Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Флюорит (лат. fluorum — фтор), балқытқыш шпат — фторидтер тобына жататын минерал. Химия формуласы: CaF2; құрамында: Ca — 51,33%, F — 48,67%, қоспалары: U, Mn, Cl. Кубтық сингонияда кристалданып, кристалдары куб, октаэдр, пирамидалды гексаэдр пішінді, ал агрегаттары топырақ тәрізді тығыз масса, сояу, друза түрінде болып келеді. Кубтың төбелері мен қырларында Са мен F орналасып, кальцийдің әр ионы фтордың 8, ал фтордың әр ионы кальцийдің 4 ионымен қоршалған. Құрамында сан алуан минералдар мен элементтердің болуына орай Флюориттің түсі әр түрлі болып келеді, көбінесе түссіз, солғын сары, жасыл, күлгін, шыныдай жылтыр. Қатт. Моос шкаласы бойынша 4, морт сынғыш, тығызд. 3,180 г/см3; жіктілігі жақсы жетілген. Флюорит гидротермалдық, пневматолиттік процестер кезінде кентас желілерінде, грейзендерде, пегматиттерде түзіледі. Флюорит металлургияда флюс ретінде, керамикада эмаль, фторлы қосылыстар, криолит алуға қолданылады. Оптикика Флюориттен арнаулы линзалар, объективтер, спектрографтар мен лазерлердің призмалары жасалады. Қазақстанда Флюориттің Құланкетпес, Тасқайнар, Солнечное, т.б. кең орындары барланған. Флюоритті Үлбі металлуия з-ты пайдаланады.
| Fluorite | |
|---|---|
 | |
| Негізі | |
| Санаты | Минерал |
| Химиялық формуласы | CaF2 |
| 03.AB.25 | |
| Isometric 4/m 3 2/m | |
| a = 5.4626 Å; Z=4 | |
| Ерекшеліктері | |
| Түсі | Colorless, white, purple, blue, green, yellow, orange, red, pink, brown, bluish black; commonly zoned |
| Occurs as well-formed coarse sized crystals also nodular, botryoidal, rarely columnar or fibrous; granular, massive | |
| , , SpaceGroup Fm3m, No. 225 | |
| Common on {111}, interpenetrant, flattened | |
| Octahedral, perfect on {111}, parting on {011} | |
| Subconchoidal to uneven | |
| Беріктігі | Brittle |
| бойынша минерал қаттылығы | 4 (defining mineral) |
| White | |
| Transparent to translucent | |
| 3.175–3.184; to 3.56 if high in rare-earth elements | |
| Оптикалық сипаты | Isotropic; weak anomalous anisotropism |
| 1.433–1.448 | |
| 3 | |
| Басқа сипаттамалары | sometimes when heated or scratched. Other varieties |
| Дереккөздер | |
Флюорит — фторидтер класына жататын минерал. Химиялық формуласы:СаҒ2. Сингониясы — текшелік, кристалдары — текше, кейде октаэдр, додекаэдр;агрегаттары — сеппе күйінде, тұтас түйірлімасса. Түсі — күлгін, жасыл, сары, көгілдір,түссіз; жылтырлығы — шыныдай; қаттылығы — 4, жіктілігі жетілген, меншікті салмағы — 3,18. Гидротермалық және шөгінді жолмен қалыптасады. Флюорит металлургияда, оптикада пайдаланылады.
Дереккөздер
- Fluorite at Handbook of Mineralogy
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedMindat - Fluorite at Webmineral
- Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis, 1985, Manual of Mineralogy, pp. 324–325, 20th ed., ISBN 0-471-80580-7
- Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Flyuorit lat fluorum ftor balkytkysh shpat ftoridter tobyna zhatatyn mineral Himiya formulasy CaF2 kuramynda Ca 51 33 F 48 67 kospalary U Mn Cl Kubtyk singoniyada kristaldanyp kristaldary kub oktaedr piramidaldy geksaedr pishindi al agregattary topyrak tәrizdi tygyz massa soyau druza tүrinde bolyp keledi Kubtyn tobeleri men kyrlarynda Sa men F ornalasyp kalcijdin әr iony ftordyn 8 al ftordyn әr iony kalcijdin 4 ionymen korshalgan Қuramynda san aluan mineraldar men elementterdin boluyna oraj Flyuorittin tүsi әr tүrli bolyp keledi kobinese tүssiz solgyn sary zhasyl kүlgin shynydaj zhyltyr Қatt Moos shkalasy bojynsha 4 mort syngysh tygyzd 3 180 g sm3 zhiktiligi zhaksy zhetilgen Flyuorit gidrotermaldyk pnevmatolittik procester kezinde kentas zhelilerinde grejzenderde pegmatitterde tүziledi Flyuorit metallurgiyada flyus retinde keramikada emal ftorly kosylystar kriolit aluga koldanylady Optikika Flyuoritten arnauly linzalar obektivter spektrograftar men lazerlerdin prizmalary zhasalady Қazakstanda Flyuorittin Қulanketpes Taskajnar Solnechnoe t b ken oryndary barlangan Flyuoritti Үlbi metalluiya z ty pajdalanady FluoriteNegiziSanaty MineralHimiyalyk formulasy CaF203 AB 25Isometric 4 m 3 2 ma 5 4626 A Z 4ErekshelikteriTүsi Colorless white purple blue green yellow orange red pink brown bluish black commonly zonedOccurs as well formed coarse sized crystals also nodular botryoidal rarely columnar or fibrous granular massive SpaceGroup Fm3 m No 225Common on 111 interpenetrant flattenedOctahedral perfect on 111 parting on 011 Subconchoidal to unevenBeriktigi Brittlebojynsha mineral kattylygy 4 defining mineral WhiteTransparent to translucent3 175 3 184 to 3 56 if high in rare earth elementsOptikalyk sipaty Isotropic weak anomalous anisotropism1 433 1 4483Baska sipattamalary sometimes when heated or scratched Other varietiesDerekkozder Flyuorit ftoridter klasyna zhatatyn mineral Himiyalyk formulasy SaҒ2 Singoniyasy tekshelik kristaldary tekshe kejde oktaedr dodekaedr agregattary seppe kүjinde tutas tүjirlimassa Tүsi kүlgin zhasyl sary kogildir tүssiz zhyltyrlygy shynydaj kattylygy 4 zhiktiligi zhetilgen menshikti salmagy 3 18 Gidrotermalyk zhәne shogindi zholmen kalyptasady Flyuorit metallurgiyada optikada pajdalanylady DerekkozderFluorite at Handbook of Mineralogy Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named Mindat Fluorite at Webmineral Hurlbut Cornelius S Klein Cornelis 1985 Manual of Mineralogy pp 324 325 20th ed ISBN 0 471 80580 7 Kristallografiya mineralogiya petrografiya Bul kitap Abaj atyndagy Қazaktyn memlekettik pedagogty institutynyn geografiya fakultetinde okylgan lekciyalardyn negizinde zhazyldy 1990 ISBN 2 9 3 254 69 Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 IX tom Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Қ 17 Geologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan tүsindirme sozdikter toptamasyn shygaru zhonindegi gylymi baspa bagdarlamasynyn gylymi zhetekshisi pedagogika gylymdarynyn doktory professor Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygynyn laureaty A Қ Қusajyshov Almaty Mektep baspasy ZhAҚ 2003 248 bet ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet