Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Тарышыл сұлыкеш (лат. Emberiza calandra) — Сарыторғайлар тұқымдасының Сұлыкештер туысына жататын құс, біздегі сұлыкештердің ең ірі денелісі (40-58 г).
| Тарышыл сұлыкеш | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 In , Paris, France | ||||||||||||||
 (IUCN3.1) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Emberiza calandra (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||
| Miliaria calandra |
Биологиялық сипаттама
Сондай-ақ тарышыл сұлыкеш аталыгын аналығынан реңі бойынша ажыратуға болмайтын құстардың бірегейі, олардың реңі - бойлай созылган қошқыл жолақтары бар сұрғылт қоңыр. Дауысы - нағыз сұлыкештерше «шырылдау», ал аталықтары «ррррррррррррррр» деп құбылтып, ұзақ шырылдап, қатты сайрайды. Ұясын қалың шөп арасына жақсы жасырады. Салындыдағы 3-5 ірі теңбілді сұрғылт немесе саз түстес жұмыртқаларды аналығы 12-13 күн басады. Балапандар ұяда 9-12 күн болады, оларды ата- енелері қоректендіреді, бір жазда бір рет балапан өргізеді. Кешеуілдеген балапандар тамызда да кездесетініне қарамастан, аталықтар шілденің ортасынан-ақ сайрауын тоқтатады.
Таралуы
Тарышыл сұлыкеш Оңтүстік Еуропада, Солтүстік Африкада, Алдыңғы және Орталық Азияда кең таралган, Қазақстанда Тәңіртау және Жоңғар Алатауларының тау етектерінде және аласа тауларында қоныстанады. Әдетте сұлыкештер қыста көшіп жүретін болса да, Қазақстанның Қиыр Шыгысында тарышыл сұлыкеш кейде қыста кездеседі. Қазақстанның оңтүстігінде көктемде - ақпанның ортасынан бастап-ақ пайда болады. Сөйтіп, көп ұзамай, аталықтар шырылдап, әуендетеді. Тарышыл сұлыкештер қыркүйекте ұшып кетеді. Ташкенттің төңірегінде және оңтүстікке таман қыстайды.
Дереккөздер
- Miliaria calandra. Version 2013.2. (2012). Тексерілді, 26 қараша 2013.
- Құстар: мектеп энциклопедиясы / А. Ф. Ковшарь, В. А. Ковшарь. - Алматы : Атамұра, 2010. - 352 б. : ISBN 978-601-282-168-0
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Taryshyl sulykesh lat Emberiza calandra Sarytorgajlar tukymdasynyn Sulykeshter tuysyna zhatatyn kus bizdegi sulykeshterdin en iri denelisi 40 58 g Taryshyl sulykeshIn Paris France IUCN3 1 Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby PasseriformesTukymdasy SarytorgajlarTegi Sulykeshter tuysy 1831Tүri E calandraEmberiza calandra Linnaeus 1758 Miliaria calandraBiologiyalyk sipattamaSondaj ak taryshyl sulykesh atalygyn analygynan reni bojynsha azhyratuga bolmajtyn kustardyn biregeji olardyn reni bojlaj sozylgan koshkyl zholaktary bar surgylt konyr Dauysy nagyz sulykeshtershe shyryldau al atalyktary rrrrrrrrrrrrrrr dep kubyltyp uzak shyryldap katty sajrajdy Ұyasyn kalyn shop arasyna zhaksy zhasyrady Salyndydagy 3 5 iri tenbildi surgylt nemese saz tүstes zhumyrtkalardy analygy 12 13 kүn basady Balapandar uyada 9 12 kүn bolady olardy ata eneleri korektendiredi bir zhazda bir ret balapan orgizedi Kesheuildegen balapandar tamyzda da kezdesetinine karamastan atalyktar shildenin ortasynan ak sajrauyn toktatady TaraluyTaryshyl sulykesh Ontүstik Europada Soltүstik Afrikada Aldyngy zhәne Ortalyk Aziyada ken taralgan Қazakstanda Tәnirtau zhәne Zhongar Alataularynyn tau etekterinde zhәne alasa taularynda konystanady Әdette sulykeshter kysta koship zhүretin bolsa da Қazakstannyn Қiyr Shygysynda taryshyl sulykesh kejde kysta kezdesedi Қazakstannyn ontүstiginde koktemde akpannyn ortasynan bastap ak pajda bolady Sojtip kop uzamaj atalyktar shyryldap әuendetedi Taryshyl sulykeshter kyrkүjekte ushyp ketedi Tashkenttin tonireginde zhәne ontүstikke taman kystajdy DerekkozderMiliaria calandra Version 2013 2 2012 Tekserildi 26 karasha 2013 Қustar mektep enciklopediyasy A F Kovshar V A Kovshar Almaty Atamura 2010 352 b ISBN 978 601 282 168 0