Эмиссия (лат. emіssіo – шығарылым) – барлық нысандағы бағалы қағаздарды‚ ақша белгілерін‚ банк және қазынашылық билеттерін айналысқа шығару. Қолма-қол ақша және банк Эмиссисын эмиссиялық банк (ұлттық‚ орталық банк) жүзеге асырады; депозиттік чек эмиссиясын коммерциялық банктер атқарады; бағалы қағаздар Эмиссиясын мемлекеттік орындайды.
Ақша Эмиссисы тек ақша белгілерін басып шығару ғана емес‚ сонымен бірге айналыстағы нақты және қолда жоқ ақшаның санын көбейту деген сөз. Мемлекет аумағында қолма-қол ақша белгілерін айналысқа шығару және оны айналыстан алу жөніндегі айрықша құқық банкке тиесілі. Оған қолма-қол ақшаға жеткілікті қажеттілікті қамтамасыз ету‚ коммерциялық банктерде қолма-қол ақшамен жұмыс істеу тәртібін белгілеу міндеті жүктелген. Коммерц. банктерде қолма-қол ақшаның меншікті түсімдері мен қалдықтары жеткіліксіз болған жағдайда‚ оның операциялық кассалары банктің ақшасы есебінен толықтырылады‚ ол қажет болған жағдайда қосымша ақша шығарады. Егер қолма-қол ақшаға қажеттілік төмендесе‚ оның артығы айналыстан алынады. Ұлттық банкке сондай-ақ банктердің және басқа несие мекемелерінің депозиттік және несие операцияларын бақылау жолымен қолма-қол ақшасыз (несиелік) Эмиссия ны реттеу де тапсырылған.
Сондай-ақ Эмиссия мынадай түрлерге де бөлінеді: қазынашылық Эмиссия – қазынашылық немесе басқа да мемлекеттік қаржы органдарының айналысқа қағаз ақша шығаруы; айырбасталымды Эмиссия – мерзімі өтіп бара жатқан қарызды алмастыру үшін облигациялар шығару немесе айырбасталымды облигацияларды айырбастау үшін акциялар шығару; шектелімді Эмиссия – белгілі бір шектермен немесе шарттармен шектелетін несие билеттерін немесе қағаз ақша шығару; фидуциарлық Эмиссия – алтынмен қамтамасыз етілмеген ақша Эмиссиясы.
Дереккөздер
- Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007. ISBN 978-601-215-003-2
- Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. — Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008 жыл. ISBN 9965-11-274-6
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — экономика бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Emissiya lat emissio shygarylym barlyk nysandagy bagaly kagazdardy aksha belgilerin bank zhәne kazynashylyk biletterin ajnalyska shygaru Қolma kol aksha zhәne bank Emissisyn emissiyalyk bank ulttyk ortalyk bank zhүzege asyrady depozittik chek emissiyasyn kommerciyalyk bankter atkarady bagaly kagazdar Emissiyasyn memlekettik oryndajdy Aksha Emissisy tek aksha belgilerin basyp shygaru gana emes sonymen birge ajnalystagy nakty zhәne kolda zhok akshanyn sanyn kobejtu degen soz Memleket aumagynda kolma kol aksha belgilerin ajnalyska shygaru zhәne ony ajnalystan alu zhonindegi ajryksha kukyk bankke tiesili Ogan kolma kol akshaga zhetkilikti kazhettilikti kamtamasyz etu kommerciyalyk bankterde kolma kol akshamen zhumys isteu tәrtibin belgileu mindeti zhүktelgen Kommerc bankterde kolma kol akshanyn menshikti tүsimderi men kaldyktary zhetkiliksiz bolgan zhagdajda onyn operaciyalyk kassalary banktin akshasy esebinen tolyktyrylady ol kazhet bolgan zhagdajda kosymsha aksha shygarady Eger kolma kol akshaga kazhettilik tomendese onyn artygy ajnalystan alynady Ұlttyk bankke sondaj ak bankterdin zhәne baska nesie mekemelerinin depozittik zhәne nesie operaciyalaryn bakylau zholymen kolma kol akshasyz nesielik Emissiya ny retteu de tapsyrylgan Sondaj ak Emissiya mynadaj tүrlerge de bolinedi kazynashylyk Emissiya kazynashylyk nemese baska da memlekettik karzhy organdarynyn ajnalyska kagaz aksha shygaruy ajyrbastalymdy Emissiya merzimi otip bara zhatkan karyzdy almastyru үshin obligaciyalar shygaru nemese ajyrbastalymdy obligaciyalardy ajyrbastau үshin akciyalar shygaru shektelimdi Emissiya belgili bir shektermen nemese sharttarmen shekteletin nesie biletterin nemese kagaz aksha shygaru fiduciarlyk Emissiya altynmen kamtamasyz etilmegen aksha Emissiyasy DerekkozderҚarzhy ekonomika sozdigi Almaty ҚR Bilim zhәne gylym ministrliginin Ekonomika instituty Ziyatker ZhShS 2007 ISBN 978 601 215 003 2 Oryssha kazaksha zandyk tүsindirme sozdik anyktamalyk Almaty Zheti zhargy baspasy 2008 zhyl ISBN 9965 11 274 6Bul zan salasyna arnalgan zhana makalaga bastama Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektesuinizdi surajmyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul ekonomika bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz