Стандарт, үлгіқалып (ағылш. standard – өлшем, үлгі, өлшегіш) – басқа ұқсас нысандарды, заттарды салыстыру үшін бастапқы үлгі ретінде қабылданатын үлгі, эталон, модель; құзыретті орган қабылдаған, шама өлшемін, терминдерді және олардың анықтамасын, өнімге және өндіріс үдерістеріне қойылатын талаптарды, адамдардың қауіпсіздігін, материалдық құндылықтардың сақталуын, т.б. айқындайтын нормативтік-анықтамалық құжат; кең мағынада өзіне ұқсас басқа нысандармен салыстыру үшін қолданылатын негізгі үлгі, эталон, модель; мүдделі жақтардың келісуі негізінде дайындалған және әр түрлі іс-әрекеттің немесе оның нәтижесіне қатысы бар ережелерді, жалпы принциптерді немесе сипаттамаларды жалпыға бірдей және дүркін-дүркін пайдалану үшін белгіленген стандарттау, метрология мен сертификаттау женіңдегі органмен бекітілген құжат.
Стандарт ғылым, техника, өндіріс, практикалық тәжірибе саласындағы отандық және әлемдік жетістіктерді көрсетеді және сонымен бірге оларды тиісті қызмет салаларында енгізудің директивасы болып табылады. Мемлекеттік стандарттың міндетті талаптары меншік нысандары мен дидаралық бағыныштылығына қарамастан барлық кәсіпорындарға, сондай-ақ кәсіпкерлік қызметпен айналысатын азаматтарға да қойылады. Халықаралық стандарт халықаралық ұйым қабылдаған және белгілі бір саладағы негізгі талаптарды, нормалар мен ережелерді белгілейтін нормативтік-техникалық құжат болып табылады.
Жалпы техникалық талаптар, техникалық шарттар, қабылдау ережелері, типтік технологиялық процестер, тексеру әдістері мен жабдықтарының стандарттары, тағы басқа болып бөлінеді.
Стандарт санаттары
- — қараңыз
- — қараңыз
- Мемлекеттік стандарт
Стандарттаудың белгілі бір жүйесінің ішінде стандарттар мына тақырыптарға бөлінеді:
- техникалық талаптарды орнататын стандарт
- еңбек қауіпсіздігі стандарты
- құжаттарды дайындау стандарты
- экологиялық стандарт және т.б.
Пайдаланған сілтеме
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар : «ЭКО»ҒӨФ. 2007.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0
- Қазақ энциклопедиясы
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Standart үlgikalyp agylsh standard olshem үlgi olshegish baska uksas nysandardy zattardy salystyru үshin bastapky үlgi retinde kabyldanatyn үlgi etalon model kuzyretti organ kabyldagan shama olshemin terminderdi zhәne olardyn anyktamasyn onimge zhәne ondiris үderisterine kojylatyn talaptardy adamdardyn kauipsizdigin materialdyk kundylyktardyn saktaluyn t b ajkyndajtyn normativtik anyktamalyk kuzhat ken magynada ozine uksas baska nysandarmen salystyru үshin koldanylatyn negizgi үlgi etalon model mүddeli zhaktardyn kelisui negizinde dajyndalgan zhәne әr tүrli is әrekettin nemese onyn nәtizhesine katysy bar erezhelerdi zhalpy principterdi nemese sipattamalardy zhalpyga birdej zhәne dүrkin dүrkin pajdalanu үshin belgilengen standarttau metrologiya men sertifikattau zhenindegi organmen bekitilgen kuzhat Standart gylym tehnika ondiris praktikalyk tәzhiribe salasyndagy otandyk zhәne әlemdik zhetistikterdi korsetedi zhәne sonymen birge olardy tiisti kyzmet salalarynda engizudin direktivasy bolyp tabylady Memlekettik standarttyn mindetti talaptary menshik nysandary men didaralyk bagynyshtylygyna karamastan barlyk kәsiporyndarga sondaj ak kәsipkerlik kyzmetpen ajnalysatyn azamattarga da kojylady Halykaralyk standart halykaralyk ujym kabyldagan zhәne belgili bir saladagy negizgi talaptardy normalar men erezhelerdi belgilejtin normativtik tehnikalyk kuzhat bolyp tabylady Zhalpy tehnikalyk talaptar tehnikalyk sharttar kabyldau erezheleri tiptik tehnologiyalyk procester tekseru әdisteri men zhabdyktarynyn standarttary tagy baska bolyp bolinedi Standart sanattary karanyz karanyz Memlekettik standart Standarttaudyn belgili bir zhүjesinin ishinde standarttar myna takyryptarga bolinedi tehnikalyk talaptardy ornatatyn standart enbek kauipsizdigi standarty kuzhattardy dajyndau standarty ekologiyalyk standart zhәne t b Pajdalangan siltemeOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Mehanika Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2007 29 1 b ISBN 9965 08 234 0 Қazak enciklopediyasyBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz