Овамбо (амбо) — Оңтүстік Африкадағы банту халқы. Олар Анголаның оңтүстігінде (1,1 млн. адам – 2013, бағалау; Кунене және Квандо-Кубанго провинцияларының оңтүстігінде) және Намибияның солтүстігінде (878,6 мың адам – 2001, санақ) тұрады.
Овамбо | |
амбо | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
1,9 млн. | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Ангола | 1,1 млн. |
Намибия | 878 600 |
Тілдері | |
| |
Діні | |
христиандық, жергілікті дәстүрлер |
Тілі
Олар банту тілдер отбасына жататын диалектілерінде сөйлейді.
Діні
Көпшілігі христиандар (лютерандар), бір бөлігі жергілікті дәстүрлерді сақтайды.
Тарихы
Овамбо бастапқыда Орталық Африкада өмір сүрген. XV-XVI ғасырларда олар Окаванго мен Кунене өзендерінің аймағына қоныс аударды, ерте мемлекеттік бірлестік құрды. ХХ ғасырдың басында отарлаушыларға қарсылық көрсетті.
Кәсібі
Овамболар егіншілікпен және мал шаруашылығымен айналысады, сонымен қатар өзендерде балық аулайды. Сауда таланты бұл халықтың қанында бар, бұл ауданда 10 000-нан астам дүңгіршектердің, шағын жеке дүкендердің және көптеген сауда кешендерінің болуымен дәлелденді. Овамбо жұмысшыларының көп бөлігі жұмыс істеу үшін елдің басқа бөліктеріне қоныс аударды. Бүгінгі таңда тау-кен өнеркәсібі мен балық шаруашылығының жұмыс күші негізінен овамбо тұрғындарынан тұрады. Үйдегі жұмыс - киім тігу, ағаш ою, қоржын тоқу және қыш қыш жасау - дәстүрлі түрде жерді жұмыс істеп, бала өсірген көптеген әйелдерге табыс әкеледі. Бүгінде овамбо әйелдері нарыққа күтуші, кеңсе қызметкері, сатушы және мұғалім ретінде кіреді.
Өмір салты
Әрбір тайпаның өз басшысы бар, ол меншікке өз ережелерін енгізеді. Бұл тайпаның ерекшелігі – оны матриархаттық жүйе басқарады. Қазіргі көсемнің әйел тектес туысы ғана болашақ көшбасшы бола алады. Тайпаның ұлдары қарапайым адамдар сияқты өмір сүреді. Бірақ қазіргі заманғы тайпалар көсемдерден бас тартып, тайпалық кеңесті жақтауда.
Дәстүрлі үйлері – ағаш сырықтармен қоршалған үйшік. Үйде бір бөлме бар. Ауыз суды құдықтан алады. Ауқатты отбасылар цемент ерітіндісімен батыс стилінде үй салуда.
Дәстүрлі киімдері – былғары белдемшелер мен алжапқыштар.
Негізгі тағамы – тары ботқасы, сүт.
Егін үшін халықтық мереке бар. Мереке бүкіл егін жиналған кезде өтеді. Мерекелік шараға ауылдың барлық тұрғындары қатысады.
Дереккөздер
- Овамбо https://megabook.ru/article/%D0%9E%D0%B2%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%BE
- Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/2287105
- Значение слова ОВАМБО в Большой советской энциклопедии, БСЭ https://slovar.cc/enc/bse/2024341.html
- Большая советская энциклопедия ОВАМБО https://bse.slovaronline.com/24533-OVAMBO
- народы мира / Овамбо http://www.etnolog.ru/people.php?id=OVAM
- НАРОДЫ НАМИБИИ https://globusturspb.ru/catalog/afrika/namibiya/narodi_namibii/
- Овамбо – история, культура, религия https://tureligious.com.ua/ovambo-ystoryia-kultura-relyhyia/
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ovambo ambo Ontүstik Afrikadagy bantu halky Olar Angolanyn ontүstiginde 1 1 mln adam 2013 bagalau Kunene zhәne Kvando Kubango provinciyalarynyn ontүstiginde zhәne Namibiyanyn soltүstiginde 878 6 myn adam 2001 sanak turady OvamboamboBүkil halyktyn sany1 9 mln En kop taralgan ajmaktar Angola1 1 mln Namibiya878 600TilderiDinihristiandyk zhergilikti dәstүrlerTiliOlar bantu tilder otbasyna zhatatyn dialektilerinde sojlejdi DiniKopshiligi hristiandar lyuterandar bir boligi zhergilikti dәstүrlerdi saktajdy TarihyOvambo bastapkyda Ortalyk Afrikada omir sүrgen XV XVI gasyrlarda olar Okavango men Kunene ozenderinin ajmagyna konys audardy erte memlekettik birlestik kurdy HH gasyrdyn basynda otarlaushylarga karsylyk korsetti KәsibiOvambolar eginshilikpen zhәne mal sharuashylygymen ajnalysady sonymen katar ozenderde balyk aulajdy Sauda talanty bul halyktyn kanynda bar bul audanda 10 000 nan astam dүngirshekterdin shagyn zheke dүkenderdin zhәne koptegen sauda keshenderinin boluymen dәleldendi Ovambo zhumysshylarynyn kop boligi zhumys isteu үshin eldin baska bolikterine konys audardy Bүgingi tanda tau ken onerkәsibi men balyk sharuashylygynyn zhumys kүshi negizinen ovambo turgyndarynan turady Үjdegi zhumys kiim tigu agash oyu korzhyn toku zhәne kysh kysh zhasau dәstүrli tүrde zherdi zhumys istep bala osirgen koptegen әjelderge tabys әkeledi Bүginde ovambo әjelderi narykka kүtushi kense kyzmetkeri satushy zhәne mugalim retinde kiredi Өmir saltyӘrbir tajpanyn oz basshysy bar ol menshikke oz erezhelerin engizedi Bul tajpanyn ereksheligi ony matriarhattyk zhүje baskarady Қazirgi kosemnin әjel tektes tuysy gana bolashak koshbasshy bola alady Tajpanyn uldary karapajym adamdar siyakty omir sүredi Birak kazirgi zamangy tajpalar kosemderden bas tartyp tajpalyk kenesti zhaktauda Dәstүrli үjleri agash syryktarmen korshalgan үjshik Үjde bir bolme bar Auyz sudy kudyktan alady Aukatty otbasylar cement eritindisimen batys stilinde үj saluda Dәstүrli kiimderi bylgary beldemsheler men alzhapkyshtar Negizgi tagamy tary botkasy sүt Egin үshin halyktyk mereke bar Mereke bүkil egin zhinalgan kezde otedi Merekelik sharaga auyldyn barlyk turgyndary katysady DerekkozderOvambo https megabook ru article D0 9E D0 B2 D0 B0 D0 BC D0 B1 D0 BE Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2004 2017 https old bigenc ru ethnology text 2287105 Znachenie slova OVAMBO v Bolshoj sovetskoj enciklopedii BSE https slovar cc enc bse 2024341 html Bolshaya sovetskaya enciklopediya OVAMBO https bse slovaronline com 24533 OVAMBO narody mira Ovambo http www etnolog ru people php id OVAM NARODY NAMIBII https globusturspb ru catalog afrika namibiya narodi namibii Ovambo istoriya kultura religiya https tureligious com ua ovambo ystoryia kultura relyhyia