Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі — Түркістан облысының жерінде орналасқан. 2006 жылы ұйымдастырылған. Оған Түлкібас, Төле би және Қазығұрт аудандарының табиғаты ең көрікті жерлері енеді. Жер аумағы 149 мың га. Саябақты ұйымдастырудағы басты мақсат – Батыс Тянь-Шань тау жоталарындағы ғылыми тұрғыдан құнды табиғат байлықтарын қорғап қалу, қалпына келтіру және республикадағы экологиялық туризмді дамыту. Саябақ орманды дала биігінен биік таулы алқапқа дейінгі 7 табиғи белдемді қамтиды. Табиғат қорғау жұмыстарының ерекшеліктеріне байланысты жеке 3 аймаққа (қорықтық, туристік және шектеулі шаруашылық жұмыстары жүргізілетін) бөлінген. Саябақтың аумағы солтүстіктен оңтүстік бағыт бойынша 135 км-ге созылып жатыр. Саябақ жануарлар әлеміне де бай. Құстардың 300-ге жуық, сүтқоректілердің 60-тан астам түрі мекендейді. Өте сирек кездесетін жануардың бірі – көк суыр (қысқаша Мензбир суыры). Сондай-ақ арқар, жабайы шошқа, қоңыр аю, т.б. жануарлар да кездеседі. Саябақта тұрақты түрде “Табиғат жылнамасы” жүргізіліп отырады.
Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі | |
ХТҚО санаты — II (Ұлттық парк) | |
Жалпы мағлұмат | |
---|---|
Ауданы | 149 037,1 га |
Құрылған уақыты | 26 қаңтар 2006 жыл |
Басқаратын ұйым | ҚР АШМ Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті |
Сайты | http://sugnpp.kz/index.php/kz/ |
Орналасуы | |
41°57′00″ с. е. 70°03′00″ ш. б. / 41.95000° с. е. 70.05000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 41°57′00″ с. е. 70°03′00″ ш. б. / 41.95000° с. е. 70.05000° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Түркістан облысы |
Аудандар | Қазығұрт ауданы, Түлкібас ауданы, Төле би ауданы |
Lua error Module:Wikidata/media ішіндегі 4 жолында: attempt to concatenate local 'value' (a nil value). |
Өсімдік әлемі
Мұнда өсімдіктердің 1635 түрі кездеседі, оның 35-і эндемиктер. Олардың ішінде 62 түрі Қазақстанның Қызыл кітабіне енгізілген, саңырауқұлақтардың 3 түрі, мүктердің 25 түрі кездеседі. Ғылыми құндылығы ерекше саналатын аршалы орман алқабы бар. Мұндағы ірі аршалардың кейбіреуі 700 жылдан бері өсіп тұрғандығы анықталған. Аршаның 3 түрі (балғын арша, Зеравшан аршасы және ) өседі. Шатқалды бойлай, тастақ арналар бойымен Біркөлік бұлағы ағып жатыр, оның мөлдіреген салқын суы шатқалдың жасыл желегіне көрік беріп, ауасын тазартып тұрады. Саябақтағы таудың жасылы, долананың, бөріқарақаттың, итмұрынның, өріктер мен алмалардың ну бұталары, қылқанды ағаштардың молдығы, жайқалған жаңғақ ағаштары мен дәрілік өсімдіктердің аңқыған иісі ауаны толтырады.
Жануарлар әлемі
Омыртқасыз жануарлардың 349 түрі және омыртқалы жануарлардан: жорғалаушылардың 12 түрі, қосмекенділердің 2 түрі, сүткоректілердің 59 түрі, құстардың 300 түрі мекен етеді.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sajram Өgem memlekettik ulttyk tabigi parki Tүrkistan oblysynyn zherinde ornalaskan 2006 zhyly ujymdastyrylgan Ogan Tүlkibas Tole bi zhәne Қazygurt audandarynyn tabigaty en korikti zherleri enedi Zher aumagy 149 myn ga Sayabakty ujymdastyrudagy basty maksat Batys Tyan Shan tau zhotalaryndagy gylymi turgydan kundy tabigat bajlyktaryn korgap kalu kalpyna keltiru zhәne respublikadagy ekologiyalyk turizmdi damytu Sayabak ormandy dala biiginen biik tauly alkapka dejingi 7 tabigi beldemdi kamtidy Tabigat korgau zhumystarynyn erekshelikterine bajlanysty zheke 3 ajmakka koryktyk turistik zhәne shekteuli sharuashylyk zhumystary zhүrgiziletin bolingen Sayabaktyn aumagy soltүstikten ontүstik bagyt bojynsha 135 km ge sozylyp zhatyr Sayabak zhanuarlar әlemine de baj Қustardyn 300 ge zhuyk sүtkorektilerdin 60 tan astam tүri mekendejdi Өte sirek kezdesetin zhanuardyn biri kok suyr kyskasha Menzbir suyry Sondaj ak arkar zhabajy shoshka konyr ayu t b zhanuarlar da kezdesedi Sayabakta turakty tүrde Tabigat zhylnamasy zhүrgizilip otyrady Sajram Өgem memlekettik ulttyk tabigi parkiHTҚO sanaty II Ұlttyk park Zhalpy maglumatAudany149 037 1 gaҚurylgan uakyty26 kantar 2006 zhylBaskaratyn ujymҚR AShM Orman sharuashylygy zhәne zhanuarlar dүniesi komitetiSajtyhttp sugnpp kz index php kz Ornalasuy41 57 00 s e 70 03 00 sh b 41 95000 s e 70 05000 sh b 41 95000 70 05000 G O Ya Koordinattar 41 57 00 s e 70 03 00 sh b 41 95000 s e 70 05000 sh b 41 95000 70 05000 G O Ya T El ҚazakstanAjmakTүrkistan oblysyAudandarҚazygurt audany Tүlkibas audany Tole bi audanySajram Өgem memlekettik ulttyk tabigi parkiSajram Өgem memlekettik ulttyk tabigi parkiLua error Module Wikidata media ishindegi 4 zholynda attempt to concatenate local value a nil value Өsimdik әlemiMunda osimdikterdin 1635 tүri kezdesedi onyn 35 i endemikter Olardyn ishinde 62 tүri Қazakstannyn Қyzyl kitabine engizilgen sanyraukulaktardyn 3 tүri mүkterdin 25 tүri kezdesedi Ғylymi kundylygy erekshe sanalatyn arshaly orman alkaby bar Mundagy iri arshalardyn kejbireui 700 zhyldan beri osip turgandygy anyktalgan Arshanyn 3 tүri balgyn arsha Zeravshan arshasy zhәne osedi Shatkaldy bojlaj tastak arnalar bojymen Birkolik bulagy agyp zhatyr onyn moldiregen salkyn suy shatkaldyn zhasyl zhelegine korik berip auasyn tazartyp turady Sayabaktagy taudyn zhasyly dolananyn borikarakattyn itmurynnyn orikter men almalardyn nu butalary kylkandy agashtardyn moldygy zhajkalgan zhangak agashtary men dәrilik osimdikterdin ankygan iisi auany toltyrady Zhanuarlar әlemiOmyrtkasyz zhanuarlardyn 349 tүri zhәne omyrtkaly zhanuarlardan zhorgalaushylardyn 12 tүri kosmekendilerdin 2 tүri sүtkorektilerdin 59 tүri kustardyn 300 tүri meken etedi Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 X tom