Штраус Рихард (11.6.1864, Мюнхен қаласы – 8.9. 1949, ) – неміс композиторы әрі .
Музыканттар отбасында туған. Композиция және теория бойынша Ф.В. Мейерден сабақ алған. Штраус Майнингем қаласындағы оркестр капелласында (1885), Мюнхен мен Веймар (1886 – 98), Берлин (1898 – 1918) және Венаның (1919 – 24) опера театрларында дирижерлік етті. Германиядағы фаш. төңкерістен кейін Берлин қ-ндағы Империялық музыка палатасының президенті (1933) болған, бірақ 1935 жылы бұл міндетінен босатылды. 1947 жылға дейін концерттік-дирижерлік қызмет атқарды; гастрольдік сапармен көптеген елдерде болды. Сахналық тырнақалды туындыларында ( мысалы, “Гунтрам” операсы, 1894; т.б.) Р.Вагнердің әсері байқалады. Кейіннен экспрессионизм мен жаңа классицизм ықпалында болған Штраус музыкада өз стилін қалыптастырды. Ш. 14 операның (“Саломея”, 1905; “Электра”, 1908; “Наксостегі Ариадна”, 1912), 4 симфонияның (“Альпі симфониясы”, 1915), “Италиядан” атты симф. фантазияның (1886), балеттердің (“Иосиф туралы аңыз”, 1914), 6 бағдарламалы симф. поэмалардың (“Дон Жуан”, 1888; “Макбет“, 1889 – 90; “Тиль Уленшпигель”, 1895; “Батырдың өмірі”, 1898), фантаст. вариациялардың (“Дон Кихот”, 1897), концерттердің, камералық аспаптық шығармалардың, хор мен әндердің авторы. А.Шопенгауэрмен Ф.Ницшенің философиясы Штраустың бірқатар музыка туындыларына (“Ажал мен айығу”, 1889; “Заратуштра осылай деген”, 1896) әсер етті. Ол Ф.Лист пен Г. бағдарламалық симфонизмі дәстүрін, Вагнердің оркестрлік тәсілін және шығарм. принципін одан әрі дамытты. Штраустың симф. шығармалары бейнелі музыка тілімен әрі өткір бейнелеу тәсілімен ерекшеленеді. Штраус – опера және симф. дирижерлерінің аса көрнекті өкілдерінің бірі; Гейдельберг пен Мюнхен ун-тінің құрметті докт. (1902), Берлин қ-ндағы Өнер академиясының мүшесі (1909).
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
- Ступель А.М., Рихард Штраус, Л., 1972; Марек Дж., Рихард Штраус. Последний романтик, М., 2002.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shtraus Rihard 11 6 1864 Myunhen kalasy 8 9 1949 nemis kompozitory әri Muzykanttar otbasynda tugan Kompoziciya zhәne teoriya bojynsha F V Mejerden sabak algan Shtraus Majningem kalasyndagy orkestr kapellasynda 1885 Myunhen men Vejmar 1886 98 Berlin 1898 1918 zhәne Venanyn 1919 24 opera teatrlarynda dirizherlik etti Germaniyadagy fash tonkeristen kejin Berlin k ndagy Imperiyalyk muzyka palatasynyn prezidenti 1933 bolgan birak 1935 zhyly bul mindetinen bosatyldy 1947 zhylga dejin koncerttik dirizherlik kyzmet atkardy gastroldik saparmen koptegen elderde boldy Sahnalyk tyrnakaldy tuyndylarynda mysaly Guntram operasy 1894 t b R Vagnerdin әseri bajkalady Kejinnen ekspressionizm men zhana klassicizm ykpalynda bolgan Shtraus muzykada oz stilin kalyptastyrdy Sh 14 operanyn Salomeya 1905 Elektra 1908 Naksostegi Ariadna 1912 4 simfoniyanyn Alpi simfoniyasy 1915 Italiyadan atty simf fantaziyanyn 1886 baletterdin Iosif turaly anyz 1914 6 bagdarlamaly simf poemalardyn Don Zhuan 1888 Makbet 1889 90 Til Ulenshpigel 1895 Batyrdyn omiri 1898 fantast variaciyalardyn Don Kihot 1897 koncertterdin kameralyk aspaptyk shygarmalardyn hor men әnderdin avtory A Shopengauermen F Nicshenin filosofiyasy Shtraustyn birkatar muzyka tuyndylaryna Azhal men ajygu 1889 Zaratushtra osylaj degen 1896 әser etti Ol F List pen G bagdarlamalyk simfonizmi dәstүrin Vagnerdin orkestrlik tәsilin zhәne shygarm principin odan әri damytty Shtraustyn simf shygarmalary bejneli muzyka tilimen әri otkir bejneleu tәsilimen erekshelenedi Shtraus opera zhәne simf dirizherlerinin asa kornekti okilderinin biri Gejdelberg pen Myunhen un tinin kurmetti dokt 1902 Berlin k ndagy Өner akademiyasynyn mүshesi 1909 Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tom Stupel A M Rihard Shtraus L 1972 Marek Dzh Rihard Shtraus Poslednij romantik M 2002 Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz