Тұзды су — құрамындағы еріген тұздардың мөлшері >24,69 г/кг. болатын теңіз суы. Мұндай сулар былайша ажыратылады:
- а) минералдылығы 3 г/дм3 (г/кг) дейінгі өлсіз тұзды (элсіз түздылау), кұрамы әдетте гидрокарбонатты және сульфатты, кейде хлоридті су;
- ә) минералдылығы 3—10 г/дм3 (г/кг) орташа тұзды (өте түздылау) су, құрамында сульфаттар, содан кейін хлоридтер басым болып келеді;
- б) минералдылығы (10—36 г/дм3) (10-35 г/кг) өте тұзды, хлоридтер мен сульфаттар басым су.
Тұзды судың негізгі ерекшелігі (тұщы және сортаңды суларға қарағанда) қатуы мен ең үлкен тығыздығы температурасына тең; құрамында 15—50 г/л еріген минералды заттары бар табиғи су.
Тұзды суды мұзға айналдыру әдісімен тұщыландыру — тұзды сулы ерітіндінің мұз болып қатуы кезіндегі құрамдық бөлшектерге бөліну құбылысы, әдетте, тұщы су 0°С қатқан кезде тұщы мұз кристалдарын құрайды.
Тұзды суды химиялық жолмен тұздан арылту — тұзды судағы еріген тұздардың катиондары мен аниондарын бөліп алу арқылы тұщыландыру әдісі.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — геология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tuzdy su kuramyndagy erigen tuzdardyn molsheri gt 24 69 g kg bolatyn teniz suy Mundaj sular bylajsha azhyratylady a mineraldylygy 3 g dm3 g kg dejingi olsiz tuzdy elsiz tүzdylau kuramy әdette gidrokarbonatty zhәne sulfatty kejde hloridti su ә mineraldylygy 3 10 g dm3 g kg ortasha tuzdy ote tүzdylau su kuramynda sulfattar sodan kejin hloridter basym bolyp keledi b mineraldylygy 10 36 g dm3 10 35 g kg ote tuzdy hloridter men sulfattar basym su Tuzdy sudyn negizgi ereksheligi tushy zhәne sortandy sularga karaganda katuy men en үlken tygyzdygy temperaturasyna ten kuramynda 15 50 g l erigen mineraldy zattary bar tabigi su Tuzdy sudy muzga ajnaldyru әdisimen tushylandyru tuzdy suly eritindinin muz bolyp katuy kezindegi kuramdyk bolshekterge bolinu kubylysy әdette tushy su 0 S katkan kezde tushy muz kristaldaryn kurajdy Tuzdy sudy himiyalyk zholmen tuzdan aryltu tuzdy sudagy erigen tuzdardyn kationdary men aniondaryn bolip alu arkyly tushylandyru әdisi DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Қ 17 Geologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan tүsindirme sozdikter toptamasyn shygaru zhonindegi gylymi baspa bagdarlamasynyn gylymi zhetekshisi pedagogika gylymdarynyn doktory professor Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygynyn laureaty A Қ Қusajyshov Almaty Mektep baspasy ZhAҚ 2003 248 bet ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2 Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Su sharushylygy Almaty Mektep baspasy 2002 zhyl Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul geologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz