Халықаралық Шымкент Әуежайы (ағылш. Shymkent International Airport) - Қазақстандағы халық саны бойынша үшінші орында тұрған Шымкент қаласының әуежайы. 2021 жылдың қорытындысы бойынша жолаушылар ағыны 2,138 млн құрады, бұл республикадағы әуежайлар арасында үшінші көрсеткіш болып табылады. "Airport Management Group"ҚТЖ құрылымымен басқарылады. 2018 жылдың қараша айында әуежай республикалық меншіктен Шымкент қаласының коммуналдық меншігіне берілді.
Shymkent International Airport Халықаралық Шымкент Әуежайы | |||
---|---|---|---|
| |||
IATA: CIT – : UAII | |||
Қысқаша мәлімет | |||
Әуежай түрі | Civil | ||
Операторы | JSC Shymkent Airport | ||
Қызмет көрсетеді | |||
Орналасқан орны | , Kazakhstan | ||
Тасымалдаушы Хабы | |||
Теңіз деңгейінен биіктігі | 1385 ф / 422 м | ||
Координаттар | 42°21′51″ с. е. 69°28′44″ ш. б. / 42.36417° с. е. 69.47889° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°21′51″ с. е. 69°28′44″ ш. б. / 42.36417° с. е. 69.47889° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
Сайты | |||
Ұшып-қону жолақтары | |||
Жолақ бағыты | Ұзындығы | Айдыны | |
ft | m | ||
10/28 | 9,186 | 2,800 | Concrete |
Әуежайда SCAT авиакомпаниясының штаб-пәтері орналасқан. Flyarystan бюджеттік авиакомпаниясының негізгі әуеайлақтарының бірі болып табылады.
Тарихы
1932 жылы 28 наурызда Шымкент маңында ауыл шаруашылығы авиабазасы ұйымдастырылды, оның құрамына екі ұшу жасағы (50 По-2 ұшақ) кірді, олардың міндеті Алматы, Жамбыл, Қызылорда және Шымкент облыстарының аумағында авиациялық жұмыстар жүргізу болды.
1933-1940 жылдары авиабазаның ұшақтарымен жыл сайын 6000 жолаушы мен 180 тонна пошта тасымалданатын.
1941 жылы базаның көптеген ұшақтары мен ұшқыштары Ұлы Отан соғысының майданына жіберілді. Әуежайда әуе күштеріне кадрлар дайындайтын 2 авиаотрядтың екі ұшағы және 2 оқу авиаэскадрильясының 15 ұшағы қалды.
1941 жылы Чугуев әскери авиациялық мектебі Шымкентке эвакуацияланды, онда Иван Кожедуб нұсқаушы болған жүзден астам жас ұшқыш дайындалып, майданға жіберілді. 1944 жылы мектеп қайтадан көшірілді Чугуев (құрамында 6 эскадрилья мен 323 ұшақ, 1032 тұрақты құрам және 2170 ауыспалы құрам).
1947 жылдың көктемінде Әуежай жаңа орынға көшірілді. 1949 жылдың 3 қаңтарында авиаотрядқа "165 арнайы қолданылатын авиаотряд" (165 БК АҚ) атауы берілді. 1955 жылы алғашқы Ан-2 ұшақтары алынды.
1958 жылы Ли-2, Як-12, Ан-2 ұшақтарымен жабдықталған 158-ші ұшу отряды (158 ЛО) құрылды.
1963 жылғы 20 қыркүйекте 158-ші ұшу жасағы қазақ Азаматтық авиация басқармасының Шымкент Біріккен авиаотряды болып қайта құрылды. 1963 жылы 27 желтоқсанда Әуежай жаңа жерде ашылды (ол бүгін де орналасқан).
1965 жылы Ил-14 ұшақтарының келуімен әуежай тәулік бойы жұмыс істеуге көшті. 1967 жылы 21 қарашада ұшу-қону жолағы мен терминал ғимараты пайдалануға берілді. 1968 жылы Мәскеуге, Алматыға, Сочиге Ил-18 ұшақтарымен тұрақты рейстер ашылды. 1969 жылы Ан-2 ұшақтарымен жабдықталған 309-шы ұшу отряды (309 ЛО) құрылды.
Әуежайды дамытудың жаңа кезеңі 1970 жылы Ан-24 ұшақтарын пайдалануға берумен басталды, Қазақстанның барлық облыс орталықтарына тұрақты рейстер ашылды. 1975 жылы шілдеде Ту-154 ұшағымен алғашқы рейс жасалды.
1992 жылы Шымкент Біріккен авиаотряды (158 ЛО және 309 ЛО тұратын) таратылды.
Авиакомпаниялар мен бағыттар
Жолаушылар рейстері
2020 жылғы жағдай бойынша әуежай келесі авиакомпаниялардың рейстеріне қызмет көрсетеді:
Әуе компаниясы | Межелі пункттер |
---|---|
Air Astana | Алматы, Астана |
FlyArystan | Ақтау, Ақтөбе, Алматы, Атырау, Қарағанды, Қостанай, Астана, Павлодар, Өскемен |
Qazaq Air | Ақтөбе, Алматы, Астана |
S7 Airlines | Жаңасібір |
Southern Sky | Алматы |
SCAT | Ақтау, Алматы, Астана, Көкшетау, Петропавл |
SCAT | Мәскеу-Внуково, Стамбул |
Sunday Airlines | Чартерлік рейстер: Анталья, Пхукет |
Аэрофлот | Мәскеу-Шереметьево |
Орналасуы
Қаланың батыс шетінде, R482, B142, B114, P206, B30 халықаралық әуе трассаларының қиылысында орналасқан; Ташкенттен 100 км, Қызылордан 450 км, Бішкектен 500 км, Алматыдан 700 км қашықтықта орналасқан. Әуеайлақта: "Шымкент әуежайы" АҚ, "SCAT" әуекомпаниясы, "Қазаэронавигация"РМК Шымкент филиалы орналасқан. Аэродромды әскери авиация да пайдаланады. Шымкент қаласының маңында "Сайрам" спорттық әуеайлағы да бар.
Модернизация
55652 әскери бөліміне мемлекеттік авиацияның ұшуы кезінде жұмыс істейтін жақын және алыс радиомаяктардың жабдықтарына арналған екі жаңа үй-жай салынды.
2007 жылы ұшу-қону жолағын қайта құру жұмыстары жүргізілді, қонудың екі курсы да заманауи SP-90 қону жүйелерін (DME/N кіріктірілген қашықтық өлшегіш арнасы бар), ОВИ-1 жарық сигналдық жабдықтарын, финдік "Вайсала" компаниясы шығарған метеожабдықтарды орнатты, бұл кез келген үлгідегі әуе кемелерін қабылдауға мүмкіндік береді.
2008 жылы республикалық бюджеттен жаңа аэровокзал салуға 6,2 млрд теңге бөлінді. Терминалдың жобалық өткізу қабілеті - сағатына 400 жолаушы, оның ауданы - 5 мың 380 м2. Жаңа терминал қазір жұмыс істеп тұрған терминалдың жанында орналасады.
2020 жылы жеке инвестордың (SCAT әуекомпаниясы) қаражаты есебінен жалпы ауданы 35 000 шаршы метр, сағатына 2000 жолаушының өткізу қабілеті бар жаңа әуежай терминалын салу жоспарлануда. Жаңа терминалдың қуаты бір уақытта 16 ұшаққа дейін қызмет көрсетуге мүмкіндік береді.
Қызмет көрсеткіштері
2014-2021 жылдар аралығында жолаушылар ағынының, тасымалданатын жүктер көлемінің және әуежай кірістерінің әсерлі өсуі байқалады. 2014 жылы Шымкент әуежайы 440 000 жолаушыға қызмет көрсетті. Әуежайдың пайдасы 110 млн теңгені (0 0,6 млн) құрады. 2018 жылы Шымкент қаласының әуежайы 817 мың 73 жолаушыға қызмет көрсетіп, 2 мың 830 тонна жүкті өңдеді. 2020 жылы шамамен 1,3 млн жолаушы және 5,9 мың тонна тасымалданды. Кірістер 46345,5 млн теңгені, 2021 жылы — 2,138 млн жолаушы мен 10400 тонна жүкті құрады. Кірістер 83339,8 млн теңгені құрады.
Жолаушылар ағыны
2018-2021 жылдары жолаушылар ағынының 817 мыңнан 2,1 млн адамға дейін айтарлықтай өсуі байқалады.
Әуежайдың жолаушылар ағыны: | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Жыл | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2020 | 2021 | |||||||||||||
Жолаушылар | 440 000 | 550 873 | 621 380 | 811 000 | 817 073 | 1 324 250 | 2 138 500 |
ӘК кабылдайтын түрлер
А класты әуеайлақ, барлық типтегі әуе кемелерін қабылдауға жарамды. ҰҚЖ (PCN) жіктеу саны 50/R/A/X/T.
Оқиғалар
1992 жылы 23 ақпанда таңертең Шымкент әуежайында "А" қазақ бөлімінің күшімен автобусқа шабуыл жасалды, онда екі қарақшы 13 жолаушыны кепілге алды. Шабуыл кезінде ешкім зардап шеккен жоқ және екі қарақшы да өлтірілді.
2012 жылғы 25 желтоқсанда Шымкент әуежайынан 20 км қашықтықта ҚР ҰҚК Шекара әскерлері авиациясының Ан-72 ұшағы апатқа ұшырады. Борттағы барлық 27 адам қаза тапты.
Сыртқы сілттемелер
- Shymkent International Airport Мұрағатталған 21 маусымның 2007 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Halykaralyk Shymkent Әuezhajy agylsh Shymkent International Airport Қazakstandagy halyk sany bojynsha үshinshi orynda turgan Shymkent kalasynyn әuezhajy 2021 zhyldyn korytyndysy bojynsha zholaushylar agyny 2 138 mln kurady bul respublikadagy әuezhajlar arasynda үshinshi korsetkish bolyp tabylady Airport Management Group ҚTZh kurylymymen baskarylady 2018 zhyldyn karasha ajynda әuezhaj respublikalyk menshikten Shymkent kalasynyn kommunaldyk menshigine berildi Shymkent International Airport Halykaralyk Shymkent ӘuezhajyIATA CIT UAII CITLocation of airport in KazakhstanҚyskasha mәlimetӘuezhaj tүri CivilOperatory JSC Shymkent AirportҚyzmet korsetediOrnalaskan orny KazakhstanTasymaldaushy HabyTeniz dengejinen biiktigi 1385 f 422 mKoordinattar 42 21 51 s e 69 28 44 sh b 42 36417 s e 69 47889 sh b 42 36417 69 47889 G O Ya Koordinattar 42 21 51 s e 69 28 44 sh b 42 36417 s e 69 47889 sh b 42 36417 69 47889 G O Ya Sajty www airserver kzҰshyp konu zholaktaryZholak bagyty Ұzyndygy Ajdynyft m10 28 9 186 2 800 Concreteparked at the airport Әuezhajda SCAT aviakompaniyasynyn shtab pәteri ornalaskan Flyarystan byudzhettik aviakompaniyasynyn negizgi әueajlaktarynyn biri bolyp tabylady Tarihy1932 zhyly 28 nauryzda Shymkent manynda auyl sharuashylygy aviabazasy ujymdastyryldy onyn kuramyna eki ushu zhasagy 50 Po 2 ushak kirdi olardyn mindeti Almaty Zhambyl Қyzylorda zhәne Shymkent oblystarynyn aumagynda aviaciyalyk zhumystar zhүrgizu boldy 1933 1940 zhyldary aviabazanyn ushaktarymen zhyl sajyn 6000 zholaushy men 180 tonna poshta tasymaldanatyn 1941 zhyly bazanyn koptegen ushaktary men ushkyshtary Ұly Otan sogysynyn majdanyna zhiberildi Әuezhajda әue kүshterine kadrlar dajyndajtyn 2 aviaotryadtyn eki ushagy zhәne 2 oku aviaeskadrilyasynyn 15 ushagy kaldy 1941 zhyly Chuguev әskeri aviaciyalyk mektebi Shymkentke evakuaciyalandy onda Ivan Kozhedub nuskaushy bolgan zhүzden astam zhas ushkysh dajyndalyp majdanga zhiberildi 1944 zhyly mektep kajtadan koshirildi Chuguev kuramynda 6 eskadrilya men 323 ushak 1032 turakty kuram zhәne 2170 auyspaly kuram 1947 zhyldyn kokteminde Әuezhaj zhana orynga koshirildi 1949 zhyldyn 3 kantarynda aviaotryadka 165 arnajy koldanylatyn aviaotryad 165 BK AҚ atauy berildi 1955 zhyly algashky An 2 ushaktary alyndy 1958 zhyly Li 2 Yak 12 An 2 ushaktarymen zhabdyktalgan 158 shi ushu otryady 158 LO kuryldy 1963 zhylgy 20 kyrkүjekte 158 shi ushu zhasagy kazak Azamattyk aviaciya baskarmasynyn Shymkent Birikken aviaotryady bolyp kajta kuryldy 1963 zhyly 27 zheltoksanda Әuezhaj zhana zherde ashyldy ol bүgin de ornalaskan 1965 zhyly Il 14 ushaktarynyn keluimen әuezhaj tәulik bojy zhumys isteuge koshti 1967 zhyly 21 karashada ushu konu zholagy men terminal gimaraty pajdalanuga berildi 1968 zhyly Mәskeuge Almatyga Sochige Il 18 ushaktarymen turakty rejster ashyldy 1969 zhyly An 2 ushaktarymen zhabdyktalgan 309 shy ushu otryady 309 LO kuryldy Әuezhajdy damytudyn zhana kezeni 1970 zhyly An 24 ushaktaryn pajdalanuga berumen bastaldy Қazakstannyn barlyk oblys ortalyktaryna turakty rejster ashyldy 1975 zhyly shildede Tu 154 ushagymen algashky rejs zhasaldy 1992 zhyly Shymkent Birikken aviaotryady 158 LO zhәne 309 LO turatyn taratyldy Aviakompaniyalar men bagyttarZholaushylar rejsteri 2020 zhylgy zhagdaj bojynsha әuezhaj kelesi aviakompaniyalardyn rejsterine kyzmet korsetedi Әue kompaniyasy Mezheli punktterAir Astana Almaty AstanaFlyArystan Aktau Aktobe Almaty Atyrau Қaragandy Қostanaj Astana Pavlodar ӨskemenQazaq Air Aktobe Almaty AstanaS7 Airlines ZhanasibirSouthern Sky AlmatySCAT Aktau Almaty Astana Kokshetau PetropavlSCAT Mәskeu Vnukovo StambulSunday Airlines Charterlik rejster Antalya PhuketAeroflot Mәskeu SheremetevoOrnalasuyҚalanyn batys shetinde R482 B142 B114 P206 B30 halykaralyk әue trassalarynyn kiylysynda ornalaskan Tashkentten 100 km Қyzylordan 450 km Bishkekten 500 km Almatydan 700 km kashyktykta ornalaskan Әueajlakta Shymkent әuezhajy AҚ SCAT әuekompaniyasy Қazaeronavigaciya RMK Shymkent filialy ornalaskan Aerodromdy әskeri aviaciya da pajdalanady Shymkent kalasynyn manynda Sajram sporttyk әueajlagy da bar Modernizaciya55652 әskeri bolimine memlekettik aviaciyanyn ushuy kezinde zhumys istejtin zhakyn zhәne alys radiomayaktardyn zhabdyktaryna arnalgan eki zhana үj zhaj salyndy 2007 zhyly ushu konu zholagyn kajta kuru zhumystary zhүrgizildi konudyn eki kursy da zamanaui SP 90 konu zhүjelerin DME N kiriktirilgen kashyktyk olshegish arnasy bar OVI 1 zharyk signaldyk zhabdyktaryn findik Vajsala kompaniyasy shygargan meteozhabdyktardy ornatty bul kez kelgen үlgidegi әue kemelerin kabyldauga mүmkindik beredi 2008 zhyly respublikalyk byudzhetten zhana aerovokzal saluga 6 2 mlrd tenge bolindi Terminaldyn zhobalyk otkizu kabileti sagatyna 400 zholaushy onyn audany 5 myn 380 m2 Zhana terminal kazir zhumys istep turgan terminaldyn zhanynda ornalasady 2020 zhyly zheke investordyn SCAT әuekompaniyasy karazhaty esebinen zhalpy audany 35 000 sharshy metr sagatyna 2000 zholaushynyn otkizu kabileti bar zhana әuezhaj terminalyn salu zhosparlanuda Zhana terminaldyn kuaty bir uakytta 16 ushakka dejin kyzmet korsetuge mүmkindik beredi Қyzmet korsetkishteri2014 2021 zhyldar aralygynda zholaushylar agynynyn tasymaldanatyn zhүkter koleminin zhәne әuezhaj kiristerinin әserli osui bajkalady 2014 zhyly Shymkent әuezhajy 440 000 zholaushyga kyzmet korsetti Әuezhajdyn pajdasy 110 mln tengeni 0 0 6 mln kurady 2018 zhyly Shymkent kalasynyn әuezhajy 817 myn 73 zholaushyga kyzmet korsetip 2 myn 830 tonna zhүkti ondedi 2020 zhyly shamamen 1 3 mln zholaushy zhәne 5 9 myn tonna tasymaldandy Kirister 46345 5 mln tengeni 2021 zhyly 2 138 mln zholaushy men 10400 tonna zhүkti kurady Kirister 83339 8 mln tengeni kurady Zholaushylar agyny 2018 2021 zhyldary zholaushylar agynynyn 817 mynnan 2 1 mln adamga dejin ajtarlyktaj osui bajkalady Әuezhajdyn zholaushylar agyny Zhyl 2014 2015 2016 2017 2018 2020 2021Zholaushylar 440 000 550 873 621 380 811 000 817 073 1 324 250 2 138 500ӘK kabyldajtyn tүrlerA klasty әueajlak barlyk tiptegi әue kemelerin kabyldauga zharamdy ҰҚZh PCN zhikteu sany 50 R A X T Okigalar1992 zhyly 23 akpanda tanerten Shymkent әuezhajynda A kazak boliminin kүshimen avtobuska shabuyl zhasaldy onda eki karakshy 13 zholaushyny kepilge aldy Shabuyl kezinde eshkim zardap shekken zhok zhәne eki karakshy da oltirildi 2012 zhylgy 25 zheltoksanda Shymkent әuezhajynan 20 km kashyktykta ҚR ҰҚK Shekara әskerleri aviaciyasynyn An 72 ushagy apatka ushyrady Borttagy barlyk 27 adam kaza tapty Syrtky silttemelerShymkent International Airport Muragattalgan 21 mausymnyn 2007 zhyly