Морис Давидович Симашко

Морис (Шамис) Давидович Симашко (18 наурыз 1924, Одесса — 15 желтоқсан 2000, , Израиль) — Қазақстанның халық жазушысы (1995).

• 2-дүниежүзілік соғысқа қатысқан.
• Одесса педагогикалық институтын (1946) бітірген.
• ҚазМУ-ды бітірген (1950).
• 1946 — 1976 жылдары оқу-ағарту және баспасөз салаларында қызмет атқарды.

Морис Давидович Симашко

Шығармашылығы

• Шығармалары 1948 жылдан жариялана бастады.

• 1958 жылы “Новый мир” журналы “Қарақұмда” повесін басып шығарды. Жазушы шығармаларының бас тақырыбы — Қазақстан, Ресей, Орталық Азия және Таяу Шығыстың тарихы мен ежелгі мәдениеті болды. Классик ақындар Мақтымқұлы мен Омар һайямның өмірі жөнінде

• “Фрагидың арбауы” (1960)

• “Қажы һайям” (1965)

• ортағасырлық Египет пен Мысыр патшасы Бейбарыс сұлтанның өмірі жайында “Емшан” (1966)

• “Кавад патшаның тарихы” (1968) повестерін

• “Маздақ” тарихи романын (1968) жазды.

Симашко шығармаларының басты кейіпкерлері — нақты тарихи тұлғалар: сиқыршы-дуагер Маздақ, Кавад-патша, патшаның шежірегері Авраам, т.б. оқиғалар Византия, Тұран, Иран жерлерінде өтеді.

• Қазақстандағы төңкеріс тақырыбына арналған “Комиссар Жангелдин” (1978)

• Ы.Алтынсариннің ағартушылық қызметін сипаттаған “Қоңырау” (1982)

• 18 ғасырдағы Ресейдегі тарихи оқиғалар мен әйел патша Екатеринаның бейнесін суреттеген “Семирамида” (1988) романдары жарық көрді.

• “Дала комиссары” (1977, Ә.Әлімжановпен бірге) пьесасы Орта Азия мен Қазақстан театрларында қойылды.

Симашконың сценарийлері бойынша

• “Дашқаладағы оқиға” (1964)

• “Қарақұмда” (1965)

• “Бейбарыс” (1989)

• “Гу-га” (1989) кинофильмдері түсірілді.

• “Әдеби сюжеттер” автобиогр. жинағында ол Украинада өткен балалық шағы мен 33-жылдардағы ашаршылық, 1937 ж. әкесінің тұтқындалуын, 47-жылдағы құрғақшылық, т.б. жайттарды шынайы бейнеледі.

• “Киелі жерге сапар” — күрделі публицист. шығарма.

• 1948 — 2000 жылдары аралығында жазған “Ашхабат — Алматы — Мәскеу — Бат-Ям” шығармасында шығарм. өмір жолын еске ала отырып, әр туындысының жазылу тарихын, мазмұнын баяндаған.

• Соңғы шығармасы “Төртінші Римді” ол Израильде жазып, Қазақстанға қайтыс боларының алдында жіберген.

• І.Есенберлиннің “Көшпенділер” трилогиясын (1986)

• Ғ.Мүсіреповтің “Жат қолында” романын, Ө.Қанахин, Т.Әлімқұлов, Д.Досжанов, т.б. шығармаларын орыс тіліне аударған.

Марапаттары

Симашко медальдармен марапатталған. Қазақстан Мемлекеттік сыйлығын (1986) алған.

Дереккөздер

1. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6