Абул-Аббас Ахмад ибн Мухаммад ибн Касир әл-Ферғани (араб.: أحمد بن كثير الفرغاني; шамамен 798—861) — Орта Азиядан шыққан ортағасырлық астроном жəне математик. Батыс Еуропада Alfraganus атымен танымал.
Әл-Ферғани Орта Азияның Ферғана өлкенсінде туған. Өмірінің ұзақ уақытын Араб халифатының астанасы Бағдатта өткізеді. Ферғани - əйгілі Хорезмидің замандасы. Ол Хорезми негізін салған Бағдат астрономия-математика мектебінің белсенді қайраткерлерінің бірі болды.
Бізге мəлім еңбектері
Қазіргі заманда бізге мәлім еңбектері: Астрономия негіздері, Альмагестке түсініктіме, Астролябия туралы трактат, Жеті климат туралы, Күн сағатын жасау жəне т.б.
Астрономия негіздері - сол замандағы астрономиялық жөніндегі энциклопедиялық еңбек. Бұл еңбекте сфералық астрономиялық мəселелері жəне аспан шырақтары қозғалысының теориясы баяндалады. Ал, Астролябия туралы тракта астролябияның (ежелгі астрономдар көп қолданған аспан сферасындағы шырақтардың коордираталарын анықтауға арналған аспап) теориялық негізін түсіндірді, тұңғыш рет стереографиялық проекция теориясын талдады, сондай-ақ сфералық ұшбұрыштардағы косинус теоремасына келтіретін есептерді де қарастырады. Ферғанидің еңбектерінде астрономияға байланысты географиялық мəселелерді де қамтылған. Мысалы, Астрономия негіздерінде Птолемейдің географиясында көрсетілмеген кейбір елдер мен қалалардың тізімі келтірген.
Дереккөздер
- «Астроном Аль-Фергани» — статья на сайте Пензенской региональной общественной организации «Просвещение».
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Abul Abbas Ahmad ibn Muhammad ibn Kasir әl Fergani arab أحمد بن كثير الفرغاني shamamen 798 861 Orta Aziyadan shykkan ortagasyrlyk astronom zhene matematik Batys Europada Alfraganus atymen tanymal Әl Fergani Orta Aziyanyn Fergana olkensinde tugan Өmirinin uzak uakytyn Arab halifatynyn astanasy Bagdatta otkizedi Fergani ejgili Horezmidin zamandasy Ol Horezmi negizin salgan Bagdat astronomiya matematika mektebinin belsendi kajratkerlerinin biri boldy Bizge melim enbekteriҚazirgi zamanda bizge mәlim enbekteri Astronomiya negizderi Almagestke tүsiniktime Astrolyabiya turaly traktat Zheti klimat turaly Kүn sagatyn zhasau zhene t b Astronomiya negizderi sol zamandagy astronomiyalyk zhonindegi enciklopediyalyk enbek Bul enbekte sferalyk astronomiyalyk meseleleri zhene aspan shyraktary kozgalysynyn teoriyasy bayandalady Al Astrolyabiya turaly trakta astrolyabiyanyn ezhelgi astronomdar kop koldangan aspan sferasyndagy shyraktardyn koordiratalaryn anyktauga arnalgan aspap teoriyalyk negizin tүsindirdi tungysh ret stereografiyalyk proekciya teoriyasyn taldady sondaj ak sferalyk ushburyshtardagy kosinus teoremasyna keltiretin esepterdi de karastyrady Ferganidin enbekterinde astronomiyaga bajlanysty geografiyalyk meselelerdi de kamtylgan Mysaly Astronomiya negizderinde Ptolemejdin geografiyasynda korsetilmegen kejbir elder men kalalardyn tizimi keltirgen Derekkozder Astronom Al Fergani statya na sajte Penzenskoj regionalnoj obshestvennoj organizacii Prosveshenie Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet