Инверсия– ОАОА=k шарты (мұндағы k – белгілі бір тұрақты сан) орындалатындай етіп, ОA сәулесінің бойында жатқан жазықтықтың әрбір A нүктесін A' нүктесіне ауыстыратын түрлендіру. О нүктесі инверсияның центрі не полюсі деп, k – инверсияның дәрежесі не коэффициенті деп аталады.
Егер k=а2 болса, онда центрі О нүктесі болатын P шеңберінің нүктелері өзіне-өзі, сондай-ақ P'-пен салыстырғанда сыртта жатқан нүктелер P-тің ішкі нүктелеріне, ал P'-пен салыстырғанда іште жатқан нүктелер P-тің сыртқы нүктелеріне түрленеді (инверсия кейде шеңберге қарағандағы салыстырмалы симметрия деп аталады). Инверсия центрінің бейнесі болмайды. k>0 болғандағы инверсияны гиперболалық инверсия деп, ал k<0 болғандағы инверсияны эллипстік инверсия не антиинверсия деп атайды.
Инверсия центрі арқылы өткен түзу өзіне-өзі, инверсия центрі арқылы өтпейтін түзу инверсия центрі арқылы өтетін шеңберге (бұл жерде О нүктесі шеңберден шығарылып тасталады) және керісінше болып, ал инверсия шеңберіне ортогональ шеңбер, өзіне-өзі түрленеді. Сфераға қатысты кеңістіктегі инверсия да осы тәрізді жолмен анықталады. 1824 жылдан инверсия түрлендіруін өзінің зерттеулерінде швейцариялық математик Я.Штейнер (1796 – 1863) жүйелі түрде қолданған.
Кеңістіктік инверсия
Кеңістіктік инверсия -жаңа кеңістіктік координаталарды бұрынғы координатаны минус бірге көбейтіп алған кездегі түрлендіру.
Пайдаланған әдебиет
- Қазақ энциклопедиясы, 4-том
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Inversiya OA OA k sharty mundagy k belgili bir turakty san oryndalatyndaj etip OA sәulesinin bojynda zhatkan zhazyktyktyn әrbir A nүktesin A nүktesine auystyratyn tүrlendiru O nүktesi inversiyanyn centri ne polyusi dep k inversiyanyn dәrezhesi ne koefficienti dep atalady Eger k a2 bolsa onda centri O nүktesi bolatyn P shenberinin nүkteleri ozine ozi sondaj ak P pen salystyrganda syrtta zhatkan nүkteler P tin ishki nүktelerine al P pen salystyrganda ishte zhatkan nүkteler P tin syrtky nүktelerine tүrlenedi inversiya kejde shenberge karagandagy salystyrmaly simmetriya dep atalady Inversiya centrinin bejnesi bolmajdy k gt 0 bolgandagy inversiyany giperbolalyk inversiya dep al k lt 0 bolgandagy inversiyany ellipstik inversiya ne antiinversiya dep atajdy Inversiya centri arkyly otken tүzu ozine ozi inversiya centri arkyly otpejtin tүzu inversiya centri arkyly otetin shenberge bul zherde O nүktesi shenberden shygarylyp tastalady zhәne kerisinshe bolyp al inversiya shenberine ortogonal shenber ozine ozi tүrlenedi Sferaga katysty kenistiktegi inversiya da osy tәrizdi zholmen anyktalady 1824 zhyldan inversiya tүrlendiruin ozinin zertteulerinde shvejcariyalyk matematik Ya Shtejner 1796 1863 zhүjeli tүrde koldangan Kenistiktik inversiyaKenistiktik inversiya zhana kenistiktik koordinatalardy buryngy koordinatany minus birge kobejtip algan kezdegi tүrlendiru Pajdalangan әdebietҚazak enciklopediyasy 4 tom Oryssha kazaksha tүsindirme sozdik Fizika Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar S Torajgyrov atyndagy Pavlodar memlekettik universiteti 2006 ISBN 9965 808 88 0