Рубаят(төрттік), рубан, төрттаған — Шығыс және кең таралған лирикалық өлең түрі. Әсіресе, араб, парсы жөне түркі халыктарының ауыз әдебиетінде мол ұшырасады. Рубаят төрт жолдан тұрады. Кей ретте ұйқасатын ор жолдан кейін белгілі бір сөз қайталанып отырады (). Рубаят философиясы мазмүнға құрылып, аяқталған бір ойды білдіреді. Рубаятты парсы-тәжік әдебиетінде 9—10 ғ-да Ханзале, Рудаки, т.б. акындар қолдана бастады. Ал Омар Хөйям Рубаятты өлеңнің негізгі түріне айналдырып, оның тамаша үлгілерін жасады. Руми, Хафиз, Жәми, Хакани, Бедил сияқты сөз шеберлері Рубаятты одан орі дамытты. Түркі жазба әдебиетінде Рубаят Ж.Баласағүнидың "Құтадғу білік" дастанында (11 ғ.) ұшырасады. Рубаят үлгісін дамытуға Қожа Ахмет Ясауи да өзіндік үлесін қосқан. Шығыстық көптеген ақындар Рубаяттарын Сыр мен Қаратау өңірлерінің ақын-жыраулары (моделіқожа, Майлы-қожа, т.б.) жатка білген. Олардың шырайлы философиясы ойларынан, кемел пікірлерінен рухани нәр алған.
Дереккөздер
- Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Rubayat torttik ruban torttagan Shygys zhәne ken taralgan lirikalyk olen tүri Әsirese arab parsy zhone tүrki halyktarynyn auyz әdebietinde mol ushyrasady Rubayat tort zholdan turady Kej rette ujkasatyn or zholdan kejin belgili bir soz kajtalanyp otyrady Rubayat filosofiyasy mazmүnga kurylyp ayaktalgan bir ojdy bildiredi Rubayatty parsy tәzhik әdebietinde 9 10 g da Hanzale Rudaki t b akyndar koldana bastady Al Omar Hojyam Rubayatty olennin negizgi tүrine ajnaldyryp onyn tamasha үlgilerin zhasady Rumi Hafiz Zhәmi Hakani Bedil siyakty soz sheberleri Rubayatty odan ori damytty Tүrki zhazba әdebietinde Rubayat Zh Balasagүnidyn Қutadgu bilik dastanynda 11 g ushyrasady Rubayat үlgisin damytuga Қozha Ahmet Yasaui da ozindik үlesin koskan Shygystyk koptegen akyndar Rubayattaryn Syr men Қaratau onirlerinin akyn zhyraulary modelikozha Majly kozha t b zhatka bilgen Olardyn shyrajly filosofiyasy ojlarynan kemel pikirlerinen ruhani nәr algan DerekkozderOtyrar Enciklopediya Almaty Arys baspasy 2005 ISBN 9965 17 272 2Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet