Тобанияз Әлниязұлы (1875 жыл, бұрынғы Закаспий облысы, оязы, Жеменей болысы – 9 қазан 1930 жыл, Алматы) – қоғам қайраткері. Діни мектепте бастауыш білім алған. 1915 жылы болыс басқарушысы болып сайланған. 1916 жылы патша жарлығына қарсы шыққаны үшін тұтқынға алынып, 1917 жылы патша үкіметі құлағаннан кейін абақтыдан босатылды. 1918–1923 жылдары Адай оязының революциялық комитетінің төрағасы. Алашорда үкіметінің батыс бөлімшесінің жетекшілері – және тығыз байланыста болды. Жангелдин экспедициясына қолдау көрсетті. Қазақтар мен түрікмендердің достық қарым-қатынаста болуына күш салып, екі халық арасындағы келіспеушіліктерді бейбіт түрде шешуге қол жеткізді. Қылмыс жасағандарға құн төлету керектігін жақтап, мұны өзі басқарған уезде енгізбекші болды. Кеңестік билікке қарсы Қарақұм өңірінде жүріп жатқан қозғалысқа қолдау танытты. Билік орындарының нұсқауларында жергілікті халықтың тұрмыс-тіршілігіндегі, дініндегі ерекшеліктердің сақталуын талап етті. 1923 жылы Тобаниязға "ұлтшыл", "діндар" деген айып тағылды. Соған орай ол уездік революциялық комитетінің төрағасы қызметінен босатылды. 1924–1928 жылдары ояздық салық инспекторы болып еңбек етті. 1929 жылы желтоқсанда тұтқынға алынып, ату жазасына кесілді. Тобанияз Әлниязұлы 1990 жылы 26 сәуірде Қазақ КСР-і Жоғарғы сотының шешімімен ақталды.
Дереккөздер
- Қазақ ұлттық энциклопедиясы, 18 том
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tobaniyaz Әlniyazuly 1875 zhyl buryngy Zakaspij oblysy oyazy Zhemenej bolysy 9 kazan 1930 zhyl Almaty kogam kajratkeri Dini mektepte bastauysh bilim algan 1915 zhyly bolys baskarushysy bolyp sajlangan 1916 zhyly patsha zharlygyna karsy shykkany үshin tutkynga alynyp 1917 zhyly patsha үkimeti kulagannan kejin abaktydan bosatyldy 1918 1923 zhyldary Adaj oyazynyn revolyuciyalyk komitetinin toragasy Alashorda үkimetinin batys bolimshesinin zhetekshileri zhәne tygyz bajlanysta boldy Zhangeldin ekspediciyasyna koldau korsetti Қazaktar men tүrikmenderdin dostyk karym katynasta boluyna kүsh salyp eki halyk arasyndagy kelispeushilikterdi bejbit tүrde sheshuge kol zhetkizdi Қylmys zhasagandarga kun toletu kerektigin zhaktap muny ozi baskargan uezde engizbekshi boldy Kenestik bilikke karsy Қarakum onirinde zhүrip zhatkan kozgalyska koldau tanytty Bilik oryndarynyn nuskaularynda zhergilikti halyktyn turmys tirshiligindegi dinindegi erekshelikterdin saktaluyn talap etti 1923 zhyly Tobaniyazga ultshyl dindar degen ajyp tagyldy Sogan oraj ol uezdik revolyuciyalyk komitetinin toragasy kyzmetinen bosatyldy 1924 1928 zhyldary oyazdyk salyk inspektory bolyp enbek etti 1929 zhyly zheltoksanda tutkynga alynyp atu zhazasyna kesildi Tobaniyaz Әlniyazuly 1990 zhyly 26 sәuirde Қazak KSR i Zhogargy sotynyn sheshimimen aktaldy DerekkozderҚazak ulttyk enciklopediyasy 18 tomBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet