Кәдімгі мойыл (лат. Prunus padus) - раушангүлдер тұқымдасы, мойыл туысына жататын бұталы өсімдік.
Кәдімгі мойыл | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
Prunus padus |
Ботаникалық сипаты
- Биіктігі 10-17 м, бұтақ шоғыры қалың, жайқалып тұрады.
- Жапырағы сопақша, кезектесе орналасқан, жиегі ара тісті.
- Гүлдері ұсақ, ақ, кейде қызғылт түсті, 8-12 см-дей болатын шашақ гүлшоғырына топталған.
- Жемісі сүйекті, қоңыр, қызғылт, қара түсті. Мамыр-маусым айларында шешек атып, шілде-тамызда жеміс салады.
Өсетін жері
Су қоймаларының, көлдердің, өзендердің жағаларында, бұталардың арасында, ормандардың шеттерінде өседі.
Құрамы
Құрамында алма, лимон қышқылдары, илік заттар, эфир майлары, қант, тұқымында, гүлдерінде, жапырағында, қабығында амигдалин дейтін гликозидтер бар. Амигдалин глюкозаға және синиль қышқылына ажырайды. Синиль қышқылы - адам организмі үшін аса улы зат.
Емдік қасиеті және қолданысы
Халық медицинасында кәдімгі мойылдың жемістерінен жасалған тұнбалар іш өткенді қойдыратын дәрі ретінде пайдаланылады. Гүлдерінен жасалған тұнбаны көз ауруларын емдеуге қолданады. Өкпе ауруларын өсімдіктің гүлдері мен жапырақтарынан жасалған тұнбамен емдейді. Жас бұтақтары қабығының қайнатындысын тер шығаратын дәрі ретінде қолданады, ал тұнбасымен ревматизмді емдейді.
Дереккөздер
- Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kәdimgi mojyl lat Prunus padus raushangүlder tukymdasy mojyl tuysyna zhatatyn butaly osimdik Kәdimgi mojylDүniesi Өsimdikter unranked Қos zharnaktylarTukymdasy Raushangүlder tukymdasyTegi Mojyl Padus Tүri Kәdimgi mojylPrunus padusBotanikalyk sipatyGүldegen keziBiiktigi 10 17 m butak shogyry kalyn zhajkalyp turady Zhapyragy sopaksha kezektese ornalaskan zhiegi ara tisti Gүlderi usak ak kejde kyzgylt tүsti 8 12 sm dej bolatyn shashak gүlshogyryna toptalgan Zhemisi sүjekti konyr kyzgylt kara tүsti Mamyr mausym ajlarynda sheshek atyp shilde tamyzda zhemis salady Өsetin zheriSu kojmalarynyn kolderdin ozenderdin zhagalarynda butalardyn arasynda ormandardyn shetterinde osedi ҚuramyҚuramynda alma limon kyshkyldary ilik zattar efir majlary kant tukymynda gүlderinde zhapyragynda kabygynda amigdalin dejtin glikozidter bar Amigdalin glyukozaga zhәne sinil kyshkylyna azhyrajdy Sinil kyshkyly adam organizmi үshin asa uly zat Emdik kasieti zhәne koldanysyHalyk medicinasynda kәdimgi mojyldyn zhemisterinen zhasalgan tunbalar ish otkendi kojdyratyn dәri retinde pajdalanylady Gүlderinen zhasalgan tunbany koz aurularyn emdeuge koldanady Өkpe aurularyn osimdiktin gүlderi men zhapyraktarynan zhasalgan tunbamen emdejdi Zhas butaktary kabygynyn kajnatyndysyn ter shygaratyn dәri retinde koldanady al tunbasymen revmatizmdi emdejdi DerekkozderҚazakstannyn dәrilik osimdikteri Iskendirov Әbish Almaty Қazakstan 1982 188 bet