Ырық бітік Ïrq bitig Ырқ битиг The Book of Omens Нышан кітабы шамамен IX ғ түркі бітігімен жазылған кітап Ұйғыр қағандығ

Ырық бітік (Ïrq bitig, Ырқ битиг, The Book of Omens — Нышан кітабы) — шамамен IX ғ түркі бітігімен жазылған кітап. Ұйғыр қағандығы кезінде жазылған деп есептеледі. Өлшемі 13,75 х 8,75 см. Кітаптың басы мен аяғында қытайша Будда дініне арналған өлең жазылған. Қалған 58 бетте түркі бітік қағаз бетіне сиямен жазылған.

Табылуы

1907 ж Могао Үңгіріндегі мешіт қызметкерінен басқа қолжазбалармен бірге сатып алған. Қолжазба қазіргі Қытайдағы Гансу ауданының Дүнхуаң деген жерінен табылған. Қазір Британ музейінде (Лондон) сақтаулы. Коды: Or. 8212/161.

Ғылыми зерттелуі

Алғаш ғылыми зерттеуін В. Томсен жасады. 1951 ж. орыс түркологы С. Малов транскрипциясы мен орыс тіліне аудармасын жасады.

Әдебиеттер

Thomsen V., Dr. M. A. Stein Manuscripts in Turkish «Runic» Script from Miran and Tun-huang — 1912. — P. 181—227.
Малов С. Е. Памятники древнетюрской письменности. Тексты и исследования. — 1951. — P. 80 — 92.
А. В. Преловский Каменные письмена. Древнетюркская поэзия VI—XII веков — Новый ключ, 2005. — ISBN 5-7082-0147-9.
Кляшторный С. Г. Манихейский мотив в древнетюркской «Книге предзнаменований» — Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 2006.
Книга уйгурских шаманов «Ырк Битиг».

Сілтемелер

The International Dunhuang Project сайтынан Or.8216/161 кодымен іздегенде осы қолжазбаның сапалы суретін көруге болады Мұрағатталған 20 шілденің 2011 жылы.
Көне түрік тіліндегі мәтін, латынша транскрипциясы мен қазақ тіліндегі аудармасы
Транслитерациясы мен ағылшынша аудармасы

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.