Скален бұлшықеттері (ағылш. Scalene muscles) — мойын айналасындағы үш жұп бұлшықеттер тобы болып, атап айтқанда, Алдыңғы скален (scalenus anterior), Ортаңғы скален (scalenus medius) және Артқы скален (scalenus posterior) қатарлылар. Олар төртінші, бесінші және алтыншы нервтері арқылы басқарылады (C4-C6).
Скален бұлшықеттері | |
---|---|
![]() | |
Алдыңғы омыртқа бұлшықеттері. | |
Латын тілі | Scalene muscles |
Жүйке | Мойын нервтері |
Алдыңғы және орта скален бұлшықеттері бірінші қабырғаны көтеріп, мойынды ұқсс жаққа қарай бұрады; артқы қабыршақ екінші қабырғаны көтеріп, мойынды ұқсас жаққа қарай бұрады.
Бұл бұлшықеттер көне грек. σκαληνός (skalenos) деп аталады, бұл «ретсіз, біркелкі емес» деген мағынаны білдіреді.
Құрылымы
Скален бұлшықеттері C2-ден C7-ге дейінгі және бірінші және екінші қабырғалар көлденең процестеріне (transverse processes) қатысты.

Алдыңғы скален
Алдыңғы скален бұлшықеті (лат. scalenus anterior) - мойынның екі жағындағы, артында орналасқан. Ол үшінші, төртінші, бесінші және алтыншы көлденең процесстерінің алдыңғы бүртікшелерінен (tubercles) басталады, сосын төменге қарай тік түсіп, тар, жалпақ сіңір арқылы бірінші қабырғаның ішкі жақтауындағы скален бүртікшесіне тұтасып, алдындағы екінші қабырғаның жоғарғы бетіндегі қырға енгізіледі. Ол 5-ші және 6-шы мойын нервтерінің алдыңғы тамырымен басқарылады.

Ортаңғы скален
Орта скален бұлшықеті (лат. scalenus medius) - үш скален бұлшықеттері ішіндегі ең үлкені және ең ұзыны. Ортаңғы скален төменгі алты мойын омыртқасының көлденең процестерінің артқы бүртікшесінен басталады. Ол омыртқа бағанасын бойлай төмендеп, кең жалғаным (?broad attachment) арқылы субашасүйек ойығының артындағы бірінші қабырғаның жоғарғы тұсына енеді. және оның алдынан өтеді.

Артқы скален
Артқы скален бұлшықеті (лат. scalenus posterior) - скален бұлшықеттері ішіндегі ең шағыны әрі терең жайласқаны. Ол екі-үш дербес сіңір арқылы төменгі екі, не үш мойын омыртқаларының көлденең процестерінің артқы бүртікшелерінен басталады және жұқа сіңгір арқылы екінші қабырғаның сыртқы бетіне енеді, ол алдыңғы скален жалғамының артына орналасқан. Оны C5, C6 және C7 мойны нервтері басқарады. Ол өте сирек жағдайда орта скаленмен араласқан күйде болады.
Өзгеріс
Төртінші бұлшықет, scalenus minimus (Сибсонның бұлшықеті) - кейде алдыңғы скаленннің төменгі артқы жағынан байқалады.
Функциясы
Алдыңғы және ортаңғы cкален бұлшықерттері бірінші қабырғаны көтеруге және мойынды июге қызмет етеді. Ал, артқы скален екінші қабырғаны көтеруге, мойынды бұруға көмектеседі.
Олар жоғарғы қабырғаларды көтеретіндіктен, олар сондай-ақ (Sternocleidomastoid muscle) бірге Қосалқы тыныс бұлшықеттері (accessory muscles of respiration) ретінде де жұмыс істейді
Дереккөздер
- Henry Gray Anatomy: Descriptive and Applied — Lea & Febiger, 1913.
- Davies Clair The Trigger Point Therapy Workbook — Third. — New Harbinger Publications, 2013. — ISBN 9781608824960.
- Buford JA; Yoder SM; Heiss DG; Chidley JV (Oct 2002). "Actions of the scalene muscles for rotation of the cervical spine in macaque and human". J Orthop Sports Phys Ther 32 (10): 488–96. :10.2519/jospt.2002.32.10.488. 0190-6011. 12403200.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Skalen bulshyketteri agylsh Scalene muscles mojyn ajnalasyndagy үsh zhup bulshyketter toby bolyp atap ajtkanda Aldyngy skalen scalenus anterior Ortangy skalen scalenus medius zhәne Artky skalen scalenus posterior katarlylar Olar tortinshi besinshi zhәne altynshy nervteri arkyly baskarylady C4 C6 Skalen bulshyketteriAldyngy omyrtka bulshyketteri Latyn tili Scalene musclesZhүjke Mojyn nervteri Aldyngy zhәne orta skalen bulshyketteri birinshi kabyrgany koterip mojyndy ukss zhakka karaj burady artky kabyrshak ekinshi kabyrgany koterip mojyndy uksas zhakka karaj burady Bul bulshyketter kone grek skalhnos skalenos dep atalady bul retsiz birkelki emes degen magynany bildiredi ҚurylymySkalen bulshyketteri C2 den C7 ge dejingi zhәne birinshi zhәne ekinshi kabyrgalar koldenen procesterine transverse processes katysty Aldyngy skalenAldyngy skalen Aldyngy skalen bulshyketi lat scalenus anterior mojynnyn eki zhagyndagy artynda ornalaskan Ol үshinshi tortinshi besinshi zhәne altynshy koldenen processterinin aldyngy bүrtikshelerinen tubercles bastalady sosyn tomenge karaj tik tүsip tar zhalpak sinir arkyly birinshi kabyrganyn ishki zhaktauyndagy skalen bүrtikshesine tutasyp aldyndagy ekinshi kabyrganyn zhogargy betindegi kyrga engiziledi Ol 5 shi zhәne 6 shy mojyn nervterinin aldyngy tamyrymen baskarylady Ortangy skalenOrtangy skalen Orta skalen bulshyketi lat scalenus medius үsh skalen bulshyketteri ishindegi en үlkeni zhәne en uzyny Ortangy skalen tomengi alty mojyn omyrtkasynyn koldenen procesterinin artky bүrtikshesinen bastalady Ol omyrtka baganasyn bojlaj tomendep ken zhalganym broad attachment arkyly subashasүjek ojygynyn artyndagy birinshi kabyrganyn zhogargy tusyna enedi zhәne onyn aldynan otedi Artky skalenArtky skalen Artky skalen bulshyketi lat scalenus posterior skalen bulshyketteri ishindegi en shagyny әri teren zhajlaskany Ol eki үsh derbes sinir arkyly tomengi eki ne үsh mojyn omyrtkalarynyn koldenen procesterinin artky bүrtikshelerinen bastalady zhәne zhuka singir arkyly ekinshi kabyrganyn syrtky betine enedi ol aldyngy skalen zhalgamynyn artyna ornalaskan Ony C5 C6 zhәne C7 mojny nervteri baskarady Ol ote sirek zhagdajda orta skalenmen aralaskan kүjde bolady Өzgeris Tortinshi bulshyket scalenus minimus Sibsonnyn bulshyketi kejde aldyngy skalennnin tomengi artky zhagynan bajkalady FunkciyasyAldyngy zhәne ortangy ckalen bulshykertteri birinshi kabyrgany koteruge zhәne mojyndy iyuge kyzmet etedi Al artky skalen ekinshi kabyrgany koteruge mojyndy buruga komektesedi Olar zhogargy kabyrgalardy koteretindikten olar sondaj ak Sternocleidomastoid muscle birge Қosalky tynys bulshyketteri accessory muscles of respiration retinde de zhumys istejdiDerekkozderHenry Gray Anatomy Descriptive and Applied Lea amp Febiger 1913 Davies Clair The Trigger Point Therapy Workbook Third New Harbinger Publications 2013 ISBN 9781608824960 Buford JA Yoder SM Heiss DG Chidley JV Oct 2002 Actions of the scalene muscles for rotation of the cervical spine in macaque and human J Orthop Sports Phys Ther 32 10 488 96 10 2519 jospt 2002 32 10 488 0190 6011 12403200