Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті

Нұр-Мүбарак Египет Ислам Мәдениеті университеті
Университет атауы
Халықаралық атауы	الجامعة المصرية للثقافة الإسلامية نور مبارك‎
Жалпы сипаттамасы
Құрылған жылы	1993 жыл
Түрі	Жоғарғы оқу орны
Орналасуы
Орналасқан жері	Алматы қаласы, Қазақстан
Мекенжайы	Әл-Фараби көшесі 73, Алматы қаласы
Әкімшілік
Ректоры	Мухаммад аш-Шаххат аль-Джинди
Негізгі көрсеткіштер
Студенттер	1920
Бакалавриат	1808
Магистратура	88
Докторантура	24
Сайты	https://www.nmu.edu.kz/
өңдеу

Университет тарихы

Нұр-Мүбарак ЕИМ университеті – Қазақстан мен Египет Араб респуликасы арасындағы ортақ келісіммен іргетасы 1993 жылы қаланған жоғары білім ордасы. Қазақстан Республикасының тұңғыш президенті, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев 1993 жылы Мысыр еліне сапарында Египет Араб Республикасының Президетімен кездесуінде Қазақстанда ислами жоғары оқу орнын ашуға байланысты шешім қабылдады. Алматыда ислами ЖОО-ның кешенін салу үшін арнайы жер қарастырылып, 6 гектар жер бөлінді. Тәуелсіздіктің алғашқы кезеңіндегі бұл батыл шешім ел бірлігі мен болашағына жасалған нақты қадам болды. 1993 жылы 16 маусымда ҚР Президенті Н.Назарбаев пен ЕАР Уақыфтар министрі Мұхамед әл-Махжубтың университет қалашығының алғашқы тасын қалау рәсімі өтті.

Іргетасы қаланған бастама 2000 жылы, сол кездегі Қазақстан Мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Әбсаттар қажы Дербісәлі мырзаның Египетке сапары барысында мемлекеттің ресми өкілдерімен келіссөздер жүргізу нәтижесінде қолға алынып, алғашқы студенттерді қабылдау шаралары жүргізіліп, бір жылдан кейін 1 қыркүйекте алғашқы дәріс беріле бастады.

Қос мемлекет басшыларының келісімі ҚР Парламентінде ратификацияланып, 2003 жылы 2 шілдеде Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың жарғысымен күшіне енді.

Қамқорлар алқасымен университет жарғысы бекітіліп, ЖОО-ның басшылығын тағайындау бойынша ректор ЕАР-ның азаматы, проректор ҚР-ның азаматы болуы шарт етілді. Алқа келісімінің шешімімен университеттің алғашқы ректоры болып академик, профессор Махмұд Фахми Хижази, проректоры филология ғылымдарының докторы, профессор Шәмшәдин Тұрсынұлы Керім тағайындалды. ҚР-ның заңдары мен екі ел үкіметтерінің университетке байланысты келісімі және өз жарғысы негізінде жұмыс атқара бастаған университетке басшылық жасау мен оның екі жақты қызметін үйлестіруші Қамқорлар кеңесі құрылды.

Қамқорлар кеңесінің 2014 жылғы кезекті басқосуы шешімімен Нұр-Мүбарак университетінің ректорлығына Әл-Азһар университетінің профессоры, доктор Жуда Абдулғани Басюни тағайындалды. Докторлық диссертацияны Ханафи фиқһы бойынша қорғаған Ж.А.Басюни Әл-Азһардың "Шариғат және заң" факультетіндегі Фиқһ кафедрасының меңгерушісі және факультет деканы қызметтерін атқарған. Шариғат саласы ғалымының есімі өз елінде ғана емес, халықаралық деңгейдегі ислами ғылым орталарына танымал. Қамқорлар кеңесі Университеттің алғашқы құрылған сәтінен бастап, оқу орнының базасының күшейіп мемлекеттік лицензия алуы, исламтану мамандығының «5В050600–Исламтану» шифрымен мемлекеттік классификатор тізіміне еніп, грант бөліне бастауы, бакалавриатпен қатар магистратура, докторантура бөлімдерінің ашылып, мемлекеттік грант белгіленуі, ғылыми-зерттеу орталығын ұйымдастырудағы доктор, профессор Шәмшәдин Тұрсынұлы Керім мырзаның біліктілігін бағалай отырып, проректорлық қызметін үшінші мәрте қайта тағайындады.

Қамқорлар кеңесі

Қамқорлар кеңесі – екі елдің лауазымды тұлғаларынан құрылған университеттің ең жоғарғы басқару органы.

ҚР тарапынан:

• ҚР Мәдениет және спорт министрі – тең төраға;
• ҚР Білім және ғылым министрі – мүше;
• ҚМДБ-ның төрағасы, Бас мүфти – мүше;
• Алматы қаласының әкімі – мүше;
• ҚР Сыртқы істер Вице-министрі – мүше;
• ҚР-ның ЕАР-дағы Төтенше және өкілетті елшісі – мүше;
• ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Дін істері комитетінің төрағасы – мүше;
• Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-нің ректоры – мүше;
• ректоры – мүше;

ЕАР тарапынан:

• ЕАР-ның Уақыфтар министрі – тең төраға;
• ЕАР-ның мүфтиі – мүше;
• Әл-Әзһар университетінің ректоры – мүше;
• Әл-Әзһардың өкілі – мүше;
• Каир университетінің ректоры – мүше;
• ЕАР- ның ҚР-дағы Төтенше және өкілетті елшісі – мүше;
• ЕАР Уақыфтар министрінің қарауына орай үш көрнекті қоғам қайраткерлері – мүшелер.

Университет басшылығы

Ректор – Профессор, доктор Мухаммад аш-Шаххат Абдулхамид Мухаммад әл-Жинди.

Аты-жөні: Мухаммед әш-Шаххат әл-Жинди

Лауазымы мен жұмысы: ислам шариғаты профессоры, Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университетінің ректоры,  Алматы, Қазақстан.

Тәжірибесі мен қызметі:

• Әл-Әзхардағы Ислам зерттеу академиясының мүшесі, Мысыр Уақыптар министрлігі Ислам істері жөніндегі Жоғарғы кеңестің бұрынғы хатшысы.
• Республиканың президенті әкімшілігі жанындағы Мамандандырылған ұлттық кеңестердің мүшесі.
• 2013 ж. Египет Конституциясын әзірлеу жөніндегі комитеттің мүшесі.
• Хелуан университеті Заң факультетінің бұрынғы деканы.
• Халықаралық ислам университеті Заң факультетінің бұрынғы деканы. Исламабад, Пәкістан.
• Египет университеттерінің Жоғарғы Кеңесінің профессорларды жоғарылату комиссиясының мүшесі.
• Оның исламдық заң ғылымдары мен салыстырмалы құқық бойынша көптеген кітаптары бар. Олардың арасында магистрлік диссертация: Халықаралық құқық пен ислам шариғатындағы халықаралық дауларды шешудің бейбіт құралдары. Докторлық диссертация: Халықаралық құқық пен исламдық құқық саласындағы экономикалық даму ережелері. Бұдан өзге 25-ке тарта жарық көрген кітаптардың авторы, сонымен қатар ағылшын тілінде Отбасы құқығы атты кітабы бар, ағылшын тіліндегі аудармалары мен ғылыми еңбектері де жарық көрді.

Проректоры – Исламтану ғылымы бойынша PhD доктор, доцент Қайрат Құрманбаев.

Еңбек жолы

• 2006-2011 жж – Шет тілдер және іскерлік карьера университетінде шет тілдері, дінтану кафедраларында аға оқытушылық қызмет. 

• 2006-2018 жж – Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университетінің исламтану кафедрасында аға оқытушы.

• 2016-2017 жж – Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті жанындағы Әбу Ханифа ғылыми-зерттеу орталығында бас маман.

•  2016-2018 жж – Діни экстремизмге қарсы орталығының директоры

• 2018 жылдан бастап «Нұр-Мүбарак» Египет ислам мәдениеті университетінің проректоры.

Еңбек тәжірибесі

2013-2014 жж – Каир қаласындағы Жоғарғы Исламтану институтында білім жетілдіріп, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізді.

Шет елдік, отандық ғылыми-практикалық конференция жинақтарында 30 астам мақалалар жарық көрді.

Еліміздегі исламтанушылар мен имамдардың біліктілігін арттыру курстары мен семинарларында лекциялар оқылды.

Университет миссиясы

Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университетінің миссиясы – жоғары білікті, бәсекеге қабілетті мамандар дайындау, гуманитарлық және педагогикалық бағытта білім беру бағдарламаларын жүзеге асыру, қоғамның ғылыми және діни-рухани әлеуетін көтеру

Осы орайда университет ұлттық және халықаралық еңбек нарықтарында бәсекеге қабілетті және сұранысқа ие дін және тіл мамандарын қалыптастыру, білім беру және ғылымды дамыту арқылы елімізде және Орта Азияда діни тұрақтылық пен діннің дұрыс бағытта дамуына үлес қосу және қоғамның дамуында сапалы жаңа нәтижеге қол жеткізу секілді ұлық мақсатты алдына қояды.

Оқытушылық-профессорлық құрамы

	2018-2019 жж.	2019-2020 жж.	2020-2021 жж.	2021-2022 жж.	2022-2023 жж.
Отандық	73	85	88	100	100
Шетелдік	13	15	18	16	24
Жалпы саны	86	100	106	116

Факультеттер мен кафедралар

Ислам ілімдері факультеті

1. Исламтану кафедрасы
2. Дінтану кафедрасы

Тілдер және гуманитарлық пәндер факультеті

1. Жалпыуниверситеттік гум-қ пәнд.кафедрасы
2. Шетел филологиясы және аударма ісі кафедрасы

Исламтану кафедрасы

Нұр-Мүбарак ЕИМУ ашылған 2001 жылы құрылды. Алғашқы уақытта исламтанушыларды даярлаған факультет құрамында. Бүгінде исламтану жəне дінтану кафедралары бар. Оқытушылар саны: Жалпы оқытушы – 47: Магистр – 20; PhD доктор – 18; Ғылым кандидаттары – 1; Қауымдастырылған профессор– 3; Профессор – 3

Исламтану кафедрасы 2001 жылдан бері жоғары білімді исламтанушыларды дайындап келеді.

2001-2012 жылдар аралығында кафедра меңгерушісі болып шариғат ғылымдарының докторы (PhD) Ато ас-Сынбати,

2013-2014 жылдары Шариғат ғылымдарының докторы (PhD) Атыия Фатхи Мұхаммед Əли əл-Фиқи қызмет етті.

2014-2017 жылдары кафедра меңгерушісі қызметін негізгі ислам білімдері ғылымының докторы (PhD), қауымдастырылған профессор Шамшат Амангелдіқызы Əділбаева атқарды.

2017 жылдан бастап кафедра меңгерушісі – исламтану ғылымы бойынша доктор (PhD) Нұрлан Сайлауұлы Анарбаев.

Алғашқы курстан араб тілі оқытылып, екінші курстан бастап араб тілінде Мысырдың əл-Əзһар университетінің ақида, фиқһ, хадис жəне тəпсір салаларының доктор, профессорлары дəріс береді. Сондай-ақ, отандық доктор, профессорлар:

– Ислам құқық негіздері;

– Құрандағы мораль мəселелері;

– Отбасы ғылымхалы;

– Ислам теологиясы;

– Құран ілімі;

– Хадис ілімі;

– Хадисшілердің əдістері жəне т.б. пəндер бойынша дəріс береді.

Дінтану кафедрасы

Дінтану бөлімі 2011 ж. дейін университетіміздің «Гуманитарлық және жаратылыстану пәндер» кафедрасының құрамында жұмыс жасап келді. Оқытушылар саны: 22. Оның 2 ғылым докторы, 3 – профессор, 3 ғылым кандидаты – доцент, 6 PhD, 7 магистр – аға оқытушы, 4 магистр – оқытушы. Дінтану кафедрасының миссиясы – Зайырлы мемлекет принциптері мен діни құндылықтарды үйлестіретін, дін мен қоғам қатынастары саласында терең білімге ие бәсекеге қабілетті мамандар әзірлеу.

Кафедраның дербес ашылған жылы: 2011 жыл.

2011-2014 жж. – «Дінтану» кафедрасының меңгерушісі, теология ғылымдарының PhD докторы Әділбаев Алау Шайқымұлы;

2014-2020 жж. – «Дінтану» кафедрасының меңгерушісі, PhD, қауымдастырылған профессор Ержан Қалмахан Сейтұлы.

2020-2021 жж. «Дінтану» кафедрасының меңгерушісі PhD доктор, қауымдастырылған профессор м.а Жұмашова Жұлдыз Аманбайқызы.

2021-2022 жж. «Дінтану» кафедрасының меңгерушісі PhD доктор, доц.м.а. Дүйсенбаева Альбина Курахбаевна.

2022 ж. тамыз айынан бастап филос.ғ.к., доц.м.а. Рыскиева Айымжан Әбуқызы.

Шетел филологиясы және аударма ісі кафедрасы

2001 жылдан 2018 жылға дейін «Араб тілі және әдебиеті кафедрасы», 2018 және 2022 жылдар аралығында «Араб және ағылшын тілдер кафедрасы» деп аталды. 2022 жылдың қыркүйек айынан бастап «Шетел филологиясы және аударма ісі кафедрасы» болып өзгертілді. Оқытушылар саны: 27. Оның ішінде 1 ғылым докторы, 13 PhD доктор, 1 ғылым кандидаты, 9 аға оқытушы, 3 магистр. Академиялық және мәдениетаралық кәсіби қарым-қатынас саласында екі шетел тілін, атап айтқанда араб және ағылшын тілдерін еркін меңгерген, кәсіби білімін, білігін бүгінгі аударма ісі және шетел филологиясы саласында тиімді қолдана алатын, еңбек нарығында бәсекеге қабілетті, теория мен тәжірибеден терең білімі бар маман даярлау.

2001-2007 жж аралығында кафедра меңгерушісінің қызметін PhD доктор Махмуд Фуад;

2007-2008 жж аралығында кафедра меңгерушісінің қызметін PhD доктор Махмуд Абдул Хафиз;

2008-2013 жж аралығында кафедра меңгерушісінің қызметін PhD доктор Абд ар-Рахман Саад Хасан Мұхаммед Хижази;

2014-2018 жж аралығында кафедра меңгерушісінің қызметін  оқытушы Нүсіпбаев Еркебұлан Бақытұлы атқарды;

2018-2021 жж    аралығында кафедра меңгерушісі қызметін PhD доктор Манабаев Багдат Маханович атқарды;

2021 жылдың қараша айынан бастап Шетел филологиясы және аударма ісі кафедрасын PhD доктор Жумашова Жұлдыз Аманбайқызы басқарып келеді.

Жалпыуниверситеттік гуманитарлық пәндер кафедрасы

Ашылған жылы: 2001 жыл

Кафедраны филология ғылымдарының кандидаты Ш.Қалиева (2001-2003), PhD доктор А.Әділбаев (2003-2007), философия ғылымдарының кандидаты Б.Қ.Бейсенов (2007-2008), педагогика ғылымдарының докторы, профессор Ш.Б.Бәйнеш (2008-2018 ) басқарған.

2018 жылдан 1 маусымынан бастып кафедра меңгерушісі болып филология ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор Д.А. Қапасова тағайындалды.

Кафедра оқытушылары гуманитарлық пәндерді оқытудың сапасын жетілдіру мақсатында қазақ және орыс тілі, тарих және ақпараттық коммуникативтік технологиялар пәндерінің өзекті мәселелеріне арналған оқу-әдістемелік семинар-тренинг, біліктілікті жетілдіру курстарын ұйымдастырып өткізіп, сонымен қатар халықаралық, республикалық ғылыми-тәжірибелік конференцияларға, ғылыми жобаларға қатысып, өз біліктіліктерін үздіксіз жетілдіріп отырады.

Оқытушылар саны: 21. Кафедрада 9 ғылым кандидаты, PhD 3, аға оқытушы 9.

Мамандықтар

Университеттің білім беру бағдарламалары ҚР Білім және Ғылым министрлігінің талаптарына сәйкес жасалынады. Университет 13 білім беру бағдарламасы бойынша мамандар дайындайды.

Бакалавриат бөлімінде:

1. Исламтану(4 жылдық) – қазақ, ағылшын, орыс бөлімдері;
2. Исламтану(3 жылдық) – қазақ бөлімі, медресе түлектері үшін;
3. Дінтану (4 жылдық) – қазақ бөлімі;
4. Дінтану (3 жылдық) – қазақ бөлімі, медресе түлектері үшін;
5. Дінтану (2-3 жылдық) – қазақ бөлімі, екінші жоғары білім;
6. Теология (4 жылдық) – қазақ бөлімі;
7. Теология (3 жылдық) – қазақ бөлімі, медресе түлектері үшін;
8. Теология (2-3 жылдық) – қазақ бөлімі, екінші жоғары білім;

Магистратура бөлімінде:

1. Исламтану – қазақ бөлімі, ғылыми-педагогикалық бағыт;
2. Дінтану – қазақ бөлімі, ғылыми-педагогикалық бағыт.

Докторантура бөлімінде:

1. Исламтану – қазақ бөлімі, ғылыми-педагогикалық бағыт;
2. Дінтану – қазақ бөлімі, ғылыми-педагогикалық бағыт.

Аталған мамандықтар бойынша қос елдің ұстаздары дәріс береді. Алғашқы кезеңде араб әдебиетінің мамандары, педагогика, теология ғылымдарының докторлары сабақ берсе, бүгінде шариғаттың сан-саласын қамтитын ақида, фиқһ ғалымдарының дәрістеріне басымдық берілуде. Еліміздің дінтану, исламтану, гуманитарлық пәндер саласының ғалымдармен қоса Египет тарапынан ақида, фиқх, Құран ілімі бойынша докторлық дәрежедегі ғалымдар ұстаздық етеді.

2011 жылы «исламтану» мамандығының мемлекеттік стандарты бекітіленген соң, грант бөліне бастады. 2011 жылы 100 грант, 2012 жылы 100 грант, ал 2013 жылдан бастап 150 орын мемлекет тарапынан болашақ имамдарды әзрілеуге қолдау көрсетілуде.

Ал магистратура 2008 жылдан бастап университеттегі барлық мамандықтарға, 2012 жылдан бастап мемлекеттік тапсырыспен докторантура ашылды.

Лицензиясы

2010 жылдың 29 қыркүйегінде жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіби білім аясында білім беру қызметін жүргізу құқығы бойынша мерзімі шектеусіз №0137466 мемлекеттік лицензия берілді.

Контингент

Қабылданған студенттер саны

	2018-2019 жж	2019-2020 жж	2020-2021 жж	2021-2022 жж	2022-2023 жж
Бакалавриат	442	500	518	537	665
Магистратура	37	24	40	58	36
Докторантура	21	8	8	10	6

Бөлінген гранттар саны

Мемлекеттік гранттар саны

	2018-2019 жж	2019-2020 жж	2020-2021 жж	2021-2022 жж	2022-2023 жж
Бакалавриат	210	280	183	181	172
Магистратура	18	16	25	50	20
Докторантура	18	8	7	8	6

Ғылым және инновация департаменті

Ғылым және инновация департаменті – Нұр-Мүбарак университетін еліміздегі исламтану және дінтану салаларындағы жетекші ғылыми орталық ретінде қалыптастыру және осы салалардағы халықаралық академиялық қауымдастықпен ынтымақтастықты нығайту арқылы университет оқытушы-профессорлық құрамының ғылыми әлеуетін көтеру мақсатында 2020 жылы құрылды.  Ғылым және инновация департаментінің директоры PhD, доцент Ықтияр Молдатөреұлы Палтөре.

Атқаратын жұмыстары:

– НМУ ғалымдарына ҚР БҒМ ҒК тарапынан жарияланған фундаменталды ғылыми зерттеу жобалары мен қоғам сұранысынан туындаған қолданбалы зерттеу жұмыстарына жан-жақты қатысуына әдістемелік, техникалық қолдау көрсету;

– Исламтану және дінтану салаларындағы басым ғылыми бағыттардың дамуын ынталандыру мақсатында жүйелі ғылыми-методологиялық семинарлар ұйымдастыру;

– Араб-Мұсылман әлемі және Түркия елдеріндегі исламтанулық және дінтанулық мектептер мен ғылыми орталықтармен ғана емес, сонымен қатар батыстық (американдық, еуропалық) исламтану институттарымен академиялық байланыс құру;

– Университеттің ғылыми жұмысына сыртқы спонсорлық қорлар мен қаржылық қолдауды тарту;

– Студенттер, магистранттар және докторанттардың университеттің ғылыми өміріне белсенді қатысуын түрлі жолдармен ынталандыру.

– Университет ғалымдарының исламтану және дінтану салаларымен қатар, әлеуметтік ғылымдардың басқа да салаларындағы пәнаралық ғылыми жобаларды дамытуға, ұйымдастыруға қолдау көрсету.

Академиялық мәселелер департаменті

Академиялық мәселелер департаментінің негізгі мақсаты -  білім беру үрдісін жетілдіру, сапалы білім беру  үшін оқу- әдістемелік жұмысты ұйымдастыру, оқу әдістері мен оның белсенді үлгілерін, бүгінгі күнгі білім беру және ақпараттық-байланыс технологияларын меңгеру, жинақтау және тәжірибеге енгізу;

- Білім  беру үдерісінде  оқу үдерісін ұйымдастыру және оқу-әдістемеліктермен қамтамасыз ету;

- Мамандықтардың  білім беру бағдарламаларын Болон үдерісінің талаптарына сәйкес жобалауды ұйымдастыру;

- Оқытушы-профессорлар құрамы  әзірлеген оқу-әдістемелік материалдар мен білім бағдарламаларының мазмұнына сараптама жасау жұмыстарын  ұйымдастыру  және өткізу;

- Университеттің перспективалық  даму жоспарын дайындауға ұсыныс беру;

- Оқу құжаттарын мемлекеттік және университеттік нормативтік базамен сәйкестендіру және бекітілген нормаларды сақтауды қадағалау;

- Оқу үдерісінің  көрсеткіштеріне  жүйелі түрде  талдау  жасау.

Академиялық мәселелер департаментінің директоры - Махмет Мұратхан.

Ғылыми кеңес

Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университетінің Ғылыми кеңесі кеңесу-мәжілістік орган болып табылады. Университет Ғылыми кеңесінің қызметі жариялылық пен өз құзырындағы мәселелерді ұжымдық талқылау қағидаларына сүйенеді.

Ғылыми кеңестің құзыреті:

• университет құрылымын бекітеді;
• университет қызметін реттейтін нормативтік актілерді қабылдау және оларға өзгерту мен толықтырулар енгізеді;
• университеттің даму стратегиясы мен тұжырымдамасын белгілейді;
• университеттің оқу-тәрбие, ғылыми-зерттеу, халықаралық, қаржы, әкімшілік-шаруашылық қызметтерін ұйымдастырудың барлық негізгі мәселелері бойынша шешімдер қабылдайды;
• оқытудың барлық сапасы мен формаларының оқу жоспарларын бекітеді;
• оқулықтар, оқу құралдары және оқу-әдістемелік құралдарды шығаруды қарастырады және ұсыныс жасайды;
• студенттерді ақылы бөлімнен білім беру грантына және экстернат формасында білім алуға ауыстыру туралы шешімдер қабылдайды;
• доцент және профессор ғылыми атағын беруге ұсынады;
• университет қызметкерлері мен шығармашылық ұжымын мемлекеттік, үкіметтік сыйлықтарға және құрметті атақтарға ұсыну туралы мәселелерді қарастырады;
• университеттің алқалық шешімді қажет ететін ағымдағы басқа да мәселелерін қарастырады.

Ғылыми-зерттеу орталығы

Әбу Ханифа атындағы ғылыми-зерттеу орталығы

Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті Қазақстандағы ислами жоғары білім беретін жалғыз оқу орны ғана емес, ислами ғылыми білім беру орталығына айналып келеді. 2011 жылдың 7-желтоқсанында университет ректорының бұйрығымен (№ 662 бұйрық) Әбу Ханифа атындағы ғылыми-зерттеу орталығы ашылды. Орталық Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті қызметінің негізгі бағыттары бойынша кешенді зерттеулердің орындалуын қамтамасыз етуші, сондай-ақ оқу орнының ғылыми-зерттеу, баспа жұмыстарын үйлестіретін және ұйымдастыратын құрамды бір бөлігі болып табылады.

Орталықтың негізгі мақсаты:

- Республикадағы исламтану бағытында қызмет жасап жатқан діни оқу мекемелерін ханафилік мектептің тәлім-тәрбиесін насихаттайтын кітаптар, әдебиеттер оқулықтар мен оқу-әдістемелік әдебиеттермен толыққанды қамтамасыз етуге көмектесу;

- Ханафи мазһабы шеңберінде қазақстандық дін ғалымдарының еңбектерін анықтау әрі жинау;

Ислам өркениетінің дамуына өзіндік үлесін қосқан қазақ дін ғұламаларының шығармашылығын зерттеу, олардың мұраларын кеңінен насихаттау;

- Ханафи мазһабына қатысты қолжазбаларды жинақтап, тарихи-классикалық шығармаларды аударып, жариялаумен қатар заман талаптарына сай шығарылған заманауи фиқһ ғалымдарының еңбектерін де ғылыми қолданысқа түсіру;

- Шет тілдердердегі ислам құндылықтарына насихаттайтын ғылыми, ағартушылық көпшілікке арналған кітаптарды, діни оқу орындарына арналған оқулықтар мен оқу құралдарын іріктеп, аудару, сөздіктер құрастыру;

- Оқытушы-профессорлар құрамының ғылыми жұмысқа деген белсенділігін арттыру, ғылыми, ғылыми-техникалық, инновациялық бағдарламалар мен гранттық байқауларға қатыстыру арқылы университетті біртұтас ғылыми-инновациялық кешенге айналдыру;

- Студенттер мен жас мамандардың ғылыми потенциалын дамыту, сондай-ақ олардың арасынан неғұрлым қабілетті және дарындыларын университеттің ғылыми-инновациялық жұмыстарына тарту.

Орталықтың директоры:

Шәмшәдин Тұрсынұлы Керім

Ғылыми жұмыстар

Ғылыми жұмыс жоспарлары ҚР Білім және ғылым министрлігінің, университеттің нормативтік актілері мен құжаттары негізінде жасалады. «Жалпыуниверситеттік гуманитарлық пәндер» кафедрасы «Білім беру арқылы оқыту мен тәрбиелеу бірлігі ұстанымын жүзеге асыру», «Араб тілі және әдебиеті» кафедрасы «Салыстырмалы-тарихи, типологиялық және салыстырмалы тіл білімі», «Әдебиет теориясы, риторика», «Шетел тілдерін оқыту әдістемесі» атты ғылыми тақырыптар ауқымында және де «Дінтану», «Исламтану» кафедралары ханафи мазһабы аясында жұмыс жасайды.

Халықаралық ынтымақтастық

Нұр-Мүбарак ЕИМ университеті – Қазақстандағы ислам дінінің  білімі мен ғылымының туын көтеріп, іргетасын  қалаушы жоғары білім ордасы. 20 жылдық тарихында жаңадан бой көтеріп, әлемдегі әріптес ЖОО-мен иық тіресетін жағдайға қол жеткізді. Соның бір айғағы Халықаралық  дәрежеде институттармен ынтымақтастық қарым-қатынас орнатып, маман даярлап, ұстаздардың біліктілігін арттыруда өзара үндестік табуда.

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасымен бірге  шет елдік оқу орындарымен тығыз байланыста. Шет елде білім алушы қазақстандық студенттерді қадағалаумен қатар әріптес ЖОО-мен қарым-қатынасты үнемі пысықтап келеді.

Академиялық алмасулар мен өзара студенттерді оқыту мен машықтандыру мақсатында ынтымақтастық келісімшарттары мен меморандумдар аясында ТМД елдері мен алыс шетелдердің жетекші ЖОО-мен ұзақмерзімді байланыс орнатылған. Нәтижесінде, магистратура, докторантура тәлімгерлеріне қосымша Түркия, Ресей, Малайзияның белді университеттерінен ғалымдар келіп дәріс оқиды. Әлем университеттерінің академиялық рейтингі бойынша іріктелген 500 жоғары оқу орындарының санатындағы Каир университетінің профессорлары жыл сайын арнайы шақырылып, магистр-докторанттарға екі апталық лекция-семинар өткізеді. Бір ЖОО және 4 алыс шетелдегі ғылыми және ғылыми білім беру орталықтарымен келісім жасалғандықтан, соңғы 3 жылда Нұр-Мүбарак университетіне 11 ғалым арнайы шақырылып дәрістер өткізді. Университет Египеттің әл-Азһар, әл-Хелуан, Түркияның Стамбул, Мармара, Селжұқ, Неджеттин Эрбакан университеттерімен, Қырғызстан ислам университеті, Мәскеу ислам институтымен өзара әрекет пен ынтымақтастық жөнінде келісімшартқа қол қойды. Ал Малайзияның Ұлттық Сұлтан Зайнал Абидин университеті мен Қазан қаласындағы Ресей ислам институттарымен екіжақты меморандумдарға қол қойды.

9 ұлттың өкілі оқитын Нұр-Мүбарак университеті ТМД бойынша ғана емес, Орталық Азиядағы ислам ғылымын тереңдетіп оқытып, зерттеуші бірегей ЖОО-на айналды. Әрине бұл бүгінгі есеппен 13 жыл десек те, негізгі тарих тамыры сан ғасырлық тереңдікте жатыр. Өйткені әу бастан Имам Ағзам Әбу Ханифа мәзһабын ұстанған ата-бабаларымыз ислам өркениетін дамытып, бай мұра қалыптастырып қана қоймай, сонау араб елдеріндегі кітапханаларда өз қолтаңбаларын қалдырған. Міне көне қолжазбаларды зерттеп, атажұрттың игілігіне қолдану Нұр-Мүбарак университеті ғалымдарыныің жоспарлы межелерінің бірі.

Нұр-Мүбарак мешіті

ҚР Білім және ғылым министрлігінің мемлекеттік аттестациялауының барлық талаптарына сай келген университеттің өз мешіті бар. Мешіт 2001 жылы ресми ашылды. Мешіттің жалпы көлемі 1233,9 шаршы метр. Мешіттің бірінші қабатында ерлер 700 адам намаз оқи алады. Екінші қабатында әйелдергеде арналған жеке намаз оқитын орын 300 адамға арналған. Мешіттің бір мұнара бір күмбезі бар. Мешіттің екінші қабатында сынып бөлмелері және бірінші қабатта арнайы имамдар бөлмесі бар. Сонымен мешіттің жалпы сиымдылығы 1000 орынға жетіп отыр.

Нұр-Мүбарак мешіті – студенттерге шариғи уағыз-насихат айтқызу бойынша тәжірибелік тұрғыдан шыңдаумен шектелмейді. Белгілі діни қайраткерлермен кездесулер ұйымдастырып, аптаның жұма күндері және қасиетті айлар мен Құрбан айт, Ораза кезінде жалпы жұртшылыққа есігін айқара ашады.

Университет кітапханасы

Университеттің кітапханасы оқулықтар  және  электрондық  кітаптар жинақталған, оқырмандар мен  кітапхана қызметкерлеріне жұмыс жасауларына қолайлы жағдай жасалынған.

Университет кітапханасы құрамына оқу залдары, абонементтік бөлім, электрондық кітапхана, жатақхана кітапханасы және арнайы қор кіреді.

Университет кітапханасы бүгінгі таңда университеттің жетекші құрылымдық бөлімі ретінде оқу – тәрбие үрдістерін қажетті ақпарат құжаттарымен қамтамасыз етуші білім орталығы болып саналады. Бүгінгі нарықтық заман талабына сай біздің кітапхана да өз қадірінше оқырман қауымға қызмет жасап келеді. Кітапханада 118515 дана кітап қоры бар оқу залы жұмыс істейді.

«Нұр-Мүбарак» Египет ислам мәдениеті университетінің кітапханасы оқулықтар  және  электрондық  кітаптар жинақталған, оқырмандар мен  кітапхана қызметкерлеріне жұмыс жасауларына қолайлы жағдай жасалған орын болып  табылады. Заман талабына сай оқырмандарға өркениетті қызмет көрсету, кітапханаларға берілген жаңа технологияларды кітапхана жұмысында кеңінен қолданып, кітапханалардың бүгінгі қоғамның қажетті ақпарат орталығы екендігін дәлелдеп, беделін көтеру кітапхананың негізгі мақсаты болып табылады. Сондай-ақ, ақпарат көздерін, әмбебап құжаттардың толық жинағын  оқырмандарға әлемдік, ұлттық, мәдени, рухани құндылықтарды насихаттай отырып, оларды қолжетімді ету жолында жұмыс жасау негізгі міндеттердің бірі.

Университет кітапханасы құрамына  оқу залдары, абонементтік  бөлім, электрондық кітапхана, жатақхана кітапханасы  және арнайы қор кіреді. Университет кітапханасы бүгінгі таңда университеттің жетекші құрылымдық бөлімі ретінде оқу – тәрбие үрдістерін қажетті ақпарат құжаттарымен қамтамасыз етуші білім орталығы болып саналады. Бүгінгі нарықтық заман талабына сай біздің кітапхана да өз қадірінше оқырман қауымға қызмет жасап келеді.  Кітапхана қызыметін дамыту, стандартқа сай кітапханалық жүйе құру мақсатында, жақында «КАБИС» -(автоматтандырылған ақпараттық-кітапханалық бағдарламасы) электрондық каталог іске қосылды. Бұл бағдарлама кітапхана қорын жабдықтау мен өңдеу процесін жүйелеуге, электронды каталогтарының мәліметтер базаларын құруға және олармен ақпаратты іздеуін қамтамасыздандыруға арналған.

Университет кітапханасының  кітапхана қорын араб және қазақ, орыс, ағылшын тілдеріндегі оқу, оқу-әдістемелік, ғылыми, көркем әдебиет, мерзімді басылымдар, ақпарат тасмалдаушы көздер, компакт дискілер, электронды оқулықтар құрайды. Сонымен қатар кітапхана қоры  «Қазақстан Республикасы Жоғарғы  оқу орындарының қауымдастығы», «М.Әуезов ат. Әдебиет және өнер институты», «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында жарық көрген Әлемнің алдынғы қатарлы 100 жаңа оқулығы, «Ұлттық аударма» бюросынан шығарылған оқулықтармен ,Университет баспасынан шыққан ұстаздардың  еңбектері , жыл сайын өтетін  «Исламтану және  араб тілі  мәселелері» атты  халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдарымен толықтырылуда.

Университет жатақханасы

Университетте 2014 жылдан бастап пайдалануға берілген 610 орындық жатақхана бар. Бірінші кезекте 1-курс студенттері жатақханамен толықтай қамтамасыз етіледі. Қалған курстарға әлеуметтік жағдайына байланысты беріледі.

Университет жетістіктері

2018-2022 жж. аралығындағы оқу үдерісіндегі жетістіктер:

• Ұлттық рейтингте ТОП-20 университет қатарына кірді.
• Ұлттық рейтингте В033-Дінтану және Теология (Исламтану, Дінтану) І орын.
• 2022 жылға арналған талапкерлерді қабылдау бойынша олимпиада ұйымдастырылды.
• Сұранысқа сай ихсан ілімі, ислам экономикасы, дерадикализация мәселелері, исламдағы рационалды ой-сана, т.б. жаңа пәндер қосылды.

Дереккөздер

1. https://nmu.edu.kz/kk/editor-blog/?lang=KK
2. https://nmu.edu.kz/kk/prorektor1/?lang=KK
3. https://nmu.edu.kz/kk/studentke/?lang=KK#
4. https://nmu.edu.kz/kk/kafedralar/islamtanu-kafedrasy-2/?lang=KK
5. https://nmu.edu.kz/kk/kafedralar/dintanu-kafedrasy/?lang=KK
6. https://nmu.edu.kz/kk/arabengkafedrasy/?lang=KK Мұрағатталған 23 қарашаның 2022 жылы.
7. https://nmu.edu.kz/kk/kafedralar/kafedra-tehnicheskih-nauk/?lang=KK
8. https://nmu.edu.kz/kk/?lang=KK Мұрағатталған 21 қарашаның 2022 жылы.
9. https://nmu.edu.kz/kk/gylym-zhane-innovatsiya-bolimi/?lang=KK Мұрағатталған 21 қарашаның 2022 жылы.
10. https://nmu.edu.kz/kk/gylymi-kenes/?lang=KK Мұрағатталған 21 қарашаның 2022 жылы.
11. https://nmu.edu.kz/kk/abu-hanifa-atyndagy-gylymi-zertteu-ortalygy/?lang=KK
12. https://www.muftyat.kz/ru/mosque/3274/
13. https://nmu.edu.kz/kk/kitaphana-2/?lang=KK Мұрағатталған 21 қарашаның 2022 жылы.