Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Бір сөз көлемінде немесе бірнеше сөз аралығында алғашқы дыбыстың кейінгі дыбысқа артикуляцпя жағынан өзіне ұқсата ықпал етуін прогрессивтік ассимиляция дейміз. Кей авторлар жуан түбірге қосымшаның жуан түрде, жіңішке түбірге қосымшаның жіңішке түрде жалғануын да прогрессивтік ассимиляцияға жатқызады. Буынның (сөздің) жуан-жіңішкелі келуі дауыстыларға байланысты. Мәселен: су + лар + ымыз + ға, жер + лер + іміз + ге деген сөздердің алғашқысы жуан, кейінгісі жіңішке естілуі тиісінше жуан, жіңішке дауыстыларға байланысып тұр; осындағы алғашқы дауыстылар кейінгілерді игеріп тұрғандығы даусыз. Бұл тәрізді құбылысты үндестік заңы (сингармонизм) категориясына жатқыза тексеру мақұл.
Сипгармонизм категориясы дауысты мен дауыстының қарым-қатысын тексереді де, ассимиляция категориясы дауыссыз бен дауыссыздың (кейде дауысты мен дауыссыздың) қарым-қатысын тексереді.
Прогрессивтік ассимиляция: бір сөз көлемінде де (негізгі сез бен қосымша аралығында), екі сөз көлемінде де, біріккен сөз, қоссөз (бірігіп немесе сызықша арқылы жазылатын сөздер) көлемінде де, не болмаса бірнеше сөз көлемінде де, негізгі сөз бен кәмекші сөз аралығында да ұшырай береді.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазіргі қазақ тілі, Қазақ ССР Ғылым Академиясы, Алматы, 1954
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bir soz koleminde nemese birneshe soz aralygynda algashky dybystyn kejingi dybyska artikulyacpya zhagynan ozine uksata ykpal etuin progressivtik assimilyaciya dejmiz Kej avtorlar zhuan tүbirge kosymshanyn zhuan tүrde zhinishke tүbirge kosymshanyn zhinishke tүrde zhalganuyn da progressivtik assimilyaciyaga zhatkyzady Buynnyn sozdin zhuan zhinishkeli kelui dauystylarga bajlanysty Mәselen su lar ymyz ga zher ler imiz ge degen sozderdin algashkysy zhuan kejingisi zhinishke estilui tiisinshe zhuan zhinishke dauystylarga bajlanysyp tur osyndagy algashky dauystylar kejingilerdi igerip turgandygy dausyz Bul tәrizdi kubylysty үndestik zany singarmonizm kategoriyasyna zhatkyza tekseru makul Sipgarmonizm kategoriyasy dauysty men dauystynyn karym katysyn tekseredi de assimilyaciya kategoriyasy dauyssyz ben dauyssyzdyn kejde dauysty men dauyssyzdyn karym katysyn tekseredi Progressivtik assimilyaciya bir soz koleminde de negizgi sez ben kosymsha aralygynda eki soz koleminde de birikken soz kossoz birigip nemese syzyksha arkyly zhazylatyn sozder koleminde de ne bolmasa birneshe soz koleminde de negizgi soz ben kәmekshi soz aralygynda da ushyraj beredi Tagy karanyzAssimilyaciyaDerekkozderҚazirgi kazak tili Қazak SSR Ғylym Akademiyasy Almaty 1954Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet