Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Мажоритарлық сайлау жүйесі (majorіte — көпшілік) — сайлау кезінде дауыс берудің нәтижелерін анықтау тәртібі. Мажоритарлық сайлау жүйесі кезінде үміткер немесе партия сайлануы үшін сайлаушылардың көпшілік дауысын алуы қажет. Әрбір округтегі депутаттық орындар белгіленген дауыстың көпшілігіне ие болған үміткерге тиесілі. Мажоритарлық сайлау жүйесі абсолютті және салыстырмалы аталатын екі түрге бөлінеді. Абсолютті жүйеде басым көпшілік дауысты (50%+1) алған үміткер сайланады. Үміткер көпшілік дауыс ала алмаған жағдайда сайлаудың екінші туры өткізіледі. Мұнда бірінші турда көп дауыс алған 2 үміткердің қайсысы көп дауыс алса, сол сайланған болып есептеледі. Салыстырмалы Мажоритарлық сайлау жүйесі бойынша қай үміткер көбірек дауыс жинаса, сол сайланады. Онда 50%-дан артық дауыс алу шарт емес. Мажоритарлық сайлау жүйесінің екі түрінде де сайлау округтері бір мандатты болып келеді, яғни әрбір округтен бір ғана депутат сайланады. Мұндай Мажоритарлық сайлау жүйесі АҚШ, Ұлыбритания, Франция, Жапонияда дамыған. Мажоритарлық сайлау жүйесі қарапайым әрі оңай. Мажоритарлық сайлау жүйесінің артықшылығы:
- Үкімет құрудың жеңілдігі мен оның тұрақтылығы;
- Сайлаушылар мен депутаттар арасында тұрақты байланыстардың қалыптасуында жатыр.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы
- , 2003.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Mazhoritarlyk sajlau zhүjesi majorite kopshilik sajlau kezinde dauys berudin nәtizhelerin anyktau tәrtibi Mazhoritarlyk sajlau zhүjesi kezinde үmitker nemese partiya sajlanuy үshin sajlaushylardyn kopshilik dauysyn aluy kazhet Әrbir okrugtegi deputattyk oryndar belgilengen dauystyn kopshiligine ie bolgan үmitkerge tiesili Mazhoritarlyk sajlau zhүjesi absolyutti zhәne salystyrmaly atalatyn eki tүrge bolinedi Absolyutti zhүjede basym kopshilik dauysty 50 1 algan үmitker sajlanady Үmitker kopshilik dauys ala almagan zhagdajda sajlaudyn ekinshi tury otkiziledi Munda birinshi turda kop dauys algan 2 үmitkerdin kajsysy kop dauys alsa sol sajlangan bolyp esepteledi Salystyrmaly Mazhoritarlyk sajlau zhүjesi bojynsha kaj үmitker kobirek dauys zhinasa sol sajlanady Onda 50 dan artyk dauys alu shart emes Mazhoritarlyk sajlau zhүjesinin eki tүrinde de sajlau okrugteri bir mandatty bolyp keledi yagni әrbir okrugten bir gana deputat sajlanady Mundaj Mazhoritarlyk sajlau zhүjesi AҚSh Ұlybritaniya Franciya Zhaponiyada damygan Mazhoritarlyk sajlau zhүjesi karapajym әri onaj Mazhoritarlyk sajlau zhүjesinin artykshylygy Үkimet kurudyn zhenildigi men onyn turaktylygy Sajlaushylar men deputattar arasynda turakty bajlanystardyn kalyptasuynda zhatyr DerekkozderҚazak enciklopediyasy 2003 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet