Сары шоқсары (лат. Bupleurum aureum) – шатыршагүлділер тұқымдасы, шоқсары туысына жататын тамыры көлбей өскен, көп жылдық, шөп тектес өсімдік.
Сары шоқсары | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||
Bupleurum aureum |
Ботаникалық сипаты
- Сабақтарының іші қуыс, сырты жұмыр, биіктігі 1,5 метрге дейін жетеді. Сабақтары кейде бірнешеу болады.
- Жапырақтары тықыр, жұмыртқа тәрізді, төменгі жағындағыларының сағақтары қысқа, жоғарғы жағындағылары отырмалы.
- Гүлдері сары, майда, гүл сабақтары қысқа, 15-20-дан жиналып гүлшоғырын жасап тұрады.
- Жемісі - сопақшалау, ұзындығы 4-5 мм-ге жететін қоңыр түсті дәнектер. Маусым-шілде айларында гүлдейді. Жемісі шілде-тамыз айларында піседі.
Өсетін жері мен таралу аймағы
Ресей, Қырғызстан, Моңғолия, Тянь-Шань тауында, Қытайда таралған. Қазақстанда Жетісу (Жоңғар), Іле, Күнгей Алатауларында, Тарбағатай, Қарқаралы тауларында кездеседі. Орманның шеттерінде, өзеннің жағалауларында, қайыңды ормандардың ішінде өседі.
Емдік қасиеті және қолданысы
Құрамында С дәрумені, каротин, сапониндер, алкалоидтар, рутин, нарциссин бар.
Дәрі жасау үшін өсімдіктің жер бетіндегі бөлігін жинайды. Бұл өсімдіктен жасалған дәрілер өт қалтасы қабынғанда және бауыр ауруларын емдеу үшін қолданылады. Асқазанның қышқылын көбейтеді, бауырдан өттің бөлінуін күшейтіп, оның химиялық құрамын жақсартады.
Дереккөздер
- Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sary shoksary lat Bupleurum aureum shatyrshagүldiler tukymdasy shoksary tuysyna zhatatyn tamyry kolbej osken kop zhyldyk shop tektes osimdik Sary shoksaryDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby ApialesTukymdasy ApiaceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi BupleurumTүri B aureumBupleurum aureumBotanikalyk sipatySabaktarynyn ishi kuys syrty zhumyr biiktigi 1 5 metrge dejin zhetedi Sabaktary kejde birnesheu bolady Zhapyraktary tykyr zhumyrtka tәrizdi tomengi zhagyndagylarynyn sagaktary kyska zhogargy zhagyndagylary otyrmaly Gүlderi sary majda gүl sabaktary kyska 15 20 dan zhinalyp gүlshogyryn zhasap turady Zhemisi sopakshalau uzyndygy 4 5 mm ge zhetetin konyr tүsti dәnekter Mausym shilde ajlarynda gүldejdi Zhemisi shilde tamyz ajlarynda pisedi Өsetin zheri men taralu ajmagyResej Қyrgyzstan Mongoliya Tyan Shan tauynda Қytajda taralgan Қazakstanda Zhetisu Zhongar Ile Kүngej Alataularynda Tarbagataj Қarkaraly taularynda kezdesedi Ormannyn shetterinde ozennin zhagalaularynda kajyndy ormandardyn ishinde osedi Emdik kasieti zhәne koldanysyҚuramynda S dәrumeni karotin saponinder alkaloidtar rutin narcissin bar Dәri zhasau үshin osimdiktin zher betindegi boligin zhinajdy Bul osimdikten zhasalgan dәriler ot kaltasy kabynganda zhәne bauyr aurularyn emdeu үshin koldanylady Askazannyn kyshkylyn kobejtedi bauyrdan ottin bolinuin kүshejtip onyn himiyalyk kuramyn zhaksartady DerekkozderҚazakstannyn dәrilik osimdikteri Iskendirov Әbish Almaty Қazakstan 1982 188 bet