Ибн әл-Фарид, Шараф әд-Дин Омар б. Әли Әбу Хафс (немесе Әбу-л-Қасым) әл-Мисри ас-Сади (1181 - 1235) - арабтың ірі мистик-ақыны. Каирде, қаласынан шыққан мүлік бөлу жөніндегі іс жүргізушінің міндетін атқарушының отбасында туған. Ақынға танылған ибн әл-Фарид деген ат осыдан шыққан. Жас шағынан-ақ әкесі оны мұсылман дін ілімінің негіздеріне, діни тәжірибеге, сабырлылық тәртібіне және Құдайға құлшылық етуге, шафиғалық фикһқа тәрбиеледі. Хадиспен ол Ибн Асакира және әл-Мунзирдің басшылығымен танысты. Жасынан-ақ Ибн әл-Фарид жалғыздықты ұнатты, әкесінің рұқсатымен әл-Мукаттам атты төбеле жалғыз өзі тақуалық ойлар мен сабырлылыққа беріле отырып, аңызға сәйкес, жабайы аңдармен ғана тілдесті. Сопылыққа деген бейімділігіне қарамастан Ибн әл-Фарид шартты түрде Мысырдың ешқандай бауырластығына жатқан жоқ, оның ұстаздары сопылар болды деген деректер де жоқ. Ибн әл-Фарид он бес жылдай ғұмырын еткізді, өз еңбектерінің көпшілігін сонда жазды деген болжам бар. Каирге қайтып келген соң көп ұзамай Ибн әл-Фаридтің аты көпке танымал болып, Уәли атағын алды. Ол әл-Азхар мешітіне орналасты. Замандастарының айтуынша, бұл жерге оны іздел ақсүйектер де, жай халық та келіп тұрған. Әл-Мукаттам төбесінің етегіндегі оның зираты тәжім ету орнына айналды. Зираты осы күнге дейін сақталған. Ибн әл-Фаридтің көпке белгілі «әл-Хамрийа» және «Назм ас-сулук» атты екі мистикалық еңбегі, көптеген шағын шығармалары бар. Ақын сопылық ілімнің негізімен де, терминологиясымен де таныс болған. Алайда Ибн әл-Фаридтің өзінің ұлы замандасы ибн Арабиден өзгешелігі, оны әрі қарай өңдеу және дамыту жолын ұстаған. Ол талантты ақын ретінде дәстүрлі әдістер мен араб поэзиясындағы образдар арқылы өмірдің сан қырлы құбылыстарының арасында жасырынған өзінің бөлінбейтін тұтастық туралы сезімдерін жеткізуге тырысты. Егер ибн Арабидің шығармалары әр уақытта ұтымды жағдайлы көркемдеуге қызмет етсе, Ибн әл-Фаридтің поэзиясында бірінші орында сезім мен мистик, көңіл-күй тұрады.
Дереккөздер
- Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — Ислам туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ibn әl Farid Sharaf әd Din Omar b Әli Әbu Hafs nemese Әbu l Қasym әl Misri as Sadi 1181 1235 arabtyn iri mistik akyny Kairde kalasynan shykkan mүlik bolu zhonindegi is zhүrgizushinin mindetin atkarushynyn otbasynda tugan Akynga tanylgan ibn әl Farid degen at osydan shykkan Zhas shagynan ak әkesi ony musylman din iliminin negizderine dini tәzhiribege sabyrlylyk tәrtibine zhәne Қudajga kulshylyk etuge shafigalyk fikһka tәrbieledi Hadispen ol Ibn Asakira zhәne әl Munzirdin basshylygymen tanysty Zhasynan ak Ibn әl Farid zhalgyzdykty unatty әkesinin ruksatymen әl Mukattam atty tobele zhalgyz ozi takualyk ojlar men sabyrlylykka berile otyryp anyzga sәjkes zhabajy andarmen gana tildesti Sopylykka degen bejimdiligine karamastan Ibn әl Farid shartty tүrde Mysyrdyn eshkandaj bauyrlastygyna zhatkan zhok onyn ustazdary sopylar boldy degen derekter de zhok Ibn әl Farid on bes zhyldaj gumyryn etkizdi oz enbekterinin kopshiligin sonda zhazdy degen bolzham bar Kairge kajtyp kelgen son kop uzamaj Ibn әl Faridtin aty kopke tanymal bolyp Uәli atagyn aldy Ol әl Azhar meshitine ornalasty Zamandastarynyn ajtuynsha bul zherge ony izdel aksүjekter de zhaj halyk ta kelip turgan Әl Mukattam tobesinin etegindegi onyn ziraty tәzhim etu ornyna ajnaldy Ziraty osy kүnge dejin saktalgan Ibn әl Faridtin kopke belgili әl Hamrija zhәne Nazm as suluk atty eki mistikalyk enbegi koptegen shagyn shygarmalary bar Akyn sopylyk ilimnin negizimen de terminologiyasymen de tanys bolgan Alajda Ibn әl Faridtin ozinin uly zamandasy ibn Arabiden ozgesheligi ony әri karaj ondeu zhәne damytu zholyn ustagan Ol talantty akyn retinde dәstүrli әdister men arab poeziyasyndagy obrazdar arkyly omirdin san kyrly kubylystarynyn arasynda zhasyryngan ozinin bolinbejtin tutastyk turaly sezimderin zhetkizuge tyrysty Eger ibn Arabidin shygarmalary әr uakytta utymdy zhagdajly korkemdeuge kyzmet etse Ibn әl Faridtin poeziyasynda birinshi orynda sezim men mistik konil kүj turady DerekkozderIslam Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 ISBN 9965 26 322 1Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul Islam turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz