![image](https://www.wp1.kk-kz.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud3AxLmtrLWt6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpWbUwwUnBjMkZ0WW1sblgyZHlZWGt1YzNabkx6SXljSGd0UkdsellXMWlhV2RmWjNKaGVTNXpkbWN1Y0c1bi5wbmc=.png)
Пирамида (көне грекше: πυραμίς — зәулім) — жақтарының бірі көпбұрыш (Пирамида табаны) (кейде үшбұрыш болуы да мүмкін), ал қалған жақтары (бүйір жақтары) төбесі () ортақ болып келетін үшбұрыштардан тұратын көпжақ.
![image](https://www.wp1.kk-kz.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud3AxLmtrLWt6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJReUwxQjVjbUZ0YVdSZmFYSnlaV2QxYkdGeVh6WmZibTlmYkdWMGRHVnpMbk4yWnk4eE1EQndlQzFRZVhKaGJXbGtYMmx5Y21WbmRXeGhjbDgyWDI1dlgyeGxkSFJsY3k1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
Бүйір жақтарының санына қарай пирамида үшбұрышты, төртбұрышты, т.б. болып бөлінеді. Төбесінен табан жазықтығына түсірілген перпендикуляр деп аталады. Пирамида көлемі формуласымен есептеледі (мұндағы В — табанының ауданы, і — биіктік). Табаны дұрыс көпбұрыш болатын және биіктігі оның табанының ортасы арқылы өтетін пирамида деп аталады. Дұрыс пирамиданың бүйір жақтары өзара тең теңбүйірлі үшбұрыштардан тұрады; осы үшбұрыштардың әр қайсысының биіктігі дұрыс пирамиданың апофемасы деп аталады (Пирамида табанының апофемасы табан жазықтығына жүргізілген апофеманың проекциясы болады). Пирамиданы табанына параллель жазықтықпен қиған кезде екі бөлікке бөлінеді: бірі — берілген пирамидаға ұқсас пирамида, екіншісі — қиық пирамида. Қиық пирамиданың көлемі [мұндағы S1, S2 — табандарының ауданы, ал h — биіктік (табандарының ара қашықтығы)] формуласымен анықталады.
Дереккөздер
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын — Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007 жыл.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том
![]() | Бұл — математика бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baska magynalar үshin Piramida degen betti karanyz Piramida kone grekshe pyramis zәulim zhaktarynyn biri kopburysh Piramida tabany kejde үshburysh boluy da mүmkin al kalgan zhaktary bүjir zhaktary tobesi ortak bolyp keletin үshburyshtardan turatyn kopzhak Burys 6 bүjirli piramida Bүjir zhaktarynyn sanyna karaj piramida үshburyshty tortburyshty t b bolyp bolinedi Tobesinen taban zhazyktygyna tүsirilgen perpendikulyar dep atalady Piramida kolemi formulasymen esepteledi mundagy V tabanynyn audany i biiktik Tabany durys kopburysh bolatyn zhәne biiktigi onyn tabanynyn ortasy arkyly otetin piramida dep atalady Durys piramidanyn bүjir zhaktary ozara ten tenbүjirli үshburyshtardan turady osy үshburyshtardyn әr kajsysynyn biiktigi durys piramidanyn apofemasy dep atalady Piramida tabanynyn apofemasy taban zhazyktygyna zhүrgizilgen apofemanyn proekciyasy bolady Piramidany tabanyna parallel zhazyktykpen kigan kezde eki bolikke bolinedi biri berilgen piramidaga uksas piramida ekinshisi kiyk piramida Қiyk piramidanyn kolemi mundagy S1 S2 tabandarynyn audany al h biiktik tabandarynyn ara kashyktygy formulasymen anyktalady DerekkozderOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Mehanika Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2007 zhyl 29 1 b ISBN 9965 08 234 0 Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VII tom Bul matematika bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz