Реликт шағала, қара мойнақ шағала (лат. Ichthyaetus relictus) — татреңтәрізділер отрядына, шағалалар тұқымдасына жататын құс.
Дене мөлшері , ақ түсті, тұмсығы қошқыл, көзінің айналасы ақ шеңбермен қоршалған. Реликт шағала — жыл құсы. Қазақстанға сәуірдің басында ұшып келеді. Шоғырласып ұя салады. Жыныстық жағынан 2 — 3 жасында жетіледі. Аналығы ұяға 1 — 4 жұмыртқа салып, оны 24 — 26 күнде басып шығарады. Балапандар 40 — 45 күнде қанаттанып, ұядан ұшады. Жәндіктермен қоректенеді, әсіресе масаларды жақсы жейді. Тамыздың басында қыстау үшін Оңт.-Шығыс Азияға ұшып кетеді. Реликт шағаланың тіршілігі аз зерттелген, себебі, осы күнге дейін олардың тұрақты ұялаған екі жері — көлі (Забайкалье) мен Алакөл (Шығыс Қазақстан) ғана белгілі. Соңғы кезде ара-тұра Балқаш к. маңында ұшырасып қалады. 1976 — 94 ж. Р. ш-ның жалғыз қоразы Алматы хайуанаттар бағында ұсталды.
1991 ж. көл шағаласымен будандастырылып алынған будан хайуанаттар паркінде тіршілік етуде. Реликт шағала — өте сирек кездесетін, жойылып бара жатқан құс болғандықтан қорғауға алынып, Халықар. табиғат қорғау одағының және Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген. 1971 ж. Реликт шағаланың ұялайтын орны — Алакөлде “Реликт шағала” орнитол. қорықшасы ұйымдастырылды.
Дереккөздер
- Қазақша энциклопедия 7 том.
- Красная книга Казахстана, 3 изд., А., 1996.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Relikt shagala kara mojnak shagala lat Ichthyaetus relictus tatrentәrizdiler otryadyna shagalalar tukymdasyna zhatatyn kus Relikt shagala Dene molsheri ak tүsti tumsygy koshkyl kozinin ajnalasy ak shenbermen korshalgan Relikt shagala zhyl kusy Қazakstanga sәuirdin basynda ushyp keledi Shogyrlasyp uya salady Zhynystyk zhagynan 2 3 zhasynda zhetiledi Analygy uyaga 1 4 zhumyrtka salyp ony 24 26 kүnde basyp shygarady Balapandar 40 45 kүnde kanattanyp uyadan ushady Zhәndiktermen korektenedi әsirese masalardy zhaksy zhejdi Tamyzdyn basynda kystau үshin Ont Shygys Aziyaga ushyp ketedi Relikt shagalanyn tirshiligi az zerttelgen sebebi osy kүnge dejin olardyn turakty uyalagan eki zheri koli Zabajkale men Alakol Shygys Қazakstan gana belgili Songy kezde ara tura Balkash k manynda ushyrasyp kalady 1976 94 zh R sh nyn zhalgyz korazy Almaty hajuanattar bagynda ustaldy 1991 zh kol shagalasymen budandastyrylyp alyngan budan hajuanattar parkinde tirshilik etude Relikt shagala ote sirek kezdesetin zhojylyp bara zhatkan kus bolgandyktan korgauga alynyp Halykar tabigat korgau odagynyn zhәne Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen 1971 zh Relikt shagalanyn uyalajtyn orny Alakolde Relikt shagala ornitol korykshasy ujymdastyryldy DerekkozderҚazaksha enciklopediya 7 tom Krasnaya kniga Kazahstana 3 izd A 1996 Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet