Кумкват

Кумкват(иер. сауда. 金, ютфин: gam1 gwat1, кант.- орыс.: кам қуат)[2][3] сонымен қатар фортунелла немесе кинкан (яп. キ ¡カ ¡) - рутас тұқымдасына жататын өсімдік түрлерінің тобы (Rutaceae). Бұрын тұқымға енгізілген цитрус (цитрус), бірақ кейінірек тәуелсіз тұқымға бөлінді Fortunella.

Кумкват

Кейбір жіктеулерде кумкваттың барлық түрлері Рут тұқымдасының цитрус тұқымдасының бір түріне бөлінеді: лат. Citrus japonica (жапон цитрусы), лат. Fortunella japonica (marumi kumquat) — басқа классификацияларға сәйкес ерекшеленетін Рут тұқымдасының Fortunella (kumquat) жеке тұқымдасының бір түрі.

Ботаникалық сипаттама

Табиғатта жемістің пішінімен ерекшеленетін кумкваттың бірнеше түрі бар. Олар баяу өсетін мәңгі жасыл бұталар немесе биіктігі 2,5-тен 4,5 метрге дейін (8-15 фут), бұтақтары тығыз, кейде кішкентай тікенектері бар аласа ағаштар.

Қашу тегістелген, үшбұрышты, тегіс, қысқа тікенектері бар немесе жоқ.

Жапырақтары қара-жасыл жылтыр, ұзындығы 4-6 см және ені 1,5-2 см, мөлдір бездері бар.

Гүлдер бір-үш, аксиларлы, ақ түсті, басқа цитрус жемістерінің гүлдеріне ұқсас.

Жемісі дөңгелек, диаметрі 2-2, 5 см, алтын сары. Сыртқы түрі бойынша кумкват жемістері қара өрік мөлшері бар миниатюралық сопақ апельсиндерге ұқсайды, дәміне қарай-аздап қышқылдығы бар мандарин; толығымен жеуге жарамды, тәтті қабығы бар. Мөлшеріне байланысты кумкват жылына жүздеген, тіпті мыңдаған жеміс бере алады.

Кумкват шикі түрінде де, өңделген түрінде де қолданылады (қантталған жемістер, джем, мармелад, ликерлер). Қабығымен бірге қолданылады, өйткені целлюлоза қышқыл, қабығы аздап ащы тәтті.

Дереккөздер

1. Русский орфографический словарь Российской академии наук / под ред. В. В. Лопатина. — 2007—2010.
2. Сокольский И., Замятина Н. «Золотые плоды» / Кумкват или фортунелла? Архивная копия от 4 августа 2016 на Wayback Machine, Статья в научно-популярном журнале «Наука и жизнь», № 2, 2009 г., ISSN 0028-1263, с. 126—134. С. 128