Кемел Ақышев — (23 мамыр 1924 жылы, Павлодар облысы, Баянауыл ауданы - 10 тамыз 2003 жылы, Алматы қаласы) - археолог, тарих ғылымдарының докторы, қазақ археология ғылымының негізін қалаушылардың бірі.
Ақышев Кемел Ақышұлы | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | Баянауыл ауылы, Павлодар облысы, Қазақ КСР, КСРО |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ғылыми аясы | археология |
Жұмыс орны | Ә. Х. Марғұлан атындағы археология институты |
Ғылыми атағы | тарих ғылымдарының докторы |
Альма-матер | |
Атақты шәкірттері | К. М. Байпақов |
Өмірбаяны
Арғын тайпасының Сүйіндік руының Қаржас бөлімінен шыққан.
Әскери училищені аяқтаған соң майданға аттанады. 1950 жылы Қазақ Мемлекеттік университетінің тарих факультетін бітіреді. КСРО ҒА Археология институтының Ленинград бөліміне аспирантураға түсіп, 1953 жылы Мемлекеттік Эрмитаждың Ғылыми кеңесінде кандидаттық диссертациясын қорғайды. Студенттік жылдары археологиялық қазба жұмыстарына қатысады. 1955 жылы Қазақ КСРО ҒА Тарих, археология, этнография институтының археология бөлімінің меңгерушісі, содан кейін Әлкей Марғұлан атындағы ҚР ҰҒА Археология институтының бас (негізгі) ғылыми қызметкері болады. 2000 жылы Астана қаласына көшіп, Лев Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университетінде археологиялық реконструкцияның лабораториясын құрады.
1950 жылдардың соңында К.Ақышевтің қазба жұмыстары кезінде табылған сақ дәуіріне жататын Бесшатыр қорымы оның ғылыми өмірбаянынан ерекше орын алады. Көне және орта ғасырлардағы Қазақстан ескерткіштерің әлемдік маңызы зор Есік обасынан табылған «Алтын адам» (б.з.б. \/-І\/ ғасырлар), Бесшатыр (б.з.б. \/І-\/ ғасырлар), Отырар жәдігерлерін ашып зерттеді. Қола, ерте темір дәуірлерінің мәдениеттерін кезеңдеу және мерзімдей мәселелерін анықтады. Көне Қазақстан тарихының негізгі тұжырымдарын жасауға белсене қатысты. Орталық Азия өркениеті жүйесінде ежелгі Қазақстанның орнын айқындауға елеулі үлес қосты.
Жобалары
- "Курган Иссык. Искусство саков Казахстана",
- Позднесредневековый Отрар,
- Отрар в XIII-XV веках,
- В глубь веков'.
Жетістіктері
- Қазақстан Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1982),
- ҚР ғылым академиясының Ш.Уәлиханов атындағы арнаулы сыйлығының лауреаты (1966) .
- Герман Археологиялық институтының корреспондент-мүшесі (1983).
- Қазақстан ғылымына еңбек сіңірген қайраткер (1989).
- «Парасат» орденімен марапатталған (1998).
Дереккөздер
- Серік Имантайұлы Жақсыбаев Қаржас ұрпақтары — Павлодар: ЭКО, 2008. — 400 б. — 1000 таралым. — ISBN 9965-08-265-0.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kemel Akyshev 23 mamyr 1924 zhyly Pavlodar oblysy Bayanauyl audany 10 tamyz 2003 zhyly Almaty kalasy arheolog tarih gylymdarynyn doktory kazak arheologiya gylymynyn negizin kalaushylardyn biri Akyshev Kemel AkyshulyTugan kүni23 mamyr 1924 1924 05 23 Tugan zheriBayanauyl auyly Pavlodar oblysy Қazak KSR KSROҚajtys bolgan kүni10 tamyz 2003 2003 08 10 79 zhas Қajtys bolgan zheriAlmaty ҚazakstanAzamattygy KSRO ҚazakstanҒylymi ayasyarheologiyaZhumys ornyӘ H Margulan atyndagy arheologiya instituty L N Gumilev atyndagy Euraziya ulttyk universitetiҒylymi atagytarih gylymdarynyn doktoryAlma materҚazҰUAtakty shәkirtteriK M BajpakovӨmirbayanyArgyn tajpasynyn Sүjindik ruynyn Қarzhas boliminen shykkan Әskeri uchilisheni ayaktagan son majdanga attanady 1950 zhyly Қazak Memlekettik universitetinin tarih fakultetin bitiredi KSRO ҒA Arheologiya institutynyn Leningrad bolimine aspiranturaga tүsip 1953 zhyly Memlekettik Ermitazhdyn Ғylymi kenesinde kandidattyk dissertaciyasyn korgajdy Studenttik zhyldary arheologiyalyk kazba zhumystaryna katysady 1955 zhyly Қazak KSRO ҒA Tarih arheologiya etnografiya institutynyn arheologiya boliminin mengerushisi sodan kejin Әlkej Margulan atyndagy ҚR ҰҒA Arheologiya institutynyn bas negizgi gylymi kyzmetkeri bolady 2000 zhyly Astana kalasyna koship Lev Gumilev atyndagy Euraziya Ұlttyk universitetinde arheologiyalyk rekonstrukciyanyn laboratoriyasyn kurady 1950 zhyldardyn sonynda K Akyshevtin kazba zhumystary kezinde tabylgan sak dәuirine zhatatyn Besshatyr korymy onyn gylymi omirbayanynan erekshe oryn alady Kone zhәne orta gasyrlardagy Қazakstan eskertkishterin әlemdik manyzy zor Esik obasynan tabylgan Altyn adam b z b I gasyrlar Besshatyr b z b I gasyrlar Otyrar zhәdigerlerin ashyp zerttedi Қola erte temir dәuirlerinin mәdenietterin kezendeu zhәne merzimdej mәselelerin anyktady Kone Қazakstan tarihynyn negizgi tuzhyrymdaryn zhasauga belsene katysty Ortalyk Aziya orkenieti zhүjesinde ezhelgi Қazakstannyn ornyn ajkyndauga eleuli үles kosty Zhobalary Kurgan Issyk Iskusstvo sakov Kazahstana Pozdnesrednevekovyj Otrar Otrar v XIII XV vekah V glub vekov ZhetistikteriҚazakstan Memlekettik syjlygynyn laureaty 1982 ҚR gylym akademiyasynyn Sh Uәlihanov atyndagy arnauly syjlygynyn laureaty 1966 German Arheologiyalyk institutynyn korrespondent mүshesi 1983 Қazakstan gylymyna enbek sinirgen kajratker 1989 Parasat ordenimen marapattalgan 1998 DerekkozderSerik Imantajuly Zhaksybaev Қarzhas urpaktary Pavlodar EKO 2008 400 b 1000 taralym ISBN 9965 08 265 0