Президенттік республика

Президенттік республика — президенттің мемлекеттік органдарының ісіне салмақты араласумен айқындалады. Президенттің қолында мемлекет және үкіметке басшылық лауазымы болады. Президентік республиканы әдетте, тағы да дуалистік республика деп те атайды, себебі бұл екі басшылық бөлек екендігін айқындайды. Олар біріншісі, заң шығарушы орган - парламент, ал - президент.

Президенттің республиканың басты ерекшеліктері

Президентті парламент сайламайды (тек халық — Колумбия, немесе таңдаушылар алқасы— АҚШ),

Парламент - үкімет түрі емес, яғни президент елді қалыптастырады. Президент елдің нағыз басшысы. Үкімет тек президенттің алдында жауап береді, себебі тек президент қана оны таратып жіберуге құқылы.

Бұл басқару түрінде, парламенттік республикамен салыстырғанда, президенттің қолындағы билік бар екендігі айқын сезіледі. Президенттік республикада, президент - атқарушы орган. Бұл дегеніміз, егер парламенттің шығарған заңы президентке моральсіз, жарқын болашаққа лайықсыз көрінсе, ол бұл заңды бекітпей, парламентке қайта талқылау үшін қайтаруға құқылы.

Әдетте президенттік республикада, президентте парламентті таратуға және парламенттің үкіметке сенімсіздігін білдіруге құқы жоқ. Алайда парламент президентті орнынан алып тастай алады (импичмент рәсімі).

Президенттік республикалар

     Президенттік республика.      Аралас республикалар.      Парламенттік республикалар, атқарушы орган - президент (парламентпен таңдалған).      Парламенттік республикалар, атқарушы орган - премьер-министр.      Конституциялық монархия, атқарушы орган - премьер-министр.      Конституциялық монархия, саясат билігі корольде, алайда жеке үкімет басшысы бар ел.      Абсолюттік монархия      Бірпартиялық жүйе.

Қарапайым президенттік республикаға Америка Құрама Штаттарын жатқызуға болады. АҚШ конституцияның негізінде өкілеттіктерді бөлу қағидасы жатады. Президенттік республикаларға Латын Америка және Африка елдерінің көбі жатады.

Дереккөздер