Сабақтау. Бүгінгі күнгі түсінігімізде — жіпті иненің көзінен өткізу.
«Қарлығаш әкесінің қолынан инені алып, дереу сабақтап берді» (С. Омаров, Өмір).
Қазірдің өзінде «сабақты ине» тіркесін естісек, жібі бар инені үғынамыз. Бірақ осы күндері тілімізде «жіп» мағынасын беретін «сабақ» сөзін кездестірмейміз де, қолданбаймыз. Соған қарамастан өткен дәуірде сөздік қорымызда осы іспеттес сөз болғандығына туыстас түркі тілдерінің кейбір деректері куә. Алтай төңірегіндегі шор, лебеді татарлары тілінде «сабақ» дыбыс құрамындағы сөз қазіргі тіліміздегі «жіп» мағынасында қолданылған. «Сабақ» сөзінің алғашқы түбірі «сап» болып, «жіп» мағынасын бергендігін якут тілі анықтай түседі. Осындай тіл деректеріне сүйеніп, қазіргі қолданылып жүрген «ине сабақтау», «сабақты ине сәтімен» сияқты сөз тіркестерінің «ине жіптеу», «жіпті ине сәтімен» деген мағыналар орнына жүретінін білеміз.
Дереккөздер
- Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sabaktau Bүgingi kүngi tүsinigimizde zhipti inenin kozinen otkizu Қarlygash әkesinin kolynan ineni alyp dereu sabaktap berdi S Omarov Өmir Қazirdin ozinde sabakty ine tirkesin estisek zhibi bar ineni үgynamyz Birak osy kүnderi tilimizde zhip magynasyn beretin sabak sozin kezdestirmejmiz de koldanbajmyz Sogan karamastan otken dәuirde sozdik korymyzda osy ispettes soz bolgandygyna tuystas tүrki tilderinin kejbir derekteri kuә Altaj toniregindegi shor lebedi tatarlary tilinde sabak dybys kuramyndagy soz kazirgi tilimizdegi zhip magynasynda koldanylgan Sabak sozinin algashky tүbiri sap bolyp zhip magynasyn bergendigin yakut tili anyktaj tүsedi Osyndaj til derekterine sүjenip kazirgi koldanylyp zhүrgen ine sabaktau sabakty ine sәtimen siyakty soz tirkesterinin ine zhipteu zhipti ine sәtimen degen magynalar ornyna zhүretinin bilemiz DerekkozderBes zhүz bes soz Almaty Rauan 1994 zhyl ISBN 5 625 02459 6Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet