Септеулік - функциялық тұрғыдан предлогпен тепе-тең, атауыш сөздерден кейін тұратын көмекші сөздер.
Септеулік септік жалғаумен берілетін тұлғаның грамматикалық мағынасын толықтырады және нақтылайды. Қазақ тілінде септеулік алуан түрлі мағынада кеңінен танылған: күн сайын, үйге қарай, кешке таман, бала туралы, өмір бойы.
Септеулік шылаулар белгілі бір септік тұлғадағы толық мағыналы сөздермен тіркесіп келіп, оған мезгілдік, мекендік, амалдық, себептік, мақсаттық сияқты үстеме мән береді.
Септеулік шылаулар екі түрлі қызмет атқарады:
- Өзі шылауында жұмсалған сөзге қосымша мән үстеп, оны екінші сөзбен байланыстырып, сөз тіркесін құрайды. Мысалы, ел үшін тер төгу; үйге қарай аяңдау; туған жер жайлы толғану, Бауыржан сынды батыр, жүз қаралы жылқы, сабақтан соң келу, т.б.
- Екі сөйлемді сабақтастыра байланыстырады. Мысалы, Күн бұлттанған сайын, Тілек жас төлдерін ойлай бастады.
Дереккөздер
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Лингвистика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. ISBN 9965-08-235-9
- https://itest.kz/kz/ent/qazaq-tili/morfologiya/lecture/shylau-turleri-emlesi
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Septeulik funkciyalyk turgydan predlogpen tepe ten atauysh sozderden kejin turatyn komekshi sozder Septeulik septik zhalgaumen beriletin tulganyn grammatikalyk magynasyn tolyktyrady zhәne naktylajdy Қazak tilinde septeulik aluan tүrli magynada keninen tanylgan kүn sajyn үjge karaj keshke taman bala turaly omir bojy Septeulik shylaular belgili bir septik tulgadagy tolyk magynaly sozdermen tirkesip kelip ogan mezgildik mekendik amaldyk sebeptik maksattyk siyakty үsteme mәn beredi Septeulik shylaular eki tүrli kyzmet atkarady Өzi shylauynda zhumsalgan sozge kosymsha mәn үstep ony ekinshi sozben bajlanystyryp soz tirkesin kurajdy Mysaly el үshin ter togu үjge karaj ayandau tugan zher zhajly tolganu Bauyrzhan syndy batyr zhүz karaly zhylky sabaktan son kelu t b Eki sojlemdi sabaktastyra bajlanystyrady Mysaly Kүn bulttangan sajyn Tilek zhas tolderin ojlaj bastady DerekkozderOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Lingvistika Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2007 ISBN 9965 08 235 9 https itest kz kz ent qazaq tili morfologiya lecture shylau turleri emlesiBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet