Кадет Корпусы– кейбір шет елдерде және дейінгі Ресейде болған, негізінен, ақсүйектер мен әскерилердің балаларына арналған офицерлік қызметке немесе әскери оқу орнына түсуге даярлайтын жабық оқу-тәрбие орны. Батыс Еуропада Кадет корпусы 17 ғасырдың орта тұсында алғаш рет Пруссияда ақсүйектердің балаларын әскери қызметке даярлау үшін ашыла бастады. Ресейде мұндай оқу орны тұңғыш рет 1732 жылы құрылған. Ол алғашында дворяндардың балаларын тек офицерлік қызметке даярлау мақсатымен құрылғанымен, 18 ғасырда оны бітірушілер арасынан әскерилер ғана емес дипломаттар, сот, әкімшілік қызметкерлері көп шықты. 19 ғасырдың 1-жартысында таза әскери оқу орындарына айналдырылды. 1863 жылы әскери гимназияларға айналдырылып, 1882 жылы қайтадан қалпына келтірілді. Кадет корпусында мұғалімдер мен тәрбиешілер офицерлерден алынды, оқушылар роталарға, бөлімшелерге бөлінді. Оқу бағдарламалары бірнеше рет жаңартылды, әскери ғылымдардан басқа химия, механика, жоғары математика, жаратылыстану ғылымдары, тарих, физика оқытылды. 1917 жылы қарсаңында Ресейде 29 Кадет корпусы болып, онда 10 мыңнан аса кадеттер білім алды. 19 ғасыр – 20 ғасырдың бас кезінде Омбы мен Орынбордағы Кадет корпусынде көптеген қазақ балалары білім алды. Олардың ішінде қазақтан шыққан тұңғыш ғалымдар Ш.Уәлиханов, М.С. Бабажанов, генералы Г.Жәңгіров, Абайдың інісі Ғ.А Өскенбаев, т.б. болған.
Кадет корпусы
Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Ш.Уәлиханов атындағы Кадет корпусы – Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен 1996 жылы 1 шілдеде ашылған әскери орта арнаулы оқу орны. Ақмола облысының Шортанды қаласында орналасқан. Қазақстан Қарулы Күштеріне сержант лауазымында келісімшарт бойынша қызмет ететін кіші командирлер кадрларын даярлайды. Бітірушілер мотоатқыштар әскерінің кіші командирі (сержант-маман) дипломын алып, оған қоса автомобиль және бронетанк техникасын жөндеуші слесарь және дара компьютерлер операторы мамандықтарына ие болады, сондай-ақ, 3-сыныпты жаяу әскер бронды машинасының механик-жүргізушісі және “В” санатындағы жүргізуші куәліктерін алады. Кадет корпусына шәкірт жинау 1996 жылы тамыз айынан басталды, тұңғыш түлектері 1999 жылы 29 шілдеде оқу орнын бітіріп шықты. 2000 жылы 16 ақпандағы Қазақстан Үкіметінің қаулысы және Қорғаныс министрлігінің бұйрығы негізінде оқу орнына Ш.Уәлиханов есімі берілді.
Дереккөздер
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
![]() | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kadet Korpusy kejbir shet elderde zhәne dejingi Resejde bolgan negizinen aksүjekter men әskerilerdin balalaryna arnalgan oficerlik kyzmetke nemese әskeri oku ornyna tүsuge dayarlajtyn zhabyk oku tәrbie orny Batys Europada Kadet korpusy 17 gasyrdyn orta tusynda algash ret Prussiyada aksүjekterdin balalaryn әskeri kyzmetke dayarlau үshin ashyla bastady Resejde mundaj oku orny tungysh ret 1732 zhyly kurylgan Ol algashynda dvoryandardyn balalaryn tek oficerlik kyzmetke dayarlau maksatymen kurylganymen 18 gasyrda ony bitirushiler arasynan әskeriler gana emes diplomattar sot әkimshilik kyzmetkerleri kop shykty 19 gasyrdyn 1 zhartysynda taza әskeri oku oryndaryna ajnaldyryldy 1863 zhyly әskeri gimnaziyalarga ajnaldyrylyp 1882 zhyly kajtadan kalpyna keltirildi Kadet korpusynda mugalimder men tәrbieshiler oficerlerden alyndy okushylar rotalarga bolimshelerge bolindi Oku bagdarlamalary birneshe ret zhanartyldy әskeri gylymdardan baska himiya mehanika zhogary matematika zharatylystanu gylymdary tarih fizika okytyldy 1917 zhyly karsanynda Resejde 29 Kadet korpusy bolyp onda 10 mynnan asa kadetter bilim aldy 19 gasyr 20 gasyrdyn bas kezinde Omby men Orynbordagy Kadet korpusynde koptegen kazak balalary bilim aldy Olardyn ishinde kazaktan shykkan tungysh galymdar Sh Uәlihanov M S Babazhanov generaly G Zhәngirov Abajdyn inisi Ғ A Өskenbaev t b bolgan Kadet korpusyҚazakstan Respublikasy Қorganys ministrliginin Sh Uәlihanov atyndagy Kadet korpusy Қazakstan Respublikasy Prezidentinin Zharlygymen 1996 zhyly 1 shildede ashylgan әskeri orta arnauly oku orny Akmola oblysynyn Shortandy kalasynda ornalaskan Қazakstan Қaruly Kүshterine serzhant lauazymynda kelisimshart bojynsha kyzmet etetin kishi komandirler kadrlaryn dayarlajdy Bitirushiler motoatkyshtar әskerinin kishi komandiri serzhant maman diplomyn alyp ogan kosa avtomobil zhәne bronetank tehnikasyn zhondeushi slesar zhәne dara kompyuterler operatory mamandyktaryna ie bolady sondaj ak 3 synypty zhayau әsker brondy mashinasynyn mehanik zhүrgizushisi zhәne V sanatyndagy zhүrgizushi kuәlikterin alady Kadet korpusyna shәkirt zhinau 1996 zhyly tamyz ajynan bastaldy tungysh tүlekteri 1999 zhyly 29 shildede oku ornyn bitirip shykty 2000 zhyly 16 akpandagy Қazakstan Үkimetinin kaulysy zhәne Қorganys ministrliginin bujrygy negizinde oku ornyna Sh Uәlihanov esimi berildi Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 IV tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet