Пайыздар (лат. Carduelis) – торғайтәрізділер отрядының құнақ тұқымдасына жататын құс.
Пайыздар | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Қазақстанда 4 түрі бар:
- кәдімгі пайыз (C. carduelis) Көкшетау қыраты мен Алтайда;
- бозбас пайыз (C. caniceps) республиканың оңтүстігі мен шығысында кездеседі;
- жасылтауылжық (C. chloris);
- шымшық (C. spinus).
Осы 4 түрден басқа, соңғы ғылыми деректерге сай, Acanthis туысының Қазақстанда мекендейтін 4 түрі Carduelis туысына кіреді:
- шоңайнақ (C. cannabina);
- (C. flavirostris);
- шекілдек (C. flammea);
- (C. hornemanni).
Орманды, шабындықты жерлерді мекендейді. Қанатының ұзындығы 80 – 85 мм, салмағы 20 г-дай. Түсі әр түрлі. Маңдайы мен алқымы қызыл, төбесі қара, қанатында көлденең тартылған сары жолағы болады, жоны қоңыр. Өсімдік дәнімен, жәндіктермен қоректенеді. Ұясын ағаш басына салады. Көкшіл не жасыл түсті 4 – 6 жұмыртқа салып, оларды мекиені 12 – 13 күндей басады. Балапандары ұяда жарты айдай болады. Бір жазда 2 рет балапан өргізуі мүмкін. Пайызторғайлар арамшөптердің тұқымдарын, зиянкес жәндіктерді құртып, ауыл шаруашылығына пайда келтіреді.
- Кәдімгі пайыз
- Кәдімгі пайыз
- Америка пайызы
Дереккөздер
- “Қазақ Энциклопедиясы”, V-том
Бұл — орнитология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Pajyzdar lat Carduelis torgajtәrizdiler otryadynyn kunak tukymdasyna zhatatyn kus PajyzdarKәdimgi pajyzDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby TorgajtәrizdilerTukymdasy Tegi Carduelis 1760 Қazakstanda 4 tүri bar kәdimgi pajyz C carduelis Kokshetau kyraty men Altajda bozbas pajyz C caniceps respublikanyn ontүstigi men shygysynda kezdesedi zhasyltauylzhyk C chloris shymshyk C spinus Osy 4 tүrden baska songy gylymi derekterge saj Acanthis tuysynyn Қazakstanda mekendejtin 4 tүri Carduelis tuysyna kiredi shonajnak C cannabina C flavirostris shekildek C flammea C hornemanni Ormandy shabyndykty zherlerdi mekendejdi Қanatynyn uzyndygy 80 85 mm salmagy 20 g daj Tүsi әr tүrli Mandajy men alkymy kyzyl tobesi kara kanatynda koldenen tartylgan sary zholagy bolady zhony konyr Өsimdik dәnimen zhәndiktermen korektenedi Ұyasyn agash basyna salady Kokshil ne zhasyl tүsti 4 6 zhumyrtka salyp olardy mekieni 12 13 kүndej basady Balapandary uyada zharty ajdaj bolady Bir zhazda 2 ret balapan orgizui mүmkin Pajyztorgajlar aramshopterdin tukymdaryn ziyankes zhәndikterdi kurtyp auyl sharuashylygyna pajda keltiredi Kәdimgi pajyz Kәdimgi pajyz Amerika pajyzyDerekkozder Қazak Enciklopediyasy V tom Bul ornitologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz