Логикалық трактаттар — Әбу-Наср әл-Фарабидің логика мәселелеріне арналған шығармаларының атауы. Әл-Фараби еңбектерінде логика “мантық” (араб. — “тіл”, “сөз”) деген атаумен белгілі және ол екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімде логиканың жалпы заңдары — силлогистик. пайымдаулар мен оның негізгі элементтері жөнінде сөз болады. Екінші бөлім бес өнерді қамтиды, олар:
- 1) аподейктика;
- 2) диалектика;
- 3) софистика;
- 4) риторика;
- 5) поэтика.
Әл-Фараби “Логикаға кіріспе бөлімдер”, “Логикаға кіріспе трактат”, “Поэзия өнерінің канондары жөнінде трактат”, “Поэзия [өнері] жайлы”, “Диалектика”, “Силлогизм”, “Катагурийас” немесе “Категориялар”, т.б. логика мәселелеріне арналған еңбектер жазды. “Логикаға кіріспе бөлімдер” деген трактатында заттардың дәлелдеусіз, пайымдаусыз, ой — толғаусыз интуитивті танылуы; заттардың дәлелдеулер, пайымдаулар, ой — толғаулар арқылы рационалды танылуы; сондай-ақ заттардың мәні, болмысы ғана емес, оның акциденттілігі, яғни кездейсоқтық қасиеті; қоршаған құбылыстардың қажетті және кездейсоқ байланыстары; заттың бір қалыптан екінші қалыпқа ауысуының себептері мен салдары; грамматика мен логиканың өзара сабақтастығы мәселесі талданады. “Логикаға кіріспе трактатында” әл-Фараби логиканың басты үш негіздерін ашып көрсетеді: 1) логика — адамның ойлау қабілеті, осы арқылы адам хайуаннан ерекшеленіп, категориялармен ойлайды, білім және өнерді меңгереді; 2) логика — адамның ішкі жан дүниесіндегі категориялар; 3) логиканың санада орын алуының дыбыстық көрінісі. “Поэзия өнерінің канондары жөнінде трактаты” мен “Поэзия [өнері] жайлы” трактатында әл-Фараби поэзияны логик. пайымдаулармен жасалған өнер түрі ретінде саралап, поэтик. теңеулер, бейнелер, метафораларды абстрактілі-логик. ойлаудың құрылымымен салыстырады және осы тұрғыдан поэтик. пайымдау әдісін логикаға жатқызады. “Диалектика” және “Силлогизм” трактаттарында ұқсастық пен айырмашылық, субъект пен предикат, мақұлдау мен терістеу, ақиқат пен жалғанның диалект. бірлігі қарастырылады. Әл-Фараби силлогизм теориясына, ақиқатты қарама-қарсылық арқылы шығаруға көп көңіл бөледі. “Катагурийас” немесе “Категориялар” атты еңбегінде категорияларды болмыстың жоғ. тектері ретінде қарастырады. Мұнда барлық жоғары тектер, яғни категориялар — заттар туралы жалпы түсініктер және теор. таным жалпы түсініктер арқылы іске асады. әл-Фараби категор. түсініктерді сезім мүшелерімен қабылданатын заттармен тығыз байланыста қарастырады.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Logikalyk traktattar Әbu Nasr әl Farabidin logika mәselelerine arnalgan shygarmalarynyn atauy Әl Farabi enbekterinde logika mantyk arab til soz degen ataumen belgili zhәne ol eki bolimnen turady Birinshi bolimde logikanyn zhalpy zandary sillogistik pajymdaular men onyn negizgi elementteri zhoninde soz bolady Ekinshi bolim bes onerdi kamtidy olar 1 apodejktika 2 dialektika 3 sofistika 4 ritorika 5 poetika Әl Farabi Logikaga kirispe bolimder Logikaga kirispe traktat Poeziya onerinin kanondary zhoninde traktat Poeziya oneri zhajly Dialektika Sillogizm Katagurijas nemese Kategoriyalar t b logika mәselelerine arnalgan enbekter zhazdy Logikaga kirispe bolimder degen traktatynda zattardyn dәleldeusiz pajymdausyz oj tolgausyz intuitivti tanyluy zattardyn dәleldeuler pajymdaular oj tolgaular arkyly racionaldy tanyluy sondaj ak zattardyn mәni bolmysy gana emes onyn akcidenttiligi yagni kezdejsoktyk kasieti korshagan kubylystardyn kazhetti zhәne kezdejsok bajlanystary zattyn bir kalyptan ekinshi kalypka auysuynyn sebepteri men saldary grammatika men logikanyn ozara sabaktastygy mәselesi taldanady Logikaga kirispe traktatynda әl Farabi logikanyn basty үsh negizderin ashyp korsetedi 1 logika adamnyn ojlau kabileti osy arkyly adam hajuannan erekshelenip kategoriyalarmen ojlajdy bilim zhәne onerdi mengeredi 2 logika adamnyn ishki zhan dүniesindegi kategoriyalar 3 logikanyn sanada oryn aluynyn dybystyk korinisi Poeziya onerinin kanondary zhoninde traktaty men Poeziya oneri zhajly traktatynda әl Farabi poeziyany logik pajymdaularmen zhasalgan oner tүri retinde saralap poetik teneuler bejneler metaforalardy abstraktili logik ojlaudyn kurylymymen salystyrady zhәne osy turgydan poetik pajymdau әdisin logikaga zhatkyzady Dialektika zhәne Sillogizm traktattarynda uksastyk pen ajyrmashylyk subekt pen predikat makuldau men teristeu akikat pen zhalgannyn dialekt birligi karastyrylady Әl Farabi sillogizm teoriyasyna akikatty karama karsylyk arkyly shygaruga kop konil boledi Katagurijas nemese Kategoriyalar atty enbeginde kategoriyalardy bolmystyn zhog tekteri retinde karastyrady Munda barlyk zhogary tekter yagni kategoriyalar zattar turaly zhalpy tүsinikter zhәne teor tanym zhalpy tүsinikter arkyly iske asady әl Farabi kategor tүsinikterdi sezim mүshelerimen kabyldanatyn zattarmen tygyz bajlanysta karastyrady