Нагата есебі - Афиндық алгебралық геометрия саласындағы күрделі проблемалардың бірі болған есеп, 3 өлшемнен тұрды. Математикадағы 1 өлшемді есеп өте оңай есеп саналса, 2 өлшемді есеп өте қиын есеп деп қарастырылады. алдыңғы екеуін місе тұтпай, 3 өлшемді есепке ден қойған. Афиндық кеңістіктегі симметрияның жауабын табуға тырысқаны үшін есепке М.Нагата есімі берілген.
Есептің тарихы 1872 жылдан басталады. Ең алғаш рет 2 өлшемді кеңістіктегі есептің теоремасын М.Ньютер деген неміс математигі қалыптастырды. Теорема күні бүгінге дейін М.Ньютер есімімен аталады. Аталмыш теоремадан қате табылуына байланысты 1901 жылы итальян математигі Г.Кастельнуев есепті қайта дәлелдеп, дұрыс жауабын анықтады. Осы саладағы жетістікті 1942 жылы неміс математигі К.Юнг толықтырып, R (x,y) алгебрасының «қолдық» болатынын дәлелдеді.
3 өлшемді есеп аса күрделі болғандықтан, онымен айналысуға ешкімнің жүрегі дауаламады. Ал М.Нагата «қолдық» автоморфизмнен басқа автоморфизмдердің барлығы «жабайы» болатындығына көз жеткізу үшін өзінің гипотезасын тұрғызды. Бұған дейін Гильберттің 14-ші проблемасын шешкен атақты математик қанша тырысса да, есептің жауабын таба алмады.
Есепті 2000-шы жылдары қазақ математигі Уалбай Өмірбаев шешті.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Nagata esebi Afindyk algebralyk geometriya salasyndagy kүrdeli problemalardyn biri bolgan esep 3 olshemnen turdy Matematikadagy 1 olshemdi esep ote onaj esep sanalsa 2 olshemdi esep ote kiyn esep dep karastyrylady aldyngy ekeuin mise tutpaj 3 olshemdi esepke den kojgan Afindyk kenistiktegi simmetriyanyn zhauabyn tabuga tyryskany үshin esepke M Nagata esimi berilgen Eseptin tarihy 1872 zhyldan bastalady En algash ret 2 olshemdi kenistiktegi eseptin teoremasyn M Nyuter degen nemis matematigi kalyptastyrdy Teorema kүni bүginge dejin M Nyuter esimimen atalady Atalmysh teoremadan kate tabyluyna bajlanysty 1901 zhyly italyan matematigi G Kastelnuev esepti kajta dәleldep durys zhauabyn anyktady Osy saladagy zhetistikti 1942 zhyly nemis matematigi K Yung tolyktyryp R x y algebrasynyn koldyk bolatynyn dәleldedi 3 olshemdi esep asa kүrdeli bolgandyktan onymen ajnalysuga eshkimnin zhүregi daualamady Al M Nagata koldyk avtomorfizmnen baska avtomorfizmderdin barlygy zhabajy bolatyndygyna koz zhetkizu үshin ozinin gipotezasyn turgyzdy Bugan dejin Gilberttin 14 shi problemasyn sheshken atakty matematik kansha tyryssa da eseptin zhauabyn taba almady Esepti 2000 shy zhyldary kazak matematigi Ualbaj Өmirbaev sheshti Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz