словарь, 3 изд., А., 2005. Қазақ әдеби тілінің сөздігі, А., 2005, 1 – 3-т., 2006 – 07.
- Қазақ диалектологиясының мәселелері 1960.
- Қазақ тіліндегі сөзжасам мәселелері, 2002.
- Қазақ говорларындағы диалектілік сөз тудыру,1985.
Сілтемелер
- Қалиев Ғабдолла(қолжетпейтін сілтеме)
- КазҰТУ ғылыми кітапханасы(қолжетпейтін сілтеме)
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қaliev Ғabdolla 17 9 1929 zhyly tugan Shygys Қazakstan oblysy Tarbagataj audany galym filologiya gylym doktory 1990 professory 1992 Қazak i 1968 KSRO oku agartu isinin үzdigi 1980 1950 zhyldan beri Abaj atyndagy ҚazҰPU da kyzmet istejdi 1958 61 1972 77 zh kazirgi kazak tili kafedrasynyn 1993 2003 zh zhalpy til bilimi zhәne kazak tili tarihy kafedrasynyn mengerushisi 1993 98 zh oku әdistemelik birlestik bojynsha universitettin zhetekshi galymy 2005 2 dүniezhүzilik sogyska katyskan Қalievtyn negizgi enbekteri kazak tilinin dialektologiyasy әdebi til tarihy mәselelerine arnalgan Қaliev kazak dialektologiyasy gylymynyn kalyptasuyna eleuli үles kosty 1950 54 zh kazak tilinin dialektilik erekshelikterin birinshi bolyp govorlyk dengejde zerttedi Қazak govorlaryndagy dialektilik soz tudyru 1985 monografiyasy tүrki dialektologiyasynda zhana bagyt retinde kabyldandy 1960 zh studentterge arnap kazak tilinde dialektologiyanyn tungysh oku kuralyn zhazgan 1969 1996 2005 zh dialektologiya ajmaktyk sozdikter zhasauga katysty Studentter үshin kazak tilinin leksikologiyasy dialektologiyasy әdebi til tarihy zhalpy til biliminin okulyktaryn zhazdy 2004 zhyldan beri Mәdeni mura meml bagdarlamasy bojynsha shygarylyp zhatkan 15 tomdyk zhasauga katysyp keledi Қalievtyn zhetekshiligimen 12 gylym 2 gylym dajyndaldy Koptegen medaldarmen 2003 zh Қazakstan gylymyn damytuga sinirgen enbegi үshin belgisimen marapattalgan Қaliev ҒabdollaDүniege kelgeni 17 9 1929 Қazakstan Shygys Қazakstan oblysy Tarbagataj audany Үshtobe auylyndaMansaby galym filologiya gylym doktory 1990 professory 1992 ShygarmalaryҚazak govorlary zhүjesin zertteu mәseleleri Monografiya A 1977 Til bilimi terminderinin tүsindirme sozdigi A 2005 Russko kazahskij slovar 3 izd A 2005 Қazak әdebi tilinin sozdigi A 2005 1 3 t 2006 07 Қazak dialektologiyasynyn mәseleleri 1960 Қazak tilindegi sozzhasam mәseleleri 2002 Қazak govorlaryndagy dialektilik soz tudyru 1985 SiltemelerҚaliev Ғabdolla kolzhetpejtin silteme KazҰTU gylymi kitaphanasy kolzhetpejtin silteme Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 X tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet