Зайролла Гершанұлы Нығматулин

Зайролла Гершанұлы Нығматулин (орыс. Нигматулин, Зайрулла Гершанович)

• 1919 жылы, 7 қарашада Павлодар облысының, Баян-ауыл ауданында дүниеге келген.
• Ұлы Отан Соғысы және Еңбек ардагері, Қарағанды қаласының құрметті азаматы.
• 2013 жылы, 7-ақпанда дүниеден өткен.

Өмірбаяны

• Зайролла Гершанұлы өз еркімен майданға аттанған. Ұлы Отан соғысы жылдарында Карело-финдік, Ленинград пен Балтық маңында шайқасқан, Ленинград және Балтық жағалауындағы майданда атқыштар полкінің құрамында барлаушы болған. Қанды қырғында қайсарлықпен ерлік көрсете жүріп, Польшаға дейін жеткен. Сондай сұрапыл қақтығыстың бірінде, 1944 жылы, 21- қарашада ауыр жарақат алып, 4 жылы әскери ауруханада өтті.

Зайролла Гершанұлы асқан өжеттілігі мен батырлығы үшін көптеген марапаттарға ие болды, оның ішінде: I, II, III дәрежелі Отан соғысы Ордендерін, Даңқ Ордені, екі реткі «Қызыл жұлдыз» ордендерімен, «Ерлігі үшін», «Кеңес Одағының Маршалы Жуковтың», «Ұлы Отан Соғысында Германияны жеңгені үшін», «Ленинградты қорғағаны үшін», «Фашист басқыншыларынан Украинаны азат еткені үшін» медальдарын ерекше атап өтуге болады.
1948 жылы Зайролла Нығматулин Қарағанды қаласына келіп, әртүрлі қызметтер атқара жүріп, көмірлі өлкенің дамуына өлшеусіз үлес қосты. Жас ұрпаққа патриоттық тәрбие беру ісіне де ерекше көңіл бөлді.
Зейнетке шыққаннан кейін де қоғамдық өмірге белсене араласып, облыстық және қалалық соғыс және еңбек ардагерлері кеңестерінің мүшесі болды.
2005 жылы, 30-шы сәуірде Ұлы Жеңістің 60 жылдық мерейтойы қарсаңында, Зайролла Гершанұлы Нығматулинге Отан алдындағы және Ұлы Отан соғысы жылдарындағы өлшеусіз еңбегі үшін, өскелең ұрпаққа патриоттық тәрбие беру жолындағы үлесі үшін, сондай-ақ, Қарағанды қаласының қоғамдық өміріне белсене араласқаны үшін «Қарағанды қаласының құрметті азаматы» атағы берілді.
2010 жылы Ұлы Отан Соғысы Жеңісінің 65 жылдығына орай, Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен, Отан алдындағы ерен еңбегі үшін Зайролла Гершанұлы Нығматулин жоғары мемлекеттік сыйлық – «Құрмет» Орденімен марапатталды.
Зайролла Гершанұлының бүкіл өмірі халыққа және қоғамға шексіз беріліп қызмет етудің жарқын үлгісі деуге болады. Ол қарапайымдылығымен, адалдығымен, кемеңгерлігімен, жоғары кәсібилігімен және адамдарға деген бауырмал қасиетімен ерекшеленетін.

• Геннадий Дорониннің, «Бақытты адам туралы» әңгімесінен үзінді.

«Зайролла өткен күндерден сыр шерте отырып, мына бір оқиғаны есіне алады. Тапсырма шұғыл әрі қысқа болды – темір жол төсемін жарып, жау әскерлерін беткейге шығару керек. Темір жол төсемінде күзет мықты болатын, немістер өте сақ еді. Аса сақтықпен қимыл-әрекет жасау керек болды. Жау әскерлерінен бірнеше адым ғана қашықтықта рельске жетіп, жарылғыш зат орнаттық. Ақырындап орманға іліктік те, күттік. Жарылыс болғаннан кейін ғана, өз адамдарымызға, тапсырма табысты орындалды деп хабарладық. Сөйткенше болған жоқ, немістер оқты қарша боратты. Минометтер кетті».
Осы қақтығыста Зайролла қатты жарақаттанды. Жалпы соғыс алаңында ол үш рет соққы алды. Әйтсе де ол туралы батальондағылар: егер топта Зайролла болса, онда тапсырма сәтті орындалады, әскерлер шығынсыз оралады дейтін. Бәрі де соған сенетін. Ал мына бір оқиғадан кейін ол сенім тіпті дәлелдене түсті. Қатардағы жауынгерге жаудың оғы тиді. Ол сәл ғана теңселді де, құламады. Бәрінің таңданысында шек жоқ: Тек қана сызып өткен бе? Сөйтсе, оқ тері белбеуді тесіп өте алмапты. Полктағы әріптестерінің бәрі «дүниеге жаңа келдім»,-деп есепте десті. Сонымен қатар, жетінші батальондағылар Зайролланың табысы – жауынгерлік ептілігінің, тапсырмаға деген тиянақты дайындығының нәтижесі дейтін. Бұған қосарымыз, Зайролла Гершанұлы көптеген ұрыстарға қатысты. Нағыз барлаушы болатын!»

Марапаттары

• Даңқ Ордені
• I, II, III дәрежелі Отан соғысы Ордені
• Екі «Қызыл Жұлдыз» Ордені
• «Кұрмет» Ордені
• «Ерлігі үшін»,
• «1941-1945 жж Ұлы Отан Соғысында Германияны жеңгені үшін»,
• «Кеңес Одағының Маршалы Жуковтың»,
• «Ленинградты қорғағаны үшін»,
• «Фашист басқыншыларынан Украинаны азат еткені үшін» медальдары
• басқа да көптеген марапаттары бар.

Дереккөздер