Экономикалық интеграция (экономикалық бірігу) -
- түрлі елдердің ұлттық шаруашылықтары арасындағы ынтымақтастық және олардың толық (немесе ішінара) бірегейлендірілуі;
- осы елдер арасындағы саудада кедергілерді жою;
- бір үлкен (ортақ) нарық құру мақсатымен жекелеген елдердің әрқайсысының нарықтарын жақындату, экономикалық объектілердің жуықтасуы, өзара астасуы (бірлесуге дейін).
Экономикалық бірігу үдерісі түрлі деңгейлерде жүргізіледі. Деңгейлес (компания бәсекелестің компаниясын өзінің бақылауына алады немесе өндірістік үдерістің бірдей сатысындағы бірдей салада істейтін компанияларды қосып алады) және сатылaс экономикалық бірігу (компанияның қызметі ақырғы өнімді өндірудің технологиялық тізбегіндегі екі не одан көп буынды қамтиды; ол өнімді өндіру мен өткізудің барлық сатысын: шикізатты өндіруден көтерме немесе бөлшек саудаға дейін қамтуы мүмкін) түрлеріне бөлінеді. Экономикалық бірігу халықаралық сипатта болады және ұлттық шаруашылықтарды бірыңғай халық шаруашылығына бірігуге дейін жақындастыруды көздейді. Экономикалық бірігу - шаруашылық өмірдің интернационалдануының жоғары нысаны. Оның негізін капитал мен өндірістің интернационалдануы құрайды, ол әуелі микродеңгейде (фирмалар мен банкілер деңгейінде) болады, сонан соң макродеңгейге (мемлекеттер деңгейіне) шығады. Сонда экономикалық бірігу халықаралық келісімдермен және шарттармен ресімделеді. Экономикалық бірігу өзінің жогары көрінісінде институттық сипат алады, яғни тұрақты әрекет ететін халықаралық органдар нысанында болады. Халықаралық интеграциялық бірлестіктердің басты нысандары: еркін сауда аймағы, кеден одағы, ортақ нарық, экономикалық және валюталық одақтар — экономикалық бірігудің жоғары нысаны. Қазіргі кезде әлемде экономикалық бірігудің жоғары сатысында Еуропа одағы (ЕО) тұр, ол ортақ нарық сатысынан өтті. Еркін сауда аймағына НАФТА (Солтүстік-американ еркін сауда қауымдастығы) үлгі бола алады. Ресей, Белоруссия, Қазақстан, Қырғызстан арасындағы Кеден одағы туралы келісім жасасылды.
Дереккөздер
- Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007. ISBN 978-601-215-003-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — экономика бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ekonomikalyk integraciya ekonomikalyk birigu tүrli elderdin ulttyk sharuashylyktary arasyndagy yntymaktastyk zhәne olardyn tolyk nemese ishinara biregejlendirilui osy elder arasyndagy saudada kedergilerdi zhoyu bir үlken ortak naryk kuru maksatymen zhekelegen elderdin әrkajsysynyn naryktaryn zhakyndatu ekonomikalyk obektilerdin zhuyktasuy ozara astasuy birlesuge dejin Ekonomikalyk birigu үderisi tүrli dengejlerde zhүrgiziledi Dengejles kompaniya bәsekelestin kompaniyasyn ozinin bakylauyna alady nemese ondiristik үderistin birdej satysyndagy birdej salada istejtin kompaniyalardy kosyp alady zhәne satylas ekonomikalyk birigu kompaniyanyn kyzmeti akyrgy onimdi ondirudin tehnologiyalyk tizbegindegi eki ne odan kop buyndy kamtidy ol onimdi ondiru men otkizudin barlyk satysyn shikizatty ondiruden koterme nemese bolshek saudaga dejin kamtuy mүmkin tүrlerine bolinedi Ekonomikalyk birigu halykaralyk sipatta bolady zhәne ulttyk sharuashylyktardy biryngaj halyk sharuashylygyna biriguge dejin zhakyndastyrudy kozdejdi Ekonomikalyk birigu sharuashylyk omirdin internacionaldanuynyn zhogary nysany Onyn negizin kapital men ondiristin internacionaldanuy kurajdy ol әueli mikrodengejde firmalar men bankiler dengejinde bolady sonan son makrodengejge memleketter dengejine shygady Sonda ekonomikalyk birigu halykaralyk kelisimdermen zhәne sharttarmen resimdeledi Ekonomikalyk birigu ozinin zhogary korinisinde instituttyk sipat alady yagni turakty әreket etetin halykaralyk organdar nysanynda bolady Halykaralyk integraciyalyk birlestikterdin basty nysandary erkin sauda ajmagy keden odagy ortak naryk ekonomikalyk zhәne valyutalyk odaktar ekonomikalyk birigudin zhogary nysany Қazirgi kezde әlemde ekonomikalyk birigudin zhogary satysynda Europa odagy EO tur ol ortak naryk satysynan otti Erkin sauda ajmagyna NAFTA Soltүstik amerikan erkin sauda kauymdastygy үlgi bola alady Resej Belorussiya Қazakstan Қyrgyzstan arasyndagy Keden odagy turaly kelisim zhasasyldy DerekkozderҚarzhy ekonomika sozdigi Almaty ҚR Bilim zhәne gylym ministrliginin Ekonomika instituty Ziyatker ZhShS 2007 ISBN 978 601 215 003 2Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul ekonomika bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz