Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Соқпалы музыкалық аспаптар — дыбыстар соққы арқылы шығарылатын музыкалық аспаптар тобы (шайқалу арқылы) (балғашықтар, тоқпақтар, таяқшалар және т.б.) дыбыстық дене арқылы (мембрана, металл, ағаш және т.б.). барлық музыкалық аспаптардың ішіндегі ең көп санды музыкалық аспаптар.
Соқпақты аспаптардың жіктелуі
Соқпақты музыкалық аспаптар мен соқпақты музыкалық аспаптардың формаларының түрлерінің көптігі олардың жіктелуінің бірнеше нұсқаларының қалыптасуына әкелді. Бір ғана аспап бірнеше топқа арналуы мүмкін.
Дыбыс шығаруы жағынан соқпалы аспаптар бірнеше түрлерге бөлінеді: Дыбыс шығаруының белгілі жоғарылығы бар соқпалы музыкалық аспаптар, олар дыбыс қатарының белгілі бір ноталарына арналып жөнге келтіліуі мүмкін. Ондай аспаптарға литаврлар, ксилофондар, вибрафондар, қоңыраулар және т.б. жатады;
• Дыбыс шығаруының белгілі жоғарылығы жоқ соқпалы музыкалық аспаптар, олар дыбыс қатарының белгілі бір ноталарына арналып жөнге келтіле алмайды. Ондай аспаптардың ішіне — үлкен және кішкентай барабандар, үшбұрыштар, тарелкелер, бубендер, кастаньеттер және т.б. кіреді. Дыбыс қалыптастыру жағынан соқпалы аспаптар мынадай түрлерге жіктеледі:
• Мембранофондар — дыбыстық денесі тартылған тері мембранасы немесе пластикалық мембранасынан тұратын музыкалық аспаптар. Оларға литаврлар, барабандар, бубендер, бонголар, дхолдар, том-томдар және т.б. жатады.
• Идиофондар — дыбыстық денесі барлық аспаптың өзі болып табылатын музыкалық аспаптар (үшбұрыш, ксилофон, маримба, вибрафон, қоңыраулар, билалар)Идиофондар материалы жағынан тағы да екі түрге бөлінеді
• Металлдық идиофондар, дыбыс шығарушы элементтері металлдан жасалған — үшбұрыш, вибрафон, қоңырау;
• Ағаштық идиофондар, дыбыс шығарушы элементтері ағаштан жасалған — ағаш қорапшасы, кореялық қоңыраулар, ксилофон.
Соқпалы аспаптардың ерекше тобын ішектік соқпалы аспаптар құрайды. Оларда дыбыс шығарушы денесі ішектер болып табылады. Ондай аспаптарға фортепиано, сонымен қатар цимбал сияқты халықтық аспаптарды жатқыза аламыз.
Перкуссия
Классикалық соқпалы аспаптардың құрамына кірмейтін соқпалы аспаптардың қатары, оларға табла, дарбука, тамбурин, бубен, маракас, ковбелл, қоңыраулар, шейкерлер, конго, бонго, үшбұрыш, трещотка, ағаш қорапша, кастаньеттер, рейнстик, ағаш қасықтар және ондаған басқа да этникалық соқпалы аспаптарды жатқызады. Олар түрлі жиынтықтарда, музыкалық оркестрлер мен ансамбльдердің барлық түрлерінде қолданылады.
Сонымен қатар тек қана соқпалы аспаптарда ғана ойнайтын музыка орындаушылары бар басқа да топтар бар: Малайзия, Африка, Үндістан, Оңтүстік Америка, Солтүстік халықтары. Ондай топтар дәстүрлі түрде тек ритуалды музыка ойнап, тек қана рәсімдік мерекелерді өткізеді. Көбінесе тайпаларда таралған. Сонымен қатар ондай аспаптарды сахнада кей кездері экзотикалық вокальдық-билеуші топтар қолданады.
Музыкадағы академиялық бағытта жұмыс жасайтын композиторлыардың ішінде тек қана соқпалы аспаптармен жүретін музыкалық шығармалары бар. Ресейде (КСРО) ондай топтардың ішінен алғашқысы Марк Пекарский ансамблі болды, олар соқпалы аспаптарда әлі күнге дейін ойнап келеді.
Сонымен қатар, мүмкін, ауыспалы мағынада қолданылса да (адам-перкуссия) соқпалы аспаптар арқылы «иерихондық труба» немесе өзіне көп адамдарды қарата алатын адамды Адам – Перкуссия деп атайды.
Соқпалы орнату
Соқпалы орнату — музыкант-барабаншының музыкалық ойнауына бейімдерһлген барабандар, тәрелкелер және басқа да соқпалы аспаптар жиынтығы, приспособленный ондайлар көбінесе джазда, рокта немесе поп-музыкада қолданылады.Бөлек орнату аспаптары бойынша барабандық таяқшалар, түрлі щёткалар мен колотушкалар арқылы ойналады.
Хай-хэтте және бас-барабанда ойнау үшін арнайы педальдар қолданылады, сол себепті барабаншы арнайы орындықта отырып ойнайды.Музыканың түрлі жанрлары барабандық орнатылудағы аспаптардық құрылымының стилистикалық сәйкес келуін жақтайды.
Стандартты соқпалы орнатулардың құрамына келесі элементтер кіреді:
• Тарелкелер
• Барабандар
Дереккөздер
К. Купинский. Cоқпалы аспаптарда ойнау мектебі. — Мәскеу: Мәскеу типографиясы №6, 1981. — 206 с. — ISBN 5-7140-0918-5
Макс Клоц. Cоқпалы аспаптарда ойнау мектебі. — СПб, 2008. — 64 с. — ISBN 978-5-8114-0879-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sokpaly muzykalyk aspaptar dybystar sokky arkyly shygarylatyn muzykalyk aspaptar toby shajkalu arkyly balgashyktar tokpaktar tayakshalar zhәne t b dybystyk dene arkyly membrana metall agash zhәne t b barlyk muzykalyk aspaptardyn ishindegi en kop sandy muzykalyk aspaptar Sokpakty aspaptardyn zhikteluiSokpakty muzykalyk aspaptar men sokpakty muzykalyk aspaptardyn formalarynyn tүrlerinin koptigi olardyn zhikteluinin birneshe nuskalarynyn kalyptasuyna әkeldi Bir gana aspap birneshe topka arnaluy mүmkin Dybys shygaruy zhagynan sokpaly aspaptar birneshe tүrlerge bolinedi Dybys shygaruynyn belgili zhogarylygy bar sokpaly muzykalyk aspaptar olar dybys katarynyn belgili bir notalaryna arnalyp zhonge keltiliui mүmkin Ondaj aspaptarga litavrlar ksilofondar vibrafondar konyraular zhәne t b zhatady Dybys shygaruynyn belgili zhogarylygy zhok sokpaly muzykalyk aspaptar olar dybys katarynyn belgili bir notalaryna arnalyp zhonge keltile almajdy Ondaj aspaptardyn ishine үlken zhәne kishkentaj barabandar үshburyshtar tarelkeler bubender kastanetter zhәne t b kiredi Dybys kalyptastyru zhagynan sokpaly aspaptar mynadaj tүrlerge zhikteledi Үlken baraban zhinagy Membranofondar dybystyk denesi tartylgan teri membranasy nemese plastikalyk membranasynan turatyn muzykalyk aspaptar Olarga litavrlar barabandar bubender bongolar dholdar tom tomdar zhәne t b zhatady Idiofondar dybystyk denesi barlyk aspaptyn ozi bolyp tabylatyn muzykalyk aspaptar үshburysh ksilofon marimba vibrafon konyraular bilalar Idiofondar materialy zhagynan tagy da eki tүrge bolinedi Metalldyk idiofondar dybys shygarushy elementteri metalldan zhasalgan үshburysh vibrafon konyrau Agashtyk idiofondar dybys shygarushy elementteri agashtan zhasalgan agash korapshasy koreyalyk konyraular ksilofon Sokpaly aspaptardyn erekshe tobyn ishektik sokpaly aspaptar kurajdy Olarda dybys shygarushy denesi ishekter bolyp tabylady Ondaj aspaptarga fortepiano sonymen katar cimbal siyakty halyktyk aspaptardy zhatkyza alamyz PerkussiyaKlassikalyk sokpaly aspaptardyn kuramyna kirmejtin sokpaly aspaptardyn katary olarga tabla darbuka tamburin buben marakas kovbell konyraular shejkerler kongo bongo үshburysh treshotka agash korapsha kastanetter rejnstik agash kasyktar zhәne ondagan baska da etnikalyk sokpaly aspaptardy zhatkyzady Olar tүrli zhiyntyktarda muzykalyk orkestrler men ansamblderdin barlyk tүrlerinde koldanylady Perkussiyalyk balgalar men tayakshalar Sonymen katar tek kana sokpaly aspaptarda gana ojnajtyn muzyka oryndaushylary bar baska da toptar bar Malajziya Afrika Үndistan Ontүstik Amerika Soltүstik halyktary Ondaj toptar dәstүrli tүrde tek ritualdy muzyka ojnap tek kana rәsimdik merekelerdi otkizedi Kobinese tajpalarda taralgan Sonymen katar ondaj aspaptardy sahnada kej kezderi ekzotikalyk vokaldyk bileushi toptar koldanady Muzykadagy akademiyalyk bagytta zhumys zhasajtyn kompozitorlyardyn ishinde tek kana sokpaly aspaptarmen zhүretin muzykalyk shygarmalary bar Resejde KSRO ondaj toptardyn ishinen algashkysy Mark Pekarskij ansambli boldy olar sokpaly aspaptarda әli kүnge dejin ojnap keledi Sonymen katar mүmkin auyspaly magynada koldanylsa da adam perkussiya sokpaly aspaptar arkyly ierihondyk truba nemese ozine kop adamdardy karata alatyn adamdy Adam Perkussiya dep atajdy Sokpaly ornatuSokpaly ornatu muzykant barabanshynyn muzykalyk ojnauyna bejimderһlgen barabandar tәrelkeler zhәne baska da sokpaly aspaptar zhiyntygy prisposoblennyj ondajlar kobinese dzhazda rokta nemese pop muzykada koldanylady Bolek ornatu aspaptary bojynsha barabandyk tayakshalar tүrli shyotkalar men kolotushkalar arkyly ojnalady Haj hette zhәne bas barabanda ojnau үshin arnajy pedaldar koldanylady sol sebepti barabanshy arnajy oryndykta otyryp ojnajdy Muzykanyn tүrli zhanrlary barabandyk ornatyludagy aspaptardyk kurylymynyn stilistikalyk sәjkes keluin zhaktajdy Standartty sokpaly ornatulardyn kuramyna kelesi elementter kiredi Tarelkeler BarabandarDerekkozderK Kupinskij Cokpaly aspaptarda ojnau mektebi Mәskeu Mәskeu tipografiyasy 6 1981 206 s ISBN 5 7140 0918 5 Maks Kloc Cokpaly aspaptarda ojnau mektebi SPb 2008 64 s ISBN 978 5 8114 0879 5