Хризопраз (герк. chrysos — алтын және prasіos — ашық жасыл) — халцедонның өте көркем жасыл түсті түр өзгерісі. Хризопраздың түсі құрамына қоспа түрінде енген никель иондары немесе құрамында никель және темір иондары бар қоспаларымен байланысты. Табиғатта желі немесе сеппе, ұяшық түрінде аса негізді тау жыныстарының мору процесіне ұшыраған никельге бай белдемдерінде кездеседі. Хризопраз — зергерлік кәсіпте ерте заманнан пайдаланылып келе жатқан асыл тас. Одан бриллиант типтес, баспалдақ тәрізді қырланған зергерлік бұйымдар, геммалар, кабашондар жасалады. 18 ғасырдан бастап көркемдеу және әрлеу ісінде қолданылады. Мысалы, Прагадағы Әулие Вацлав, Подстамдағы Сан-Суси сарайларының сағаттары хризопразбен әшекейленген. Қазақстанда хризопраздың 100-ден астам кен орындары мен кен білінімдері бар.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — геология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Hrizopraz gerk chrysos altyn zhәne prasios ashyk zhasyl halcedonnyn ote korkem zhasyl tүsti tүr ozgerisi Hrizoprazdyn tүsi kuramyna kospa tүrinde engen nikel iondary nemese kuramynda nikel zhәne temir iondary bar kospalarymen bajlanysty Tabigatta zheli nemese seppe uyashyk tүrinde asa negizdi tau zhynystarynyn moru procesine ushyragan nikelge baj beldemderinde kezdesedi Hrizopraz zergerlik kәsipte erte zamannan pajdalanylyp kele zhatkan asyl tas Odan brilliant tiptes baspaldak tәrizdi kyrlangan zergerlik bujymdar gemmalar kabashondar zhasalady 18 gasyrdan bastap korkemdeu zhәne әrleu isinde koldanylady Mysaly Pragadagy Әulie Vaclav Podstamdagy San Susi sarajlarynyn sagattary hrizoprazben әshekejlengen Қazakstanda hrizoprazdyn 100 den astam ken oryndary men ken bilinimderi bar HrizoprazDerekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 II tom Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Қ 17 Geologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan tүsindirme sozdikter toptamasyn shygaru zhonindegi gylymi baspa bagdarlamasynyn gylymi zhetekshisi pedagogika gylymdarynyn doktory professor Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygynyn laureaty A Қ Қusajyshov Almaty Mektep baspasy ZhAҚ 2003 248 bet ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul geologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz