Оракул (лат. oraculum, oro — «айтамын, сұраймын») — ерте кезде таралған көріпкелдіктің түрі, тәңірден келген болжамдарды діндар адамдардың өтінішімен арнайы тағайындалған абыз айтып отырған, және сол абызды оракул деп атаған. Кең ауқымда қарайтын болса, оракул - болжам айтылған жер, сол болжамның тексті болып табылады. Қазіргі түсінік бойынша оракул деп, болашақты болжаушыны атайды, сонымен қатар пікірінің барлығы бұлтартпас шындық деп есептелетін адамды айтады.
Шығу тегі
Ерте кезде дельфийлік пифиядан басқа барлық оракулдар ер адамдар болған. Тарихшылардың болжамы бойынша, Ежелгі Грецияға оракулдар Ежелгі Шығыстан келген, себебі осыған ұқсайтын абыздар Марида да, Ассирияда да кездескен, және де египеттік қала Буто қаласында да болған.
Геродоттың айтқанына сүйенсек, Элладаның оракулдарының ең ежелгісі Эпирда болған, Додон қаласында. Ол гректердің Элладасына келместен бұрын Құдай-Ананың ғибадатханасы ретінде пайда болған деген пікірлер де бар. Өзге де ежелгі оракулдар секілді ол да хтоникалық ғұрыппен байланысты болған: абыздар болжамдарды қасиетті еменнен жасалған қағаздарға жазады екен.
Геродот басқа да оракулдар жайлы деректер келтіріп кеткен. Оның айтқанында, лидиялық патша Крез ең дәл болжам жасайтын оракулды таңдау керек деп шешіп, хабаршыларды жіберген екен. Крездің қазанда тасбақа мен қозыны қайнататындығын тек дельфийлік пифия ғана дұрыс таба алған. Осы оқиға байынша, оракулдарды ежелгі гректерден өзге, көршілердің де құреттегендігі туралы қорытынды жасауға болады.
Пифия
Ерте кездің ең бір беделді оракулы Дельфида өмір сүрген, бұл қала жердің центрі деп есептелген, өйткені онда омфал орналасқан. Бұл оракулдың түп-тамыры хтоникалық. Пифия деп аталатын абыз әйел улы буды жұтып, қасиетті экстазға түсетін, ал абыздар оның сөзін қағаз бетіне түсіріп алатын. Болжаулар поэтикалық тілмен жазылатын, сол себепті кейде диаметральді кері түсінік беретін.
Басқа да оракулдар сияқты, пифия да белгілі бер күндері ғана болжам жасайтын - айдың жетінші күні және де қыста ғибадатхана жабылылып, жұмыс жасамайтын. Пифияның айтқандары орындалу үшін, сұранушылар Дельфиде мол құрбандық шалатын. Ал жағдайлары көтермейтіндер прифияның орнына қаңғыбас сәуегейлерге жүгінетін. Дельфийлік оракул 393 жылы император-христиан Ұлы Феодосияның бұйрығымен жабылды.
Сивиллалар және мантика

Эллинизм кезеңінде оракулдардың қарсыласы - сивиллар болды. Олар гректер әлемінің әр жерінде кездесетін абыз әйелдер болып табылды. Олардың оракулдардан айырмашылығы - тапсырыс бойынша болжамай, тек алдағы жаманшылықтар жайлы хабарлайтын. Сивиллдардың айтқаны арнайы кітаптарға енгізілп отырды, оларды тек сенаттың рұқсатымен оқуға болатын.
Оракудар мен сивиллдарды мантикамен айналысатын абыздарды шатастырмау қажет. Олар құдайлар жіберген белгілірдің мағынасын түсіндірумен айналысатын. Ежелгі Римде бұл белгілерге авгуралар, құстардың іс-әрекетін түсіндіру, құрбандыққа шалынған жануарлардың ішкі азасымен болжам жасайтын гаруспикалар жататын.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Orakul lat oraculum oro ajtamyn surajmyn erte kezde taralgan koripkeldiktin tүri tәnirden kelgen bolzhamdardy dindar adamdardyn otinishimen arnajy tagajyndalgan abyz ajtyp otyrgan zhәne sol abyzdy orakul dep atagan Ken aukymda karajtyn bolsa orakul bolzham ajtylgan zher sol bolzhamnyn teksti bolyp tabylady Қazirgi tүsinik bojynsha orakul dep bolashakty bolzhaushyny atajdy sonymen katar pikirinin barlygy bultartpas shyndyk dep esepteletin adamdy ajtady Shygu tegiErte kezde delfijlik pifiyadan baska barlyk orakuldar er adamdar bolgan Tarihshylardyn bolzhamy bojynsha Ezhelgi Greciyaga orakuldar Ezhelgi Shygystan kelgen sebebi osygan uksajtyn abyzdar Marida da Assiriyada da kezdesken zhәne de egipettik kala Buto kalasynda da bolgan Gerodottyn ajtkanyna sүjensek Elladanyn orakuldarynyn en ezhelgisi Epirda bolgan Dodon kalasynda Ol grekterdin Elladasyna kelmesten buryn Қudaj Ananyn gibadathanasy retinde pajda bolgan degen pikirler de bar Өzge de ezhelgi orakuldar sekildi ol da htonikalyk guryppen bajlanysty bolgan abyzdar bolzhamdardy kasietti emennen zhasalgan kagazdarga zhazady eken Gerodot baska da orakuldar zhajly derekter keltirip ketken Onyn ajtkanynda lidiyalyk patsha Krez en dәl bolzham zhasajtyn orakuldy tandau kerek dep sheship habarshylardy zhibergen eken Krezdin kazanda tasbaka men kozyny kajnatatyndygyn tek delfijlik pifiya gana durys taba algan Osy okiga bajynsha orakuldardy ezhelgi grekterden ozge korshilerdin de kurettegendigi turaly korytyndy zhasauga bolady PifiyaErte kezdin en bir bedeldi orakuly Delfida omir sүrgen bul kala zherdin centri dep eseptelgen ojtkeni onda omfal ornalaskan Bul orakuldyn tүp tamyry htonikalyk Pifiya dep atalatyn abyz әjel uly budy zhutyp kasietti ekstazga tүsetin al abyzdar onyn sozin kagaz betine tүsirip alatyn Bolzhaular poetikalyk tilmen zhazylatyn sol sebepti kejde diametraldi keri tүsinik beretin Baska da orakuldar siyakty pifiya da belgili ber kүnderi gana bolzham zhasajtyn ajdyn zhetinshi kүni zhәne de kysta gibadathana zhabylylyp zhumys zhasamajtyn Pifiyanyn ajtkandary oryndalu үshin suranushylar Delfide mol kurbandyk shalatyn Al zhagdajlary kotermejtinder prifiyanyn ornyna kangybas sәuegejlerge zhүginetin Delfijlik orakul 393 zhyly imperator hristian Ұly Feodosiyanyn bujrygymen zhabyldy Sivillalar zhәne mantikaSivillalar Ellinizm kezeninde orakuldardyn karsylasy sivillar boldy Olar grekter әleminin әr zherinde kezdesetin abyz әjelder bolyp tabyldy Olardyn orakuldardan ajyrmashylygy tapsyrys bojynsha bolzhamaj tek aldagy zhamanshylyktar zhajly habarlajtyn Sivilldardyn ajtkany arnajy kitaptarga engizilp otyrdy olardy tek senattyn ruksatymen okuga bolatyn Orakudar men sivilldardy mantikamen ajnalysatyn abyzdardy shatastyrmau kazhet Olar kudajlar zhibergen belgilirdin magynasyn tүsindirumen ajnalysatyn Ezhelgi Rimde bul belgilerge avguralar kustardyn is әreketin tүsindiru kurbandykka shalyngan zhanuarlardyn ishki azasymen bolzham zhasajtyn garuspikalar zhatatyn