Мутант – мутация нәтижесінде пайда болатын бастапқы (жабайы) типтен, қандай да бір тұқым қуалаушылық ауытқуымен (өзгешеліктерімен) ерекшеленетін организмдер. Бұл формалардың бірнеше ғасырдан кейін тұқым қуалаушылық жолымен ойда жоқ жерден өзгеруі мүмкін. Мысалы, 18 ғасырдың соңында қысқа аяқты қойлар пайда болып, одан анкон тұқымы тараған. 19 ғ-да мұндай индивидуумдарды “спорт” деп атаса, ал қазір мутант деп атайды. Мутант спонтанды түрде не мутагендердің әсерімен пайда болады. Мутанттың басым көпшілігі бастапқы организмдерден әр түрлі құрылымдары мен функцияларының бұзылуымен әрі тіршілікке бейімділігінің төмендігімен ерекшеленеді. Ал кейде қалыпты орта жағдайында селективтік артықшылықтары басым мутант пайда болады. Мұндай мутанттар өсімдіктердің жаңа сорттарын, жануарлардың асыл тұқымдарын және микроорганизмдердің штаммдарын шығару үшін аса маңызды. Генетикада мутанттарды мутациялық процестердің заңдылықтарын, генетикалық аппараттың құрылысы мен оның жұмыс істеуін, әр түрлі заттардың биосинтез жолдарын, т.б. зерттеуге пайдаланады.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы
- Қазақстан энциклопедиясы, VI-том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Mutant mutaciya nәtizhesinde pajda bolatyn bastapky zhabajy tipten kandaj da bir tukym kualaushylyk auytkuymen ozgeshelikterimen erekshelenetin organizmder Bul formalardyn birneshe gasyrdan kejin tukym kualaushylyk zholymen ojda zhok zherden ozgerui mүmkin Mysaly 18 gasyrdyn sonynda kyska ayakty kojlar pajda bolyp odan ankon tukymy taragan 19 g da mundaj individuumdardy sport dep atasa al kazir mutant dep atajdy Mutant spontandy tүrde ne mutagenderdin әserimen pajda bolady Mutanttyn basym kopshiligi bastapky organizmderden әr tүrli kurylymdary men funkciyalarynyn buzyluymen әri tirshilikke bejimdiliginin tomendigimen erekshelenedi Al kejde kalypty orta zhagdajynda selektivtik artykshylyktary basym mutant pajda bolady Mundaj mutanttar osimdikterdin zhana sorttaryn zhanuarlardyn asyl tukymdaryn zhәne mikroorganizmderdin shtammdaryn shygaru үshin asa manyzdy Genetikada mutanttardy mutaciyalyk procesterdin zandylyktaryn genetikalyk apparattyn kurylysy men onyn zhumys isteuin әr tүrli zattardyn biosintez zholdaryn t b zertteuge pajdalanady Өzgeriske ushyragan baklazhan mutantDerekkozderҚazak enciklopediyasyҚazakstan enciklopediyasy VI tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet